Tarihten portreler - Cahit Uçuk Hanım

Merhaba değerli dostlar

Türk edebiyat dünyasında özgün bir yere sahip olan Cahit Uçuk hanımın hayatına kısaca bir göz atalım. 17 Ağustos 1909’da İstanbul’da doğdu. Siverek milletvekili ve Kaymakam İbrahim Vehbi üçok’un kızıdır. Annesi Hadiye hanımdır ve ailenin ilk çocuğudur. Babasının görevi gereği Anadoluda çok yer dolaşmasından dolayı düzenli bir tahsil göremedi.

Evinde özel dersler alarak kendini eğitti. Burada belirtmemiz gereken bir hususta Cahit hanımın nüfusta esas adı Cahide Üçok yazılıdır, fakat babasının ünlü yazar

Hüseyin Cahit yalçın’a olan yakın dostluğu, hayranlığı onun adından e harfini almıştır.

Kendisi dört kez evlenmesine karşın soyadını hiç değiştirmemiştir ve halk arasında Cahit uçuk olarak adının zikredilmesini gönülden kabullenmiştir..

Cahit hanımı en iyi tanıtanlardan biri de Ali Çolak olup hakkında şunları söylemiştir;‘ Babiali’nin görüp göreceği en güzel kadınlardan biri olan Cahit uçuk anne tarafından Selaniklidir, güzelliğinin bir yarısı annesinin vatanı olan topraklardan geliyorsa, diger yarısıda çocukluğunun, gençliğinin geçtiği Anadolu topraklarının havasından, suyundan besininden gelmektedir. O ruhu temiz, kalbi saf, imanı kavi, merhametli, sağlam bir kültür-terbiye almış, geleneklerine bağlı, Anadolunun değerlerine sadık, Fakat yüzü batıya dönük, aydınlanmaya açık bir Türk kızıdır.

Daha çocukluğunda annesinin Soprano dediği rahat ve gür sesiyle caz şarkıları söylemektedir. Babası Vehbi beyin ‘ gök gözlü kızı ‘ Cahide çocukluğunda üçbuçuk yıl kaldıkları Hekimhan’da Zurbahan dağının eteklerinde tıpkı Hekimhanlı kızlar gibi yöresel giysiler giyer, beline kadar olan saçlarını kırkiki örgüyle ördürürdü.

Burada halı dokur, zar inceliğinde yufkalar açıp börekler yapardı. Bir yandan da Büyük Mecbua’nın sayfalarında Maksim gorki’yi, Tolstoy’u hugo’yu okuyordu ve daha henüz 12 yaşındaydı. Daha sonra taşındıkları Antalya ve Alanya’da yasemin, hanımeli, gül, menekşe kokuları, ıtırlı, baş döndürücü nemli yeşillik ve çiçeklerin kokularıyla yüklü havalarda, sabahın erken saatlerinde sokaklardan akan suların şırıltılarıyla ruhunu inceltecek ve ruhunun derinliklerinde şairane duyguları çok güçlü bir şekilde hissedecektir.

Kalemine sarılıp birçok denemelerden sonra ilk olarak 1935 senesinde Nazım Hikmet’in çıkardığı Yarım ay dergisi’nde bir masalı yayınlandı. Başlangıçta şiirlerde yazan Cahit hanım daha sonra hikaye ve romana tamamen yöneldi. Eserlerinde genellikle kadın hakları, kadının toplumdaki yeri, analık duygusu ve zaman zaman da mistik temalar işledi.

Kadın olgusunun yanısıra Anadolu coğrafyasının birçok sorunlarınıda dile getirdi,

Temiz dili, sıcak ve içten anlatımı ile bir dönem çok okunan yazarlar arasında yerini aldı.

Cahit hanım aynı zamanda çocukluğunun bir kısmının geçtiği Selanikte Mustafa Kemal’in mahalle komşusudur. M.Kemal (Atatürk) onun ilk evliliğine karşı çıkmış ve nişanlısının Selanik- dönmesi olabileciğini söylemiştir. Uzun araştırmalar sonucu öyle olmadığı anlaşlınca ilk izdivacını yapmıştır, fakat bu evlilik fazla sürmeyecektir çünki eşinin aslında eşcincel olduğunu öğrenecektir ( meşhur Pudralı avukat ) ikinci eşi Mahmut Yesari ile kısa bir evlilik yaşamıştır. Daha sonra üçüncü eşi olan Galatasaray’ın efsanevi futbolcularından Cici Necdet ile 10 sene süren bir evliliği olmuştur, ne yazık ki kocasının kumar tutkusu, kumar borçları yüzünde ondan ayrılmak zorunda kalacaktır. 4.cü eşi Murteza bey ile mutlu ve uzun süren evliliği maalesef eşinin vefat etmesiyle noktalanacaktır..

Cahit hanım tassavvuf ve dini konulara olan yakınlığından dolayı kendini Kenan Rıfai’nin kurduğu Rıfailik tarikatında bulacaktır ve burada bazı ünlü isimlerde karşına çıkar, ( Samiha Ayverdi- Safiye Erol- Nezihe Araz ve daha niceleri ) Bu dergaha düzenli olarak haftada iki defa tam 25 küsur sene devam edecektir..

Dünyanın ünlü çocuk klasikleri ikizler serisinin 28’inci kitabı olan Türk ikizleri ile Hans Christian Andersen armağanını kazanmış, bu kitabı ingilizce dahil olmak üzere birkaç dünya diline çevrilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin öncü kadın yazarlarından Cahit uçuk Hanım 7 Kasım 2004’de İstanbul Bebek’teki evinde 95 yaşında edebiyete intikal etmiştir, kabri zincirlikuyu kabristanındadır. Ruhu şad olsun..

Başlıca yapıtları:

Roman:

<ı>Küçük ev, Kanlı düğün, Siyah dantelli şemsiye, Uçan su, Değirmentaşı, Hep yarın, <ı>Güneş kokusu, Kirazlı pınar, Sürü çıngırakları, Dikenli çit..

Öykü:

<ı>Cennet bahçesi, Işıklı pencere, Kurtların saygısı, Değişen sensin, Altın pabuçlar..

Çocuk Kitapları:

<ı>Türk ikizleri, İran ikizleri, Gümüş kanat, Yalçın kayalar, Mavi ok, Kırmızı mantarlar, <ı>Üç masal, Ateş gözlü dev, Cepteki yavrular, Kurnaz çoban, Herte verte pitte, <ı>Eve giren güneş, Açılan pencereler, Esrarengiz yalı, Mavi derinliklerdeki sır, <ı>Sırrını vermeyen tabak..

Oyun:

<ı>Yaşamak istiyoruz, Gök korsan, Bileziklerin sesi..

Anı:

<ı>Bir imparatorluk çökerken, Erkekler dünyasında bir kadın yazar ..

<ı>

Kaynakça;

Google amca
Kişisel kütüphane arşivlerim
vikipedi-tr
Silsilename 2 cilt
Bir imparatorluk çökerken