Teknoloji ve tarım

Teknoloji insanoğlunun dünya üzerinde var olmasından itibaren bulunduğu her çağda yaşamını ve işini kolaylaştırma ve geliştirme duygusuyla ortaya çıkan icat etme ve üretme yeteneğinin bir sonucudur. Teknolojik gelişim süreci ilk çağlarda ilkel av ve ev aletleri ile başlayan, yerleşik yaşama ve beraberinde tarımsal üretime geçilmesi ile hız kazanan, insanoğlunun dünya üzerindeki varlığı süresince de devam edecek bir yenilik sürecidir.

Tarımdaki yenilik sürecinde yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanımı güç kaynaklarındaki gelişmelere bağlı olarakta değişim göstermiştir. Başlangıçta tarımda insan gücü ile kullanılan alet ve makinalar, daha sonra hayvan gücü, buhar gücü, petrol, doğalgaz derken günümüzde yenilenebilir enerji kaynaklarından güç alan alet ve makineler haline dönüşmüştür.

Son yıllarda ise gelişen bilgisayar ve haberleşme teknolojilerinin etkisi ile tarım teknolojileri farklı bir sürece girmiştir.  Dünyada nüfusun hızla artması, daralan tarımsal kaynaklar iklim değişikliğinin ve doğal afetlerin üretim üzerindeki olumsuz etkisi, bir taraftan da artan gıda talebi, tarımın güncel koşullara cevap verecek gelişmiş teknoloji ihtiyacını artırmıştır. 

Sanayileşmenin ve şehirleşmenin hız kesmeden devam ettiği, üretim maliyetlerinin arttığı dünyamızda insanoğlunun artık kaybedecek ne arazisine ne suyu ne de zamanı vardır. İnsanoğlu artık kaynakları zarar vermeden, sürdürülebilir şekilde, pazarın taleplerine uygun, en verimli ve en ekonomik ölçüde kullanmak zorundadır.

Günümüzde toprak ve su insanlığın en kıymetli hazinesidir. Zaten Birleşmiş Milletlerin 2013 yılını Birleşmiş Milletler Uluslararası Su Dayanışma Yılı ve 2015 Yılını Uluslararası Toprak Yılı ilan etmesinde bu düşünce yatmaktadır. Her iki kaynağında geliştirilen teknolojiler ile israf edilmeden, zarar verilmeden, geleceğe en iyi şartlarda bırakılacak şekilde kullanılması gerekmektedir.

Diğer taraftan kırsalda azalan nüfusun ortaya çıkardığı işgücü açığı karşısında da teknolojilerden açığı kapatacak çözümler beklenmektedir. Çevre kirliliği ve ortaya çıkan doğal afetler karşısında ürünü ve üretim kaynaklarını koruyacak özellikler aranmaktadır.  

Ülkemizin de için de bulunduğu birçok ülkede tarımda yeni teknolojileri kullanmada sorunlar yaşansa da, dünyadaki gelişmelerin takip edilmesi, imkânlar ölçüsünde yeni teknolojilerin kullanılması ülkemiz tarımı için çok önemlidir. Çünkü günümüzdeki akıllı sistemler tarım teknolojilerinde yeni bir dönemi de beraberinde getirmiştir. Tarım teknolojilerinde adeta yeni bir çağ başlamıştır. Konvasiyonel tarım kadar organik tarımda da kullanılabilecek teknolojilerin üretilmesi mümkündür.

Çağımızda tarımın sorunları geçmişe göre ağırlaşsa da içinde bulunduğumuz bilgi çağında geliştirilen teknolojilerle çözüm bulmak daha da kolaylaşmaktadır. Geliştirilen robot teknolojileri, her şartlarda işlev gören iletişim araçları tarımsal üretimde yer almaktadır. Bir zamanlar sadece alet ve makine bazında, sulama ve ısıtma sistemleri ile tarımsal yapılar kapsamında bir işletmeyi dikkate alan teknolojik uygulamalar değişime uğramıştır.  Tarımsal üretimde dijital çağın verdiği fırsatlarla şimdi daha geniş alanlara hitap eden, üretim ve zaman planlamasını kolaylıkla yapılabilen teknolojiler kullanılmaya başlanmıştır. Artık sadece bir işletmeyi değil, bir köyü hatta bölgeyi kapsayacak şekilde bilişim ağı içinde modeller geliştirilmektedir.

Ulaşım ve haberleşmedeki hız ve etki alanı ile geliştirilen teknolojiler fuarlarda ve web ortamlarında dünya ile paylaşılmaktadır. Bir zamanlar dünyanın sayılı şehirlerinde organize edilen fuarlar şimdi daha da yaygınlaşmış hemen hemen her ülkede yapılır hale gelmiştir.  Ülkelerarası ve şehirlerarası ulaşımdaki kolaylıklar ile de tarım sektöründe yer alan her kesimden insan yeni teknolojiler görmek ve öğrenmek için ülke ve ülke dışına seyahat eder hale gelmiştir.  

Gelişen pazar alanı, artan talepler, ortaya çıkan rekabet şartları gerek teknolojinin geliştirilmesinde gerekse üretilmesinde hedefleri yükseltti. Tarım teknolojilerinde ARGE çalışmaları hız kazandı. Daha önce sadece kamuya ait araştırma enstitüleri ve üniversiteler eliyle yapılan ARGE yatırımları ve çalışmaları özel sektör ve hatta bazı ülkelerde kooperatifler aracılığıyla da yapılmaya başlandı.

Fuarlar yeni geliştirilen teknolojilerin sektöre sunulduğu en önemli mekânlar haline geldi. Tarım sektörünün her alanına yönelik yeni buluşlar ve uygulamalar daha da ilgi çekmeye, üreticileri ve ilgili diğer yatırımcıları etkilemeye başladı. Tarımda büyük küçük tüm işletmelerin katıldıkları eğitim ve bilgilenme alanı haline dönüştü. Fuarların internet üzerinde oluşturdukları sanal ortamlarda yeni teknolojileri tanımak isteyenlere evlerinde ya da işletmelerindeki bir bilgisayar ya da telefondan ulaşacakları imkânlar sundu. 

Geçtiğimiz yıl dünyanın en büyük geleneksel fuarı olan her sektördeki yeni teknolojilerin sergilendiği Küresel EXPO Fuarı İtalya’da Milano şehrinde gerçekleştirildi. 145 ülkeden resmi ve özel binlerce kuruluşun yer aldığı fuarı, dünyanın 120 ülkesinden 20 milyondan fazla insan ziyaret etti. Fuarın ana teması “Gezegeni beslemek ve yaşam için enerji” idi. Tabii gezegenimizi beslemenin tek kaynağı olan tarım sektörü ile ilgili göz kamaştırıcı yeni uygulamalara fuarda yer verilmişti. Tarımda üretimden pazarlamanın son aşamasına kadar bilgisayar destekli üretim ve işleme teknolojileri ile üretimi her aşamada izleyen, değerlendiren ve girdileri en verimli şekilde kullanan, çevreye duyarlı yeni sistemler dünyaya tanıtıldı.

Fuarda ortaya konan teknolojilerde yaşamımız için gerekli olan enerjiyi de dikkate alan yenilikler sunuldu. Tanıtılan teknolojilerde bitkisel ve hayvansal üretimde verimli, düşük maliyetli, kaliteli, pazar taleplerine uygun üretim öngörülüyordu. Pazarın korunacağı, üreticinin kazanacağı ve tüketiciyi dikkate alan sürdürülebilir bir modelin yaygınlaştırmasının hesabı yapılıyordu. Dünya üretimden tüketime kadar kurulan dijital bir üretim ve pazarlama sistemi içinde gelecekteki gıda krizine karşı hazırlanıyordu. Fuardaki her tanıtım standı ziyaretçileri büyülü sunuş şekilleri ile tarımdaki yeni teknolojilerin sunulduğu farklı dünyalara götürüyordu.  Tarımda teknolojinin geliştirilmesinin ne denli önemli olduğunu bilim dünyasınca bizlere bir kez daha sunuyordu.

Bugün ülkemizde de ilgili kuruluşlarca dünyadaki gelişmeleri dikkate alan ARGE çalışmaları yapılmaktadır. Tarım alet makinaları üretimleri yanında, bilgisayar teknolojisinin desteği ile tarımın her alanında araştırmalar sürdürülmektedir. Bitkisel ve hayvansal üretimin her aşamasında uygulanabilecek yeni teknolojiler, akıllı sistemler geliştirilmektedir. Geliştirilen teknolojiler ülkemizin önemli tarım merkezlerinin olduğu illerdeki fuarlar yanında yurtdışındaki fuarlarda da tanıtılmaktadır.

Sektörde yaşanan sorunlara ve planlanan hedeflere bağlı olarak yeni teknolojilere ve fuarlara ilgi günden güne artmaktadır. Üreticilerimiz yeni teknoloji kullanımının yaratacağı olumlu gelişmeleri tarla günleri ve diğer fuarlarda yerinde uygulamalı olarak görmektedir. Bu tablo karşısında dünyada olduğu gibi ülkemizde de tarımda teknolojik gelişimin önemi sektördeki resmi ve özel tüm taraflarca benimsenmekte ve desteklenmektedir. Artık sektördeki herkesin fikir birliği içinde olduğu konu tarımın gelişmesi ve gelecekteki muhtemel gıda krizinin aşılması için teknolojinin ışığında ilerleyen bir tarım politikası izlenmesidir. İzlenecek sağlıklı teknoloji politikaları ile geleceğin dünyasında ülkemizin gıda güvenliğini sağlanmış ve sağlıklı nesiller yetiştiren güçlü bir ülke olmasıdır.