- Kategori
- Tarih
1830-1831 yılı Kurucaşile Bölgesi nüfus sayımı ve lakaplar istatistiği
Kurucaşile
1830-1831 Yılı Kurucaşile Bölgesi Nüfus Sayımı ve Lakaplar İstatistiği
Bugünkü konuımuz Osmanlıların II.Mahmut döneminde 1830-1831 yılında batılı anlamda ilk nüfus sayımı sonuçları ile Kurucaşile bölgesinin o dönemdeki lakaplarının istatistiki bilgileri olacaktır.
Sayımlar Osmanlılar döneminde başlangıçta devlete belirli hizmetler yapmakla yükümlü memur ve sipahilere bırakılan gelir kaynaklarının nicelik ve değişmelerini saptamak amacıyla, 30-40 yıl gibi aralıklarla nüfus ve toprak sayımları yapılması şeklinde düşünülmüştür.
İmparatorluğun yeni kurulduğu sıralarda; nüfus durumu ile birlikte tarım ve arazi konularında bilgi toplamaya özel önem verilmiş, 1326-1360 ve 1360-1389 yılları arasında toprak ve nüfus sayımları yapılmıştır.Daha sonra Kanuni Sultan Süleyman genel bir sayım yaptırmaya teşebbüs ederek, bunun her yüzyılda bir tekrar edilmesini Kanunname’ye yazdırtmıştır. Tarihçiler bu dönem içinde 1566-1574 yıllarında genel nüfus ve arazi sayımı, 1608 yılında tekrar bir nüfus sayımı uygulandığını yazmaktadır. Kemankeş Kara Mustafa Paşa Sadrazamlığı sırasında nüfus sayımlarının ülke için gereğini belirtmiş ve bunların otuz yılda bir tekrarlanmasını karar altına aldırtmıştır. Ancak bu dönemde sayısız savaşlar nedeniyle, bu süreye gereğince uyulmadığı gibi, sayım girişimleri sonuçlandırılamamış, fakat çalışmalara ve bilgi toplama faaliyetine devam edilmiştir.
19.Yüzyılın başından itibaren Ademi Merkeziyet sistemine dayalı olarak merkezde her nezarette, taşrada ise vilayet ve kazalarda istatistik büroları açılmış ve bunların çalışmalarını takip ve kontrol etmek için de ayrı bir merkezi organ kurulmuştur.
Başarı ile sonuçlandırılan ilk nüfus sayımı 1830-1831 yılında yapılmıştır. Esas amacı askerlik yapabilecek halkın sayısı ve yeni vergi kaynaklarının saptanması olan bu sayımda, Rumeli ve Anadolu’da bulunan tüm İslam ve Hıristiyan erkek nüfusun ne kadar olduğu tespit amaçlı olmuştur.Ancak Sancak beylerinin Rumeli’de gösterdiği başarı,Anadolu’nun bazı bölgelerinde yeterince karşılığını bulamamıştır.O dönemde bağlı olduğumuz Bolu Eyaleti ise bu sayımları doğru bir şekilde başarmıştır.
1830-1831 sayımından sonra 1844 yılında kadın nüfusu da kapsayan bir nüfus sayımı daha yapılmış, 1854’te ise yeni bir nüfus sayımına daha girişilmişse de bunun sonuçlandırılması mümkün olmamıştır. 1870 yılında yapılmasına karar verilen Genel Nüfus Sayımı da uygulanamamıştır.
Yapılan ilk nüfus sayımına göre Amasra kazasına bağlı Kurucaşile,Tekkeönü,Çambu ve Taşlıca divanlarının hane ve erkek nüfus sayıları aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Divanlara Bağlı Kariyeler(Köyler) |
|
|
Taşlıca Divanı: |
Dizlermezeci,Paşalılar,Sarıderesi ve Elvanlar Kariyeleri( Köyleri) |
|
Cambu Divanı: |
Karaman,Meydan ve KanatlıKariyeleri( Köyleri) |
|
Tekkeönü Divanı: |
Hisar,Curunlu,Ova Tekkeönü, Alapınar, Danişment, Uğurlu, Çayaltı, Aydoğmuş,Kavaklı ve BaşköyKariyeleri( Köyleri) |
|
Kurucaşile Divanı: |
Şile,Ömerler,Kargacak ve Liman Mahalleleri ile Şeyhler, Demirci, Hacıköy,Kirlik Müslim Hoca, Kapısuyu, Yeniköy, İlyasgeçidi, Kaleköy,Ziyaret ve Kömeç Kariyeleri( Köyleri) |
Yukarıda tabloda da görüleceği üzere Kurucaşile bölgesi 1830-1831 yıllarında toplam olarak 635 haneden oluşmakta ve bu hanelerde 2123 erkek nüfus bulunmaktadır.Yapılan bu nüfus sayımı askeri amaçlı olduğundan kadın sayıları belirtilmemiştir.Bu nüfus sayımı sonuçlarını değerlendirdiğimizde bölgemiz ülkenin diğer köşelerine göre hane sayısı ve nüfus yoğunluğu az bir bölgedir.Bu konunun ayrıca araştırılması gerekmektedir.
|
Kurucaşile Bölgesinin Lakaplar İstatistiği |
Türkiye Cumhuriyeti döneminde 21 Haziran 1934 yılında kabul edilen “SOYADI KANUNU”ndan önce aileler lakapları ile tanınmaktaydı.Bu lakaplar ailenin bağlı olduğu boyu temel aldığı gibi,bazen de aile reisinin mesleği ile ilgili olmuştur.Bazen de ailenin önceki yıllarda yaşadığı yerler ile ilgili olduğu gibi bazen de aile reisinin bedensel durumu ile ilgili olmuştur.Bunun dışında aile büyüğünün adı ile söylenen lakaplar da bulunmaktadır.
Aşağıda sizlere lakapların istatistik bilgilerini veriyoruz.Kurucaşile bölgesinde tabloda da görüleceği üzere en kalabalık lakap Köseoğulları’dır.Köseoğulları Kurucaşile ve Tekkeönü divanlarında oldukça yoğun gözükmektedir.Bölgemizde ikinci yoğunluktaki lakap Gömeçoğulları’dır.Gömeçoğulları ise daha çok Kurucaşile divanında bulunmaktadır. Üçüncü yoğunluktaki lakap ise Lazoğulları ’dır. Lazoğulları’nın ise Kurucaşile,Tekkeönü ve Taşlıca divanlarında yoğunlukta olduğu görülmektedir. Dördüncü sıradaki lakap ise Hatipoğulları’dır.Hatipoğulları lakabı Kurucaşile,Tekkeönü ve Çambu divanında görülmektedir.Beşinci sıradaki lakap Emiroğulları ise bütün divanlarda bulunmaktadır.
|
Kurucaşile Bölgesi Lakaplar İstatistiği
|
Sizlere Osmanlı Devleti’nin II.Mahmut döneminde yapılan ilk nüfus sayımı ve bu sayımdaki lakapların istatistiğini aktarmaya çalıştım.
Esen kalın….!
Nihat YASA
- Toplam blog
- : 37
- : 949
- Kayıt tarihi
- : 08.03.13
Maden kenti ya da emeğin başkenti Zonguldak'ta doğdum. Bartın'a bağlı "ahşap tekne yapımında bir ..