Mersin tantuni..

Tantuni.. 12 01 2008.. Merhaba arkadaşlar.

Bugün sizlere dilimin döndüğünce ''Mersin Tantuni''nin, bizlere anlatılan ilk çıkış şeklinden başlayarak, bugüne kadarki değişimlerle, gelişimini anlatmaya çalışacağım.

Kendi yaşımı göz önüne bulundurarak büyüklerimizdende duyduğum kadarı ile..

Çiftiçilikle uğraşan çukurova insanı bedenen yorucu işlerde çalışır ve mutlaka ağır diyebileceğimiz yağlı ve bol etli yiyeceklerle beslenirmiş tabi yoksulluğun çok olduğu o dönemlerde et olarak her istedğini bulamayan, özllikle kalabalık ailelerde veya ailenin bir araya geldiği özel günlerde şimdi tantuni dediğimiz yemeği kocaman tepsilerle hazılarlar ve yine evlerde sac veya tandırda yapılan yufka ekmeklere dürümler şeklinde sarıp tüketirlermiş.

Şmdi o dönemlerde tüketilen şeklinden başlayarak Tantuninin şimdiye kadarki gelişimine, birlikte bakalım..

Malzemelerimiz: İri bir parça akciğer. Bir parça karaciğer, bir adet yürek, bir veya iki böbrek, bir parça kuyruk yağı, bir avuç uykuluk, üç adet irisinden kuru soğan, bir bağ maydanoz, iri çekilmiş kimyon, karabiber, pulbiber, bir kaşık biber salçası, bir çay bardağından az eksik zeytinyağı.

Yapılışı: İlkönce tüm etleri kavurmalık doğradığımız irilikten az daha küçük doğrayalım.

Tel süzgeçte bolsuyla yıkayalım.

Geniş bir tencerede, üzerine su ilave etmeden kısık ateşte arada bir köpüğünü alarak haşlayalım.

Diğer yanda soğanlarımızı zar büyüklüğünde doğrayalım.

Etler suyunu iyice çekince kendi yağını salması için karıştırarak kavuralım.

Sonra üzerine sıvı yağımızı, tuz ve salçayla azıcık ovduğumuz kuru soğanlarımızı ilave edip karıştırdıktan sonra, kısık ateşte ağzı kapalı, soğanlar iyice pişene kadar ara ara karıştıralım.

En son olarak, üzerine baharatlarımızı istediğimiz miktarda katalım.

Altını kapatalım, geniş bir kayık tabağa vs alalım, incecik kıydığımız bir bağ maydanozu üzerine eşit şekilde serpelim..

Lavaş veya açık ekmeklerin içine etlerimizden istediğimiz miktarda alalaım, arzu edersek üzerine tekrar baharat katalım (bu kavurmaya en çok gidecek baharatlar kimyon ve pul biberdir) nane yaprakları katıp, limonunu sıkarak dürüm şeklinde ve acı turşu, söğüş domates eşliğinde servis edelim.

Bu tarifi, Zeytin Yağlı olduğu için, hafif ılıtarak içki masalarınızda, meze olarak da değerlendirebilirsiniz...

Mersinde bu kavurmanın diğer adı (Hems ) olarak da geçer.

Ayrıca bu tarif, aynı şekilde ve kocaman tepsilerde hazırlanıp geçmiş dönemlerdeki, Bayram Alanlarında, dürüm halinde satılırmış.

Bakır Tepsilerde hazırlana bu yemeğin, yanmaması için hızlı bir şekilde Metal Kaşıkla karıştırlmasından çıkan sesin, bu yemeğe Tantuni adının verilmesine neden olduğu söylenir.

Bu bana, çok komik bir rivayetmiş gibi görünsede, tantuni isminin komik ve anlamsız olduğunu düşününce olabilir gibide geliyor.

Tabi ilerleyen yıllarda bu kalabalık ve yoksul çiftçi ailelerinin Şölen Yemeği , bayramlarda alanlarındaki satışta iyi hasılat yapınca önce küçücük ikişer üçer masalık dükkanlara taşınmıştır.

Şimdilerde ise mersinde neredeyse her sokakta en az bir ve caddelerde yanyana sıralanmış onlarca Tantunici Dükkanları bulabilirsiniz. Tabi eski tepsilerin yerini özel ve tarif edemiyeceğim değişiklikte tepsiler almış, sakatatların yerine koyun , kuzu etlerinin, sinirsiz ve en güzel tarafları ve Dana Biftekler kullanılmaktadır.

Değişmeyen tek şeyse, tantuni için özel şekilde önceden hazırlanıp, ayrı kaplarda saklanan Kuyruk Yağıdır. Bu yağ gerçek bir Mersin Tantuninin olmazsa olmazı gibidir, önceden hazırlanmamışsa bile o anda çift bıçakla incecik kıyılan bir parça kuyruk yağı mutlaka hazırlanan etin arasına ilave edilir.

Ustaların el çabukluğu ile yanmaması için sürekli ve çabuk karıştırdığı etlere, su dolu bir şişeden arada ve çok az miktarlarda kattıkları su buharlaşmaya ve o güzelim kokuların sokağa taşmasına sebep olurki, aç değilseniz bile -şurdan bir dürüm yeyip yoluma öyle devam edeyim dersiniz.

En hoş olan şeyse satın aldığınız bir tek dürümün yanına ikram edilen minik Süs Biberi turşuları, incecik halka kesilmiş limonlanmış turp, önceden en körpelerinden seçilmiş maydanoz, nane yaprakları ve tereden oluşan yeşilliklerdir. Arzu ederseniz Şalgam Suyu veya ayran eşliğnde tüketebilirsiniz .

Tabi yine aynı şeyi düşünüyorum, Çukurova- Mersin bölgesinin bereketli topraklarında herşeyi en doğal en taze haliyle o kadar rahat ve neredeyse yok paraya bulabiliyorsunuzki , Bu nedenlerle en küçüğünden en büyük ve lüks restoranlara kadar limon ve tüm yeşillikler, domatesler ve daha bir çok şeyi rahatlıkla ikram edilebiliyor.

Ve bu nedenlerlede bizler et ve etli yemekleri çok severek tüketiyoruz ama yeşilinden, çobanına haşlama yabani otlarından ve daha inanılmaz çok çeşitlilikteki salatalardan tutnda binbir çeşit ot yemekleri ve özllikle limonu inanılmaz çok yerlerde kullanıyoruzki. Belkide bu leziz mutfağın kurtarıcısı bu eşleşme olmaktadır diye düşünmeden edemiyorum ..

Ayrıca bir dip not=Ben birçok ülke ve bir çok şehir gezdim ama zaralıda olsa sevabı ve günahı ile Çukurova & Mersin Mutfağı, favorim ve değişmez aşkımdır..

Evet , Mersin Tantuninin hikayesi, eksiği var fazlası yok böyle ben yazarken, çok keyif aldım umarım okurken sizlerde keyif alır ve yararlanacak birşeyler bulursunuz.. Sevgilerimle.