Şeker Söyle, Kaymak Söyle, Bal Söyle

"Bir çift turna gördüm durur dallarda
Seversen mevlayı kalma yollarda
Bizi bekleyen var gurbet ellerde
Bizim ele doğru gidin turnalar..."

ya da

"Allı turnam bizim ele varırsan
Şeker söyle kaymak söyle bal söyle
Oy gülüm gülüm kırıldı kolum
Tutmuyor elim turnalar eyy..."

Kim sevmez ki bu türküleri... Hele de gurbette ise... Uzaklarda ise... Kimin yüreği sızlamaz, içi burkulmaz ki duyduğunda...

"Telli turnam selâm götür,
Sevgilimin diyarına
Üzülmesin ağlamasın,
Belki gelirim yarına, cananıma"

Bir de bu işin üstadı Musa Eroğlu'dan dinlerseniz, keyfinize diyecek yoktur.

"Turnalar yazı yazmayı bilmeden uçarken mektuplar yazarlar." ( Umberto Eco-Baudolino )

Aklıma gelmişken sahi hiç turna göreniniz var mı? Ben bu yaşıma dek birçok kuş gördüm ama hiç turna görmedim. Belki görürüm, kim bilir?

Ortalıkta fazlaca görünmeyen ama türkülere, öykülere her zaman konu olmuş bu kuş türünü merak ettim doğrusu... Bugün günboyu dilime turnalı türküler dolandı.

Turnaların her zaman "V" şeklinde uçtuklarından bahsedilir. Bir sebebi varmış tabi; Heem de çok güzel ve anlamlı. Kuş bile ne yapacağını biliyor. Bir de "kuş beyinli" deyimi var dilimizde. Gerçi o insanlar için kullanılıyor.

Bir kuşa kızıp da "kuş beyinli kuş" diyenimiz yoktur sanırım!

Bu kısacık araştırmada türküler ve turnalarla ilgili önemli bilgiler öğrendim ve şimdi sizlerle paylaşıyorum. Belki işinize yarar. En azından kulaklarınızda turnalı ezgileri duyarsınız. Bildiklerinizi de paylaşırsınız....

Göç eden turnaların süzülürken "V" şeklinde uçtuklarını görmüşsünüzdür. Bilim adamları turnaların neden hep bu şekilde uçtuklarını araştırmışlar ve ‘V’ şeklinde uçulduğunda, uçan her turna, kanat çırptığında arkasındaki turna için, onu kaldıran bir hava akımı yaratıyormuş. Böylece ‘V’ şeklinde uçan turna grubu birbirlerinin kanat çırpışları sonucu ortaya hava akımını kullanarak uçuş menzillerini % 70 oranında uzatıyorlarmış. Yani tek başına gidebilecekleri yolu grup halinde neredeyse ikiye katlıyorlarmış.

Kıssadan hisse: "Ortak hedefleri olan ve bu hedeflere ulaşmak için bir araya gelen insanlar hedeflerine daha kolay ve çabuk erişirler."

Turnalardan insanlara Hayat Dersi...

Türkülerimiz hep söylensin!

Türkülerde Turna motifi
http://w3.gazi.edu.tr/web/giyaytas/Turna.htm

Japon Kültüründe Turnalar
http://www.turnalar.com/japon.html