AVM ve Halk Pazarları

Bu yazımda önce AVM  ve Halk Pazarlarının Korona virüs salgını açısında risklerinden ; daha sonra da bu riskleri önleyecek bir çözüm şeklinden bahsedeceğim.

İlk önce AVM müşterileri hakkında bir analiz yapmak istiyorum.

Bu analizi yaparken bir kaç sorunun cevabını arayacağım.

ilk soru : " Alış Veriş merkezlerine halkımız hangi saiklerlerle gider?

a) Alış veriş için.

b) Kafe, restoran ve pastaneler için

 c)Gezip vakit geçirmek için

d)Çocukların oyun   parklarında oynamaları için

e) Sinemalar için

Şimdi bu sorulara cevap verip mantıksız yanlarını irdeleyelim.

AVM'lere gidip alışveriş yapan tüketiciler genellikle hali vakti iyi olan vatanandaşlarımızdır. Pazarlardan alış veriş yapmayı pek tercih etmezler. (Sosyete pazarlarına gidenler hariç.) ASGARİ ÜCRETLE GEÇİNEN BİR  VATANDAŞIMIZ, AVM' lerden alış veriş yapabilir mi? Bir ayakkabı veya bir ceket alabilir mi? Bir gömlek AVM'lerde 150 TL'ye satılırken, pazarlarda gömleklerin çifti otuz liradır. Dolayısıyla sadece maaşı veya geliri iyi olanlar AVM'yi tercih eder. Bu kadar lafı neden ettim ? Şunun için : AVM'LERE GİDEN KİŞİLER iSTANBUL'un çeşitli semtlerinde , örneğin Beyoğlu,Şişli, Bakırköy, Suadiye, Nişantaşı 'ndaki marka dükkanlardan kolaylıkla  alış veriş yapabilirler.Bu vatandaşlarımız  için AVM 'ye gitmek şart değildir. Hele günümüzdeki virüs salgın gözönüne alınırsa.

Kafe,restoran ve büfeler hemen hemen İstanbul'un her semtinde vardır.Hem de en lüksünden.

Gezip vakit geçirmek için parklarımız var, deniz kenarları var, kırlık ve ormanlık alanlar var (Özellikle Anadolu'daki illerimizde). 

Çocuklar için oyun parklarına gelince, İstanbul'da her semtte  ve her mahallede oyun parkları mevcut.

Sinemalar konusunda ise AVM' ler büyük bir ihtiyacı karşılıyorlar. Ancak AVM sinemaları zaten açılmıyor anladığım kadarıyla.

Netice olarak AVM'lerin açılması için önemli bir neden yok. 

Tabii bu kadar laftan sonra bahsedilmesi gereken konu, ALIŞ VERİŞ MERKEZLERİNDEKİ MAĞAZA SAHİPLERİNİN AVM ''LER KAPANINCA NE YAPACAKLARIDIR.  ÇÖZÜM NE OLACAKTIR? ŞİMDİ ONDAN BAHSEDECEĞİm.

Günümüz Türkiyesi'nde artık inşaat süresi çok kısalmıştır.İstisna da olsa kırk sekiz saatte villa ,kırk beş günde hastane yapılabilmektedir. Prefabrik inşaatlar ve çelik konstruktürlü binalar, çok kısa sürede gerçekleştirilmektedir.

Bilindiği gibi AVM'ler son derece havasız ve sağlıksız mekanlardır.Bunların yerine AÇIK HAVA AVM' ler inşa etmek sonderece kolay ve ucuzdur. Bugünkü AVM'lerde binlerce liraya kiralanan dükkanlar  yerine alternatif olarak  inşa edilecek basit prefabrik veya çelik kostrüksiyonlu açık hava dükkanları -kapıları kapalı ve klimalı lüks dekorlu - ve bunların oluşturduğu çarşıları kurmak çok rasyonel bir davranış olacaktır. Satılacak marka malların fiyatları, dükkan kiralarının önemli ölçüde azalması sonucunda, ucuzlayacaktır. Hem tüketiciler  hem de esnaf, mal fiyatlarının  ve de mağaza kiralarının ucuzlaması  sonucunda  rahatlayacaklardır.Ayrıca  boşalan AVM binaları, HASTANE , KÜLTÜR MERKEZİ VEYA ÜNİVERSİTE KAMPÜSÜ olarak da kullanılabilecektir.

Unutmamak gereken bir husus da AÇIK HAVA AVM'ler her ne kadar prefabrik veya çelikten de olsa ESTETİK GÖRÜNÜŞLÜ olmalıdır. BU HUSUS ÇOK ÖNEMLİ OLACAKTIR. 

Semt Pazarlarına gelince, bunların da , daha önceleri de var olan KAPALI HALK PAZARLARI haline getirilmesi gerekmektedir.. Yirmi veya yirmi beş metrekare ünitelerden oluşacak bu KAPALI PAZARLARIN  özellikle KORONA VİRÜS döneminin getirdiği yasakların uygulanması açısından  faydası çok olacaktır. Mesafe kontrolleri ve hijyenik temizlik açılarından, bu küçük üniteli satış yerlerinin yararı oldukça fazladır. Çürümüş meyva ve sebzelerin ,poşet vesaire çöplerin toplanması ve dezenfektasyon imkanları bakımından da, bu tip pazarların önemi tartışılmaz. Hem kış ve hem yazlık hava şartlarında korunaklı ; "  görünüş açısından "da  güzel ve estetik olmaları bu pazarların inşalarının yapılmasını gerekli kılmaktadır. Karlı, aşırı rüzgarlı ve çok sıcak günlerde günümüz portatif tezgahlı halk pazarlarımız insan sağlığı açısından büyük tehlike arz etmektedir. Rüzgarlı havalarda bir çok defa uçan devesa şemsiyelere rast geldim. 

Yılmaz Çetingöz

16.05.2020