Mutluluk eğitimi 3: Okul ortamını hazırlamak

Eğitmek nedir? Eğitmek, insanları kendilerini geliştirmeleri için olumlu bir ortam hazırlamaktır. Bizde anlaşılanı ise, bir sınıf içine tıktığın kişilere zorla da olsa, istemeye istemeye de olsa hayatta kullanılması kuşkulu bazı bilgileri ezberletmektir…

Eğitilecek bir ortam, dediğimiz zaman… Bunun içine bir yüzme havuzu, bir küçük hayvanat bahçesi , botanik bahçesi vb.. kattığımız zaman … Bunun hayal olduğunu belirtmek için bazı arkadaşların (Beş yıldızlı otel ortamı yaratmak..!) tabiriyle gerçekçi davranmadığımı belirtmesi kolaydır. Ama artık dünyada da, Türkiye’de de , ne yazık ki, böyle okullar var..! Ve giderek çoğalıyorlar…

Türkiye’de resmi olarak anlaşılan okul anlayışı 40-50 kişilik sınıflar; dört duvar çevresinde taşlık bir okul avlusu bir okul oluşturmaya aday gibi gözükse de … Tarihte , Köy Enstitülerinde okuyan çocuklar okullarını kendileri kurdular , müzik anfilerini yaptılar ; koyun, kuzu ağıllarını yaptılar; okulun çevresindeki ormanı kendileri yetiştirdiler… Şimdi gezin bu tarihte kalmış okulları … Bu söylediğimiz şeylerin izlerini size göstereceklerdir; ama ne yazık ki artık koyun, kuzu bu okullarda beslenmez..! Belki de bu yüzden Türkiye “hayvancılık “ denen bilgiyi giderek unutmaktadır..!

Ama çağımızda Türkiye’nin her yanında özel okullar öylesine güzel okul mimarisi getirdiler ki bunlara hayran olmamak elde değil. Bir kere bu okulların mimarisi genellikle çok gelişmiş ve işlevsel… Ve çoğu kez söylediğimiz birimlerden bir çoğunu bu okulun içine koymuşlar… Sözgelimi, bir köşelerinde küçük bir hayvanat bahçesi yapmışlar; orada bir iki ördek, bir iki kaz, bir iki kuğu görebiliyorsunuz… Ders aralarında çocukların beslediği, başlarını okşayıp mutlu oldukları sevimli bir iki köpek mutlaka var.. Böyle okullara Tekirdağ’da, Edirne’de ve muhtelif yerlerde şahit oldum… Yani “Olmaz!” diye bir şey yok… Yeter ki ideal bir Okul Ortamını düşünelim ve onu tarih içinde kurmaya çalışalım… Yoksa bizim “Hapishane” tipi okullarımız daha çok suçlu çıkarmaya adaydır…

İnsan sevgisinin temeli hayvan sevgisidir. Okulda “İnsan Sevgisi”ni öğretmeyeceğiz de ne öğreteceğiz… Birbirimize düşman olmayı… Bağırıp çağırmayı… Kötü sözler söylemeyi mi ? Bunu siyasilerimiz ne yazık ki sürekli yapıyorlar… Belki onların da yeniden eğitilmeye ihtiyaçları vardır. Konuşurken , sadece memleket sorunlarından ve onları nasıl çözümleyeceğimizden konuşsak; karşımızdakinin anasından , babasından başlamasak..! Çocuklar karşılarında güzel örnekler isterler ; yoksa “Rol Modellerimiz” bu durumlarıyla ne yazık ki pek iyi değil…

Ortam deyince, önce Okul’un genel ortamını ; sonra da sınıf içi ortamı düşünmek gerekir… Tabii , ortam diğer yandan , fiziki ortamı ve manevi ortamı kapsar… Yöneticinin sert, disiplinli, bağırıp, çağıran olduğu bir okul tipi genellikle silik insanlar yetişmesine neden olabilir… Okuldaki genel “Korku” motifi aslında herkesin ruhuna yerleşir. Ve “Korku” insanın hayatta karşılaşabileceği en kötü şeydir… Her türlü Psikolojik rahatsızlığın temelinde “Korku” vardır. Psikolojik ortam, mutlaka öğrenciye öz güven sağlayıcı, onu hayatın güçlüklerine hazırlayıcı bir ortam olmalıdır…Bu, onlara bağırıp, çağırarak, korkutarak olmaz.. Böyle öğretmenler ve yöneticiler yok mudur? Ne yazık ki hala vardır ve çoktur ama bir yerde kendileri kaybederler… Toplum sonunda onları layık oldukları bir köşeye atar…

“Fiziksel ortam” deyince her şeyden önce akla güzel bir “Okul Mimarisi” gelir… Çağdaş mimarlarımız böyle okullar hazırlamaya, denemeye hazır… Fakat eğitimciler hazır mı? Onlar ne istediklerini biliyorlar mı? Çirkin bir okul binası, çocuğa çirkinliği öğretir… (Onun için mi kentlerimiz giderek çirkinleşiyor..?) Oysa ferah salonlar, odalar , ve okul bahçeleri elbette çocuğun üzerinde olumlu etkiler yapacaktır… Çocuk çevresinde, yeşil bitkiler ister, bahçe ister, ağaçla tanışmak ister… Oysa etrafı taş bir duvarla çevrilmiş, içinde betondan bir bahçesi olan bir okul nedir? Neye hazırlıktır ?... Hapishaneye … dediğinizi duyar gibiyim… Niye çocuklarımızı küçük yaşlardan hapishanelere kapatalım… 20-25 yıl bu tip yerlerde ömürlerini geçirsinler… Neden?

MEB artık okul tiplerini çeşitlendirmeli; Türk tipi bir okul yapmalıdır… Mimarlarımız da bu konuda seçenekler geliştirmelidirler… Hapishane mi yapıyoruz, okul mu..? Bu konu üzerinde yeniden düşünmeliyiz. Okul özgür, hür, demokrat insanlar yetiştirmek içindir… Yoksa orada suçlular da eğitilir ve yarın bunlar bizi tutsak alabilirler… Aman dikkat edelim…