Ankara Şöforlar Odası ile Ankara Emniyet Müdürlüğü'nün makası arasında biçilen taksi esnafı

Durum özeti: Bilindiği üzere, trafikte araçlara 'arkadan' ceza kesilebilmekte. Bu epeydir tartışılan bir konu olmakla birlikte halen devam ediyor. Hiçbir delile kanıta ihtiyaç duyulmaksızın arkadan araca ceza kesiliyor. Bu özünde adaletsiz bir uygulama. Çünkü, cezayı aracı sürene değil, aracın sahibine kesmiş oluyor. Diğer yandan, suç işlendiği kanıtlanmadığı için, suistimallere, aracın belirlenmesinde maddi hatalara açık. Bir diğer nokta ise kesilen cezanın aylar sonra ulaşması. Arkadan kesildiği için hiçbir şeyden haberiniz yok. Bu uygulama, aslında cezanın temel dürtüsü olan, sistemi regüle etme, yeni suçların işlenmesini engelleme amacından da uzaktır. Bu uygulama trafikteki tüm araçlar için geçerli olsa da, özellikle ticari taksiler üzerinde etkili. Yoğun olarak trafikte dolaşan onlar.

Ticari taksiler ise, Ankara'da iki gruba ayrılıyor. Birinci grupta olanlar, bir durağı olan taksiler. Belli bir noktada konuşlanan taksi durakları bunlar. Konuşlandıkları bölgedeki civar sokaklar da, bu merkezdeki durağa ait kılınıyor. Ankara'da bu şekilde yüzlerce taksi durağı var. Bu nedenle, neredeyse, bütün caddeler ve sokaklar bu taksi durakları tarafından kendilerine tahsis edilmiş olarak görülüyor. Kendi bölgelerine ait olan bu cadde ve sokaklarda başka taksilerin iş almasını engelliyorlar. Bu aralarında kavga meselesi bile olabiliyor. İkinci grupta olanlar ise bir durağı olmayan taksiler. Ankara'da yaklaşık 7000 civarı taksi var. Bunlardan 2000 tanesinin durağı yok. Durağı olmadığı için, gidip müşteri için bekleyeceği bir merkezi yok. Caddeler ve sokaklar zaten durak taksicileri tarafından kendilerine ait kılındığı için ana caddelerde dolaşıp duruyorlar ve müşteri bulmak için, şehrin merkezi noktalarına akıyorlar.

SORUN: İşte makas burada bu taksici esnafını biçmeye başlıyor.

Şöforlar Odası, duraksız araçlara durak tahsis etmediği/edemediği için ve nerdeyse tüm yolları durak taksilerine ait kıldığı için, bu 2000 aracı, şehrin merkezine göndermiş oluyor. Orada bekleyen, arkadan ceza kesen trafik polislerin ve diğer ceza kesme yetkisi olan yetkilendirilmiş insanların eline bırakıyor.

Ceza arkadan kesiliyor, ve aylar sonra ilgiliye ulaşıyor, bu süreçte, bir araç için ardı arkasına kesilen cezalarla tolamda iki bin, üç bin, dört bin, beş bin TL ve belki bazıları için daha fazla ceza kesiliyor.

Şimdi, böyle adalet, böyle suç-ceza mantığı, böyle şehir yönetimi olur mu?

ÇÖZÜM: Şöforlar odası, duraksız taksileri, tüm duraklara birer ikişer dağıtmalıdır. Bunu yapmıyorsa, varolan durak taksilerinin alanının daraltmalı, ve duraksız taksiler şehrin merkezinin dışında da iş alabilmelidir. Aksi halde, yetkili olduğu halde, haksız rekabet ve çalışma koşulları oluşturmaktan dolayı suç işlemiş olur.

Emniyet ise, mutlaka, arkadan araca değil, suça işleyene ceza kesmelidir. İşlenen suçu delillendirmelidir. Bunu yapmadığı takdirde, suçun oluşmasını engellemektense, ceza kesmeyi sürdürdüğünde, bunu bir gelir kapısı olarak kullanmış olur, bu parası karşılığında suç işlemeyi özgür hale getirir. Amaç, suç işlensin ben cezamı keserim değil, suçun artmasını engellemektir. Kesilen cezaların aylar sonra tahakkuk etmesi ise esnafı adeta körleştirmekte ve iyice savunmasız hale getirmektedir.