Zor Sınav SBS ve Sonuçları

Bu hafta sonu öğrenci ve veliler açısından oldukça hareketli ve heyecanlı geçti.

Önce ilköğretim 8. sınıf öğrencileri cumartesi günü, ardından 7. sınıf öğrencileri pazar günü SBS’ye girdiler.

İyi bir lise kazanmanın iyi bir üniversitenin kapısını aralayacağını bilen veliler de belki ÖSS’den daha çok önemsedikleri SBS sürecinde en az öğrencileri kadar duyarlı ve heyecanlıydılar.

Velilerin, ders karakteri oturmuş, kabiliyeti ve performansı netleşmiş lise son sınıf öğrencisinden beklentisi daha gerçekçi olabiliyor. Bu nedenle herkes için ÖSS süreci ve sonuçları daha normal geçiyor.

Ancak SBS, öyle değil! Ergenlik dönemine geçiş sıkıntılarını çeken ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencisi davranış ve başarı noktasında daha istikrarsız performans gösterebiliyor. Halin böyle olduğunun farkına varamayan veli, lise öğrencisine göre daha edilgen ve değişken olan ilköğretim öğrencisinden istikrarlı ve üst düzey başarı bekleyebiliyor. Bu nedenle 6. sınıfta çok başarılı olan öğrencisinin 7. sınıfta daha az başarılı olmasını hazmedemiyor. Veya, tersinden örneklendirecek olursak, 8. sınıfta çok başarılı olan öğrencinin 7. sınıftayken neden aynı başarıyı gösteremediğini anlayamıyor ve öğrencisine hayıflanıyor.

Veli bilmiyor ki, ruhen ve bedenen değişim noktasında insan hayatında, bu yaşlardaki her 1 yıl, olgun yaşların belki 5 yılından daha hızlı…

Bu hızlı değişime Milli Eğitim Bakanlığı’nın SBS soru hazırlama komisyonu da uymuş olacak ki, bu yılki SBS sorularının zorluk derecesi geçen yılın SBS’ sinden çok daha fazla. İki yılda, art arda sınav sorularında yapılan bu kadar yaklaşım farkları, öğrenciyi ve veliyi başarı kriterleri ve beklentilerinde sükût-u hayale uğratabiliyor.

Açıkçası soruların zor olmasını olumlu bulduğumu söylemeliyim. Tartışılması gereken sıkıntılı durum, sınav soru düzeyindeki istikrarsızlığın öğrencilerde ve velilerde yol açtığı hayal kırıklığı ve bunun sonucu olarak da gelecek kaygısıdır.

Sınavın zor olması, her zaman çalışan öğrencinin lehinedir. Zor sınavlar daha seçicidir. Sınav kolay olduğunda orta derecede çalışan ve başarılı olan bir öğrencinin de her soruyu yapma ihtimali ortaya çıktığı için geçen yıl 6. sınıflarda olduğu gibi 800 küsür öğrenci tüm soruları doğru yapara. Yapar yapmasına da istediği okulun kontenjanı 150 ise, Türkiye birincisi olsa dahi o okula yerleşemez. Bu da, garip bir durum değil midir?

Hafta sonu yapılan SBS’lerde belirleyici ders Türkçe oldu. Daha sonra Matematik… Türkçe’de soruların uzun olması, seçeneklerin bile paragraf uzunluğunda olması, bir paragraftan birden çok sorunun sorulması alışık olunmayan soru tipleriydi. Geçen yıla göre, sınav gibi sınavdı. 13 Haziran’da sınava girecek ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin de bu sorulara göz atmalarında fayda var.

Ailesinin, öğretmenlerinin ve şehrin çok büyük başarılar beklediği, geçen yıl 500 tam puan almış öğrencilerin bu sınavda 2, 3, 4, 5 yanlış yapmış olması, ilk bakışta başarısızlık gibi görünebilir. Kesin olmayan sınav sonuçlarıyla ilgili Türkiye genelini yokladığınız zaman, bu yıl yapılan 2 yanlışın çok büyük başarı olduğu ortaya çıkacaktır. Bu tespitimi, öğrencilere teselli olsun diye değil, tam aksine öğrencileri, Türkiye gerçeğinden ve azımsanmayacak bir başarı elde ettiklerinden haberdar etmek için paylaşıyorum.

800 öğrencinin 500 puan aldığı ve Türkiye birincisi olduğu sınavdaki sonuca mı daha çok sevinilmelidir, mesela 10 öğrencinin 500 aldığı bir sınavda 50 öğrencinin 1 yanlış yapıp ikinci, 150 öğrencinin iki yanlış yapıp üçüncü olduğu sınav sonucuna mı?

Başka bir ifadeyle "bu sene 490 puan> geçen sene 500 puan" olma ihtimali yüksek.

Rağbet edilen okulların kontenjanlarına dikkat edildiğinde (Mesela 250 kontenjanlı bir okul için) Türkiye üçüncüsü olup ilk 210 öğrenci arasına girmek, Türkiye birincisi olup 800 öğrenci arasına girmekten daha başarılıdır.

Sevgili veliler ve öğrenciler, bu yıl liseler ilk defa SBS sonuçlarına göre öğrenci alacaklar. 7. sınıf SBS’nin % 40’ı, 8. sınıf SBS’nin % 60’ı alınıp liseye yerleşme puanı ortaya çıkacak. Lütfen bu yıl oluşan yerleşme puanlarını, geçen yıl OKS ile oluşan okul puanlarıyla karşılaştırmayınız. Her sınav, yerleşme puanlarını beraberinde doğurur. Puanlar her yıl düşer ya da yükselir. Nedeni budur. Bu değişken tablo, o yılki soruların zorluğu ve sınavın şekliyle ilgilidir. Önemli olan ülkede ve şehrinizdeki sıralamada kaçıncı olduğunuzdur. SBS’nin tercihlerde karşımıza çıkaracağı en büyük sıkıntı öğrencinin başarı sıralamasının vermemesidir.

Yerleşme puanlarınız elinize ulaştığında okul tercihini mutlaka konunun uzmanlarına danışarak yapınız. Ve puanlarınızı asla geçen yılki okul(lise) puanlarıyla karşılaştırmayınız.

Şu an yapacağınız tek şey Temmuz’un ikinci haftasını beklemek…

Hadi bakalım, herkese iyi tatiller.

BLOGNOT: SBS ile ilgili her türlü sorunuzu sorabilirsiniz?