Anadolu’nun en insan halkı: Süryaniler

Süryaniler kimdir, nedir, nelerdir, ne yapmışlardır, ne görmüşlerdir?

 

Üzerine yazı yazılmayı hak eden halklardan biridir, Süryaniler.

Övgüye mazhar olmuş ve olacak bir halktır, Süryaniler.

 

*

 

Süryaniler, Anadolu’nun 5000 bin yıllık yurttaşlarıdır.

Süryaniler, kadim Mezopotamya kültürünün kalıntılarıdır.

Süryaniler, Asurluların torunlarıdır.

Süryaniler, İsa’nın öğretilerini saf haliyle yaşatan ilk Hristiyanlardır.

Süryaniler, ezilmiş ama ezmemiş, dövülmüş ama dövmemiş, öldürülmüş ama öldürmekten uzak kalmış, Anadolu’nun en insan halkıdır.

Süryaniler, hoşgörüyü ve sevgiyi yüreklerine sımsıkı bağlamış bir Kürdistan çocuklarıdır.

 

*

 

Süryaniler, günümüzde Mardin ve Midyat ilçesinde yoğun olarak yaşamaktadır. Tabii yoğun dediysem, gerçek anlamda yoğun değil. Genelde Mardin ve Midyat çevresinde, bir de göç ettikleri İstanbul’da yaşamaktadırlar. Toplam nüfusları 15 bin civarıdır.

Süryaniler,  Hrıstiyanlığı benimsemiş bir halktır. Hristiyanlığı ilk yüzyıllarından  itibaren benimsemiş ve ona sımsıkı sarılıp, bağrında dipdiri yaşatmış bir halktır. İsa’nın en sadık ve en çileli talebesidir bu halk. 

 

Binlerce yıllık kadim medeniyetin çocukları olan Süryaniler, özbeöz vatanlarında eğer bugün bir avuçsa, bunun suçlusu Süryaniler değildir. Bunun suçlusu benim, sensin, biziz, atalarımız, aşiretlerimiz, devletimiz… Yani bunu suçlusu hepimiziz, hepimiz…

 

İttihat Terakki hükümütenin marifeti olan Tehcir Kanunun kurbanı yalnız Ermeniler olmadı; bu lanet kanunun, yere batasıca marifetin, kurbanlarından  birisi de Süryanilerdi; çünkü onlarda Ermeniler gibi Hristiyandı.

1915’in ölüm kasırgası Süryanileri de etkiledi. Süryaniler bu zulüm dolu yılı ‘Seyfo’ diye adlandırırlar.

Seyfo’dan önce Süryanilerin Kürdistan’daki varlığı 800 bin civarındaydı. Günümüz Türkiye topraklarında bu varlığın en az 400 bini yaşıyordu. Süryanileri o günkü varlıklarıyla hâlâ yaşadıklarını düşünsek, bugün bu topraklarda 1.5 milyon Süryani yaşıyor olacaktı, ama, ama… Ama 15 bin… Yüzde 1’ini bırakmışız bu topraklarda. Özür dilerim Süryani kardeşim!

 

*

 

Hani derler ya: ‘Ermeniler doğru durmadığı için yapılanları hak ettiler’ diye.

 

Peki Süryaniler, peki  Süryaniler?... Ne yaptılar, ne ettiler, kime zarar verdiler? Kimseye, hiç kimseye! Ama Ermeniler gibi def edildiler bu topraklardan… Vatansız, yurtsuz, evsiz barksız bırakıldılar. Tek suçları, Ermenilere benzemeleri, onlar gibi Hrıstiyan olmalarıydı.

 

*

 

Evet, zulme karşı direnmek, zulme isyan etmek, zulme karşı mücadele etmek onurluca bir iştir, kutlu bir iştir, değerli bir iştir. Ama bu mücadele, bu haklı isyan bazen dozunu aşar, amacından çıkar; direnenin mücadele ettiği zalimden pek farkı kalmadığı bir hal alır…

Ermeniler’in ASALA’sı, Kürtlerin PKK’sı olmuştur; ama bu iki oluşumun da isyan ettiği zalimden pek farkı kalmadığı dönemleri olmuştur.

Süryaniler ise, zalime karşı isyan edip silaha sarılmaktansa, en güçlü silah olan sevgi silahına sarılıp hoşgörü zırhına bürünmeyi tercih etmişlerdir. İsa gibi ‘Bir yanağına vurdular ise diğerini çevir’ dediler, zalime benzeme ihtimali olacak bütün oluşumlardan uzak durdular. Böyle bir oluşum kurmadı, kurdurmadı; isyan oluşumlarına katılmamaya, desteklememeye çalıştı. Sevecen, yumuşak, hoşgörülü tabiatını daima korumaya çalıştı. Düşmanının bile dostluğunu kazanma yolunu seçti. İyiliğe karşı iyilik her kişinin, kötülüğe karşı iyilik er kişinin kârıydı çünkü. Süryaniler de o er kişilerdi.

 

*

 

Süryaniler üzerine okuma yapmak isteyenlere;

 

-Ahmet Ümit’in ‘Kavim’ adlı romanını,

-Yakup Tahincioğlu’nun ‘Süryaniler’ adlı, tarih-sosyoloji-kültür türündeki kitabını,

-Orhan Miroğlu’nun ‘Affet Bizi Marin’ adlı, röportaj-anı-özeleştiri türündeki kitabını öneririm.

 

*

 

Selam olsun o güzel halka…

 

-Mustafa Yıldırım – 30.04.2015