NASA uzay internetini deniyor

NASA derin uzaydaki ilk haberleşme ağı testini başarıyla tamamladı

NASA ekibinin bir parçası olarak çalışan Kaliforniya’daki Jet Propulsion Laboratory (JPL) mühendisleri, “kesintiye toleranslı ağ” anlamına gelen “Disruption-Tolerant Networking” ya da kısaca DTN adı verilen bir yazılım kullanarak 32 milyon kilometre uzakta bulunan bir uzay aracı ile birkaç düzine resim alışverişinde bulundular.

Bu test, yepyeni bir “gezegenlerarası internet” oluşturma yolunda atılmış ilk adım sayılıyor.

NASA mühendisleri ile Google'ın başkan yardımcılarından Vint Cerf, on yıldır bu yazılım protokolunu gerçekleştirmek için birlikte çalışıyorlardı. DTN, halen yeryüzünde internette kullandığımız “İnternet İletişim Denetleme Protokolu/İnternet Protokolu” kısaca TCP/IP’den farklı bir yöntem kullanıyor.

Gezegenlerarası İnternet, gecikmelere ve kesintilere dayanıklı ve hazırlıklı olmalıdır. Uzay aracı bir gezegenin arkasına dolandığında ya da Güneş fırtınaları oluştuğunda bilgi akışında ve bağlantılarda kesintiler olması kaçınılmazdır. Mars gezegenine ışık hızında göderilen ve alınan bilgilerin hedefe erişmesi gezegenin pozisyonuna göre 3,5 ila 20 dakika arası süre alır.

Yeryüzünde kullanılan TCP/IP’nin aksine DTN’de sürekli ve art arda bir bilgi akışı beklenmez. Bilgilerin gönderildiği hedef bulunamazsa bilgi paketleri çöpe gitmez, bunun yerine her boğum kendisine erişen bilginin sorumluluğunu alır ve bir sonraki boğuma eriştiğine emin olana kadar bu sorumluluğu taşır. Bu, basketbolda topu potaya en yakın elemana eriştirme çabasına benzer ve basketbol topunda olduğu gibi, hedefe ulaşamayan bilgi asla kaybolmaz, sonunda mutlaka hedefe ulaşır.

Uzayda bu işlemler günümüzde bir ekip tarafından her bağlantının ne zaman ve nasıl kullanılacağından hangi bilginin ne zaman ne yolla nereye gönderileceğine kadar el yordamıyla planlanıyor ve yapılıyor.

Mühendisler geçtiğimiz Ekim ayında bu yeni ağın çalışması ile ilgili bir ay süreli bir demo gerçekleştirmeye başladı. NASA’nın Epoxi uzay aracını Mars data röle istasyonu olarak kullandılar. Epoxi, iki yıl sonra Hartley 2 kuyruklu yıldızını inceleme misyonunu gerçekleştirmek için yol almakta.

İlk gezegenlerarası internette şu anda 10 boğum var. Birisi Epoxi uzay aracının kendisi ve diğer dokuzu dünya yüzeyinde fakat Mars yüzey aracının, Mars yörünge araçlarının ve operasyon merkezini simülasyonunu oluşturuyorlar.

Birkaç yıl içinde gezegenler arası internetin bir çok farklı ve karmaşık uzay misyonunu gerçekleştirmekte faydalı olacağı düşünülüyor.

Kaynak: Nasa basın bülteni