Atatürk'ün Ölümünün Dış ve İç Basında Yankıları

 

     Osmanlının  çöküşü,Mondros ve Sevr ile 600 yıllık çınarın yok edilmek  istenmesine büyük bir iman ve milletinden aldığı güçle direnen Mustafa Kemal, yürüttüğü bu kutlu mücadele ile milletinin "makus talihini" değiştirmiş dahi, lider ve kahraman bir kurtarıcıydı.

      Atatürk'ün Samsun'da yaktığı ateş tüm Anadoluya yayılmış, asil Türk milletiyle birlikte verilen "Kurtuluş Mücadelesi" zaferle taçlandırılmıştır.

        Ebediyete intikaline kadar Genç Türkiye Çumhuriyetinin Çağdaş ve modern bir ülke olması için mücadele vermiş, kendini Türklüğe ve Türk milletine adamış bir liderdi.

     Atamızın 10 Kasım 1938 tarihinde vefatı  Türkiye'de ve dünyada büyük yankı bulmuş,yeri doldurulamayacak bir liderin bundan sonra devrimleriyle, ilkeleriyle, ve eserleriyle yaşatılacağı yeni bir dönemin başlayacaktır.

       Atatürk'ün ölümü iç ve dış basında, dünnyada büyük yankı bulmuş,gündemme oturmuştur.

                       Dış basında Ata'nın vefatının yankılarını kısaca ele alalım:

          AMERİKA

              "Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır. Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’ nin doğması, yeni Türkiye’ nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan etmesi ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki, Türkiye’ de giriştiği derin ve geniş inkilaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur."

John F. KENNEDY (A.B.D. Başkanı)

 

       "Benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkan kalmamış olmasıdır."

      Franklin D. ROOSEVELT (A.B.D. Başkanı)

 

"     Asker-devlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi.Kendisi, Türkiye’ nin, dünyanın en ileri memleketleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Keza O, Türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını teşkil eden, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir".

      General Mc ARTHUR

 

     "Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa’ nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa’ nın en kıymetli devlet adamının Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi."

      Franklin D. ROOSEVELT A.B.D. Başkanı

 

         İNGİLTERE

      "İngiltere önce, cesur ve asil bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır."

     Sunday Times

      "Savaş Türkiye’ yi kurtaran, Savaştan sonra da Türk Milletini yeniden dirilten Atatürk’ ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın O’ nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye’nin Ata’ sına değer bir görünümden başka bir şey değildir."

Times dergisine konuşan Churchill “Dünya daha O’na muhtaçtı.’’ diyerek Atatürk’ün dünya barışına yaptığı katkıları dile getirmiştir.

 

      Winston CHURCHILL İngiltere Başbakanı

      ALMANYA

      "O kişisel kazanç ve ün peşinde koşan basit bir diktatör değil, gelecek kuşaklar için sağlam temeller atmaya uğraşan bir kahramandı."

      Prof. Walter L. WRIHT Jr.

       "Istırap çeken dünyada barış ve esenliği yeniden kurmak ve insanlığın yalnız maddi değil, manevi gelişmesini sağlamak isteyenler Atatürk’ ün iman verici ve yön göstericiliğinden örnek ve kuvvet alsınlar".

      Profesör Herbert MELZIG(Tarihçi)

 

      "Kendisinin tarihi büyüklüğü, eseri olan yeni Türkiye’ ye bakılarak bu günden ölçülebilir. Çelik gibi azim ve gayreti, uzağı gören akıl ve hikmetle birleşmiş olan bu gerçek halk önderi ve devlet adamı; Anadolu dağlarının en uzak ve ıssız köşesindeki köylere bile başka bir ruh aşılamıştır."

     Illustrierte Dergisi

      FRANSA

      Yeni Türk Devleti ile Ankara Antlaşması’ nın imzalanması nedeniyle; “Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı” diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği cevap:

      "Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O’ nun tüm askerleri burada olsalardı teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum."

     Fransız Başbakanı BRIAND

     Atatürk'ün ölümü yurt dışında olduğu kadar, yurt içinde de büyük yankı bulmuş ve Atanın ölümüyle ilgili yorumlar yapılmıştır.

             Yapılan yorum ve görüşlerden kısa alıntılar:

     Ulus gazetesinde 12 Kasım 1938’de çıkan bir yazıda:

      “Atatürk’ün hatırası, teselli bulmaz acılarla dolu olan kalbimizin aziz timsalidir. Kadir bilen ve büyük evlat yetiştiren milletimizin yüreğinde, Kemal Atatürk adı, sevgi ve hürmet içinde ebedi olarak yaşayacaktır.’’

      Mareşal Fevzi Çakmak Paşa:

        “Mustafa Kemal Atatürk, her zaman nerede durulacağını bilmiştir. Bu, O’nun pek hayran olduğum meziyetlerinden biriydi. Daima ilerisini düşünmek, daima dikkat, O’nun memleket yolundaki işlerinde hâkim olmuştur.’’ 

     Fethi Bolayır:

      "Türkiye’de çağdaş düşüncenin ve demokratik düzenin temellerinin atılmasının baş mimarı ve öz sahibi Atatürk’tür.” ifadeleri ile Atatürk’ün inkılâpçı özelliğini anlatmıştır".

     Ahmet Emin Yalman:

     “Atatürk, zamanın hatırasını gevşetmediği, unutturmadığı ilk büyük şahsiyettir. Birbirinin ardından geçen yıllar O’nu bizden uzaklaştırmıyor, bir kat daha kendisine yaklaştırıyor. O’nun en üstün ve temiz bir vatanseverlikten şaşmayan önderliğinin özlemini çekiyoruz.” 

     Hüseyin cahit Yalçın:

      -“Atatürk’ün en başarılı işlerinden biri de gençlikte yarattığı duygu ve heyecandır. Gençliği güçlü bir inanç ve ideal ile canlı bir duruma getirmek ve bir gün kendilerine bırakılacak yüksek görevleri gerçekleştirebilecek kudret ve yeteneklerle kuvvetlendirmek yolunu en iyi Atatürk bildi ve buldu.”

    Falihh Rıfkı Atay:

    -“Onsuz...fakat ona bin kere verdiğimiz bir tek namus sözüyle kaldık: Eserini ve davasını korumak ve yükseltmek... Bizler için hayatın manası varsa, bu yemini yerine getirmek için yaşamaktır.”

    Orhan Seyfi Orhan:

     -“Atatürk düşünceleriyle bitmeyen insandır.”

      Yunus Nabi Nayır:

     "Genç, ihtiyar herkes ölür. Ama Atatürk’ün bu ulusa aşıladığı kalkınma ve yükselme inancı asla ölmez.”

      Atatürk'ün vefatı sonrası gerek iç basında, gerekse dış basında Atatürk'le ilgili binlerce yorum ve görüş beyan edilmiş, ulu önderin eserleri, mücadele azmi , büyük siyaset ve devlet adamlığı dile getirilmiştir.

     Bu ülkeyi yoktan var eden," Osmanlının küllerinden " yeniden yaratan Mustafa Kemal Atatürk'ümüzü 79. Ölüm yıl dönümünde rahmetle ve minnnetle anıyoruz.

 

Osman Özeker 07. 11. 2017.