Tarih dersleri: tarih anında nasıl yazılır?

Eski usül tarihçilere göre, bir anın tarihi, yaşanmasından ancak 50 yıl sonra yazılabilirmiş.

Cehalet insanı söyletiyor işte.

Tarih anında da yazılabilir.

Nasıl mı?

Yarın, 2 gün sonra dün olur.

Gelecekbilimde yarın ve gelecek olarak yazarsın, yarın bugün olunca, şimdiyi gözlemsel olarak anı anına notlarsın, henüz tanımlanmamış şimdibilim olur, 1 gün daha geçince de, her 2 günlük notlarını dün ve tarih yorumlarsın ve ekler / düzenlemeler yaparsın.

3’ü birarada, hem geçmişbilim, hem de gelecekbilim olur, hem de tersinden zaman akışı gider.

Biz, bunu 32 yıldır günü gününe yapıyoruz.

Dedelerimiz 1900 doğumluydu. Onların tarihini dinledik. Biz 1960 doğumluyuz. 56 yıl yaşadık. Kendi tarihimizi gözledik.

5 bin yıllık tarihte bu, % 1’lik istatitiksel anlamlı dilim olarak, 1, 2 tam ve 3. dilimin az ucu eder.

Üstelik, hem sözlü, hem de yazılı tarih eder.

Üstelik, hem resmi, hem de gayrıresmi tarih eder.

Üstelik, hem tarih olur, hem de tarihçe: Nicel değişimler, kendiliğinden nitel değişimlerdir. Ya da: Tarihte ve tarihçe aldığın zaman aralığı ve artı seçtiğin ilk ve son zaman noktaları, bakmanı, görmeni, algını ve yazmanı değiştirir.

Artı üstelik: Eşzamanlı ve eşmekanlı olarak, Türkler’i tek başına, Çingeneler’i tek başına, ikisini birarada tarihçelersen, bambaşka perspektifler ve panoramalar yazarsın. 3’ü birarada ise, daha üst boyutlu bir sentez-praksis eder. Ki bu, tarih (1), tarih (2), tarih (1+2) sentez-praksisi olur.

Tabii ki bakana, görene ve yazana...

Ek: Bir de günce ve mektup türü gibi öznel, birinci tekil kişi kipinde anlatılar da var. Onlar, nesnel olandan farklı tonda, duygu ağırlıklı olur ama o da, anında tarih yazımı olur.

Artı:

3 boyutlu değil de, 4 veya daha çok buyutlu soyut kavram tasarımları, tarih olmaz, öte-tarih olur, öte-gelecekbilim olur. Hiper-tekst olur.

Ancak bu, yazılanların aynı zamanda tarih metni olmasını eksiltmez, arttırır yalnızca...