Tadı başkadır bu toprakların

Sosyal değerlerin alt üst olduğu bir ortamda, neyi nasıl tartışacağımızı da şaşırdık. Nerede ise bilinen çağdaş normların tümü tu kaka. Güleriz ağlanacak halimize.

Direniyordum yazı yazmamaya. Kanımda dolaşan virüse ket vurmaya çalıştım. "Bu yaştan sonra ülke sorunlarından bana ne" tümcesi ile baskı yapıyordum düşüncelerime. Günlerce bedenimle düşüncem arasındaki kavgayı olumlu yönde yönetmeye çalıştım. Yastığa başımı koyduğumda, tümcecikler kendinden dolaşıyordu zihnimde. Kar tuşlanarak istifleniyordu orada.

Çıkış yolu aradım kendime. Yetiştiğim toprakların kültür değerlerini dile getiren, suya sabuna dokunmadan yazı yazmaya karar vererek dürtümü aldatmaya çalıştım. Şoven duyguları da okşayarak, yazma virüsünün etkisini törpülemeyi amaçladım.

Tadı başkadır bu toprakların. Kaysının başkenti Malatya dan söz etmek istiyorum. Çeşitli medeniyetlere yurt edinmiş olan bu bölgenin insanları; coğrafi özelliklerinin ötesinde, farklı kültürlerin sentezini de yaparak davranışlarına yansıtmışlardır.

Malatya kaysı fidanını, başka yörelerde yetiştirmeye çalışıldığında, aynı tada ulaşmak mümkün olamıyor. Sadece kaysı mı? Köhnü ve Öküzgözü üzümü de bu topraklarda yetişmektedir. Şarapçılık sektörünün aranan en kıymetli üzümleridir. Bu yörenin çekirdeksiz dutu (İncik dut) çerez ürünlerin başında gelir. Arapgir, Kemaliye(Eğin), Ağın ilçelerinin ortak ürünüdür çekirdeksiz dut.

Kaysı, üzüm, dut ürünlerinin işlenmesiyle elde edilen ürünler ise, ikram sofrasını zenginleştiren ürünlerindendir. Her türü ayrı bir tat verir insana. Sağlıklı yaşamın doğal ilaçlarıdır bazıları. Dut kurusu ve pekmez, kışın sobasıdır vücudun.

Bu topraklarının tadı insanına da yansımıştır. Yörenin kültürel zenginlikleriyle bütünleşerek sosyal etki alanı yaratmışlardır. Türk Devletinin yönetiminde Malatya’ ılığın ayrıcalığını bilmeyen yoktur. "Meğer Hemşerimmiş Mustafa Kemal Paşa" başlıklı yazımda belirtiğim gibi, Cevat Çobanlı Paşa, Mustafa Kemal Paşa, İsmet İnönü Paşa Çağdaş Türk Devletinin kuruluşuna imza atanlardır. Bir konuşmamda "Malatya demek Türk devletini kuran ve yöneten demektir" tümcesini coşku ile kullanmıştım. Haksız mıyım yoksa?

Bu toprakların insanları yetiştiği kültürün etkisiyle, farklılık yaratmışlardır. Önderlik özellikleri toplumun her kesiminde görülür. Girişimcilikleri üst düzeydedir. Kültürel zenginliklerine zanaatkarlıkları ile damgasını vurmuşlardır. Yaratıcılıklarıyla Türk halk müziği, Tiyatro ve Sinema alanında önemli görevler üslendikleri görülür. Halk Müziğindeki, “Arguvan ağzı” ve coğrafi yakınlığı olan” Eğin ağzı” bu toprakların kültürüdür.

Türk halkını sevilen türküleriyle coşturan rahmetli Sayın Zehra Bilir (Türkü Ana) ve rahmetli Sayın Fahri Kayahan (Malatyalı Fahri) sembol olmuşlardır Türk halk müziğinde. Bugün Türkiye’nin önde gelen Tiyatro ve sinema oyuncuları ve Türk halk ve sanat müziği sanatçılarından Malatyalı olanların sayıları yüzleri geçer. Her biri Türk halkının gönlünde yaşamaktadırlar.

Bu topraklarının tadı, insanlarına üst düzeyde hoşgörü ve özgüven de kazandırmıştır. İnsani davranışlarda ilklere imza atmışlardır. Gayri Müslüm cemaatinin mezarlığının onarımı için, cami cemaatin den para toplanmasını gösterebiliriz. Bu davranışın sosyal analizi yapıldığında, çağdaş kültür değerlerinin önemli ölçüde özümsendiğini söyleyebiliriz.

Bu topraklarda özgüvende çok yüksektir. Mizahı yaşam kültürü olarak benimsemişlerdir. Delileriyle övünen başka bir kent gösterebilir misiniz? İnsan ilişkileri açısından önemli bir davranış türüdür diyebiliriz.

Tadı başkadır bu toprakların.11.01.2013