Azrail şaka yapmaz

Elbette bugüne kadar bu konuda yüzlerce yazı yazılmıştır. Hemen hepsi konuya aynı şekilde yaklaşıyor: ”Türkiye’de trafik kazaları önemli bir sorundur. Mal ve can kaybına neden olmaktadır. Şunu şunu yapmalıyız. Şuna şuna dikkat etmeliyiz”

Ülkemin insanları sizler bunları bilmiyor musunuz? Elbette biliyorsunuz. O halde neden sizin bildiğiniz şeyleri yazıyorlar? Yeni bir şey söylemiyorlarsa okumayın. Herkesin bildiğini, düşündüğünü yazıyorsam beni de okumayın. Bu konuda yazılan yüz tane yazı seçin. İddia ediyorum ki hiç birisinde “Aslında ülkemizdeki bu kazaların olmaması gerekir” şeklinde bir cümleye rastlayamazsınız.

Bir yerlere gidecek insanlara dikkat ediniz. Araçlara binerken dua ederler. Yakınlarına veda ederler. Hatta belki içlerinden elveda diyenler bile olabilir. Bunun anlamı şudur: Türkiye’de arabaya binmek ahrete bilet almak demektir. Yani kaza olma ihtimali, korku, endişe bu kadar yüksektir. Hiç değilse insanların kafasında böyledir. Yirmi yıldır hiç kaza yapmadığını söyleyen şoför vardır. O zaman insanlarımız arabaya binerken niye korkuyor, endişe ediyorlar? Bakın istenildiği zaman yirmi yıl kaza yapmadan araba kullanılabiliniyormuş.

Türkiye’de yaklaşık 14 milyon motorlu araç, 20 milyona yakın da ehliyetli sürücü var. Yılda yaklaşık 8–10 bin insanımız kazalarda hayatını kaybediyor. Biz bayağı zenginmişiz. Her beş kişinin bir arabası var. Üstelik çok da becerikliymişiz baksanıza yetişkin iki kişiden biri araç kullanabiliyor. Bugünün parasıyla her bir ehliyet 500 liradan 20 milyon ehliyet 10 milyar lira. Sürücü kursları ne zamandan beri var? Şunun şurasında 10–20 yıllık mazisi var. Ülkemizde 1000 sürücü kursu olsa her birine 10 milyon lira. Yani 10 trilyon. Senede 1 trilyon ya da 500 milyar lira. Elbette manav Rıza işyerini kapatıp sürücü kursu açar. Sürücü kursu açanların bu konuda bir ilgileri, bilgileri, tecrübe ve eğitimleri var mı? Gerekmiyor ki. Manav Rıza bile açtığına göre.

Yöneticilere göre Türkiye’de kazaların en önemli nedeni sürücülerin trafik kurallarına uymamalarıdır. Bugün ülkemizde özürlü ve hastalar dışında, 18–70 yaş arası 40 milyon kişi istese ehliyet alabilir mi? Kesinlikle alır. Ülkemizde yetişkin her dört kişiden birinin psikolojik bozukluğu vardır. Bunlar ehliyet alır çünkü sağlık raporunda psikolojik muayene yapılmıyor. Yetişkin insanlarımızdan en az on milyonunda kalp sorunu vardır. Bunlar da ehliyet alır. Çünkü sağlık raporu dâhiliye doktorunun basit bir muayenesi sonucu veriliyor. İleri derecede olmayan tansiyon ve şeker hastaları da rahatlıkla ehliyet alırlar

Peki, Türkiye’de kim ehliyet alamaz? Yaşlılar, özürlüler, ölümcül hastalar, deliler, çocuklar, hamile kadınlar.

Bunların dışındaki herkes istisnasız olarak bu ülkede parayı bastırıp ehliyet alır. Şimdi araştırma, anket ve bilimsel verilere göre ülkemizdeki 40 milyon yetişkinin yarısı şu ya da bu şekilde hasta, özürlü vs. Diğer yarısı sağlam. Ehliyet alabilmek için sağlam olmak gerektiğine göre, ülkemizde 20 milyon kişi de ehliyetli sürücü olduğuna göre şoförlerin dışında kalan 20 milyon insan yani bizler hasta ya da sakatız. Bir hastalığı, bir özrü olanlar ayrılıp diğerlerine ehliyet verilmiyor mu? Böyle olduğuna göre, bizim de ehliyetimiz olmadığına göre biz özürlü ya da sakatız. Peki, gerçekte öyle mi? Değilse şu anda direksiyon başında oturan milyonlarca sürücünün ciddi sağlık sorunları var. Ülkemizde binlerce, on binlerce kaza meydana geliyor. Bunların hangi nedenle gerçekleştiğini bilmemize imkân yok ki. Klasik 8 hata ezberlemişiz. Kim yaptıysa o suçlu.

Biz ne yazıyoruz? Ne konuşuyoruz? Neyi anlatıyoruz? Kime anlatıyoruz?

Yöneticiler ”Şoförlerimiz dikkatli olsunlar sorun çözülür” diyorlar.

Aydınlarımız ”Henüz gelişmekte olan bir ülkede bunlar doğaldır” diyorlar.

Halkımız ”Kader bu. Vadesi yetmişse arabaya binmese de yolda giderken düşer ölür ”diyorlar. Peki, sevgili halkım. Vade bu kadar kolay iş. Sen de maşallah hâşâ Allahın takdiri İlahi kitabı elindeymiş gibi her şeyi biliyorsun. Denemek değil mi? Ülkemizde bir yılda 10 bin kişi kazalarda ölüyor. Bir yıl evde oturalım. Nasıl olacaksa olsun yapalım bunu. Senin deyişine göre bu 10 bin kişinin böyle de ölmesi gerekir. Bakalım.

Bir yetkiliye ülkemizdeki kazaların nedenlerini sorunuz. Size yirminin üzerinde sebep sayacaktır. Hatalı solama, kaygan yollar, bir kısım yollara cüruf dökülmesi, kemer takmama, aşırı sürat, dikkatsizlik, yorgunluk, aşırı yük, hatalı şerit değiştirme, kışın zincir ve takoz bulundurmama, uykusuzluk, eski lastikler, bozuk yollar, içkili araba kullanma, kırık ayna, bozuk farlar, hava yastığı olmaması, yağmurlu havalarda sileceklerin bozuk olması, göstergelerin çalışmaması, lastiklerin havasının inmiş olması, fazla yolcu alma… Ve belki hatırımıza gelmeyen daha bir sürü neden.

Ben trafik uzmanı değilim. Sürücü de değilim. Yine de diyorum ki bu sayılanlar kazaların oluş nedenidir. Kazaları hazırlayan nedenler değildir. Ve ne gariptir ki ülkemizde trafik kazası denildiğinde sadece bu saydığımız nedenler ortaya konur. Yani fırıncıya ”sen güzel ekmek pişirmiyorsun “ denir.”Unun kaliteli mi? Hamuru iyi yoğruluyor mu? Suyu, tuzu yeterli mi? Fırın içi uygun mu?” denmez. Yani bunun anlamı ülkemizde trafiğin altyapısı yoktur.

Şumayer, Kenan Sofuoğlu dünya şampiyonları. Bunların yerine ehliyetli iki sürücümüzü koyalım. Olur mu? Neden olmuyor ki? Sen bu sürücülere koskoca tırı teslim etmiyor musun?

Türkiye’de araba kullanmayı bilmek şoförlük için yeterlidir.

Oysa bazı iş ve mesleklerde o işin nasıl yapılacağını biliyor olmak başarılı olmak için asla yeterli değildir. Tam hatırlamıyorum. Ege’de bir yerde bir trafik kazası oldu. Ciddi bir kazaydı. Ölenler oldu. Araçlar durmuş. Tren geçecek. Bir şoför aracını hemzemin geçidine sürdü. Sonuç facia. İşte bu şoför sadece araba kullanmayı bilen ülkemizdeki eksik özellikli yetersiz milyonlarca sürücüden biriydi.

Sürücülük hata payı olmayan bir meslektir. Biz futbol oynayan çocuğa “Niye iyi pas vermiyorsun? Gol vuruşların neden isabetli değil? Neden daha hızlı değilsin? Adamını kaçırıyorsun. Dikkatsizsin. Hata yapıyorsun.”diyoruz. Oysa bunlardan önce sen gel bakalım yanıma. Bir bakalım sende futbolcu karakteri var mı? Gücün, hızın, dikkatin, aklın bu iş için yeterli mi? Sonra kendini yeteri kadar bu iş için eğitip yetiştirdin, hazırladın mı?”dememiz gerekiyor.

Oysa biz daha tüm bunları hiç dikkate almadan ”Kemer niye takmıyorsun? Hatalı solama. Aşırı sürat yapma. İçkili araba kullanma. Direksiyon hâkimiyetini sağla. Dikkatli ol vs” diyoruz. İyi ama adamda bütün bunları yapabilecek yetenek yok ki. Bir saatte sağlık raporu veriyorsun. İstersen Kerim Korkut burada. Sen de oradasın. Rastgele 100 sürücü seçelim. Tam teşekküllü hastaneden biz onlara sağlık raporu alalım. En az otuz sürücüde işini yapmaya engel herhangi bir rahatsızlık çıkmazsa ben bu yazıyı bütün Türk milletinin huzurunda senden özür dileyerek yırtıp atacağım.

Adamın tansiyonu fırlıyor 20’ye otuza. Direksiyon başında.

Adamın şekeri 300.Direksiyon başında.

Adam 150 kilo ağırlığında. Ellerinden, kollarından başka hiçbir yeri kımıldamıyor. Direksiyon başında.

Adamın ışık gözlerini alıyor. Direksiyon başında.

Adamın ileri derecede psikolojik bozukluğu var. Direksiyon başında.

Adam psikopat. Direksiyon başında.

Adam 40 kilo. Zayıflıktan üflesen uçacak. Direksiyon başında.

Tımarhanedeki bir deli de araba kullanmayı biliyor olabilir. Onu da şoför yapalım o zaman.

Trafik kazalarının ülkemize maliyeti 1968–2007 yılları arası 40 yılda 375 milyar lira. Ayrıca 200 bine yakın insanımız da hayatını kaybetmiş. Ülkemizdeki bugün mevcut 8, 5 milyon özürlünün de belki birkaç milyon kişisi bu nedenle özürlü.

Bu kara tablonun nedeni yok kemer takmaymış, hatalı sollamaymış, içkili araba kullanmaymış falan değil aslında. Asıl neden bu ülkenin yöneticilerinin yetersizliğidir. Bilgileri yeterli değil. Becerikli değiller. Ufukları dar. Sevgili ülkem. Bunları söylerken” laf ola beri gele” şeklinde işte eleştireyim de ne söylersem söyleyim yaklaşımında değilim. İlgililerin trafik sorununu çözmek için getirdikleri çözümlere bakınız lütfen. Bayramlarda yavaş araba kullanın diye öğüt veriyorlar. Bu öğüdü seksenlik Hasan amca da verir. Diğeri cezaları artırıyorlar. Bu ülkede ben ceza yiyeceğim diye hata yapmaktan korkan bir tek şoföre rastlayamazsınız. Adamların açıkları var. Onun için para cezası kesiyorlar. Onların derdi trafik sorununu çözmek değil. Ver parayı, boş ver ehliyeti. Ver parayı geç kırmızı ışıkta. Vur birine. Ölsün anasını satayım. Kaza der geçeriz. Bir yıl ya yatarsın ya yatmaz.

Yok, şu kadar alkol çıkarsa arabanı bağlarım. Adama yalvar üfle diye. Üflemiyor. Sırtında taşı. Arabasına bindir. Evine götür. Adam alkolik. Bugün yakaladın. Üflettin 230 bilmem kaç. Ceza kestin. Yarın yine içecek. Ve sen onu yakalayamayacaksın. Ama o Azrail gibi suçsuz insanları yakalayacak. Vuracak öldürecek. Rezillik diz boyu. Bu nasıl devlet bu nasıl yönetim?

Sarhoş şoför kaza yaptı. Adam ayyaş. Cezayı kesip gönderiyorsun. Sen kafayı mı yedin? Böyle bir adam araç kullanabilir mi? Böyle bir adamın ehliyeti olsa ne olur? Böyle bir adamdan şoför mü olur. Şoförlük yapmak onun hakkıymış. Yaşamak da benim hakkım!

Birinin kızı kazada öldü.160 km hızla gidiyormuş. Bütün Türkiye ona ağladı. Ben ise başımızda böyle yöneticiler olduğu için kaderimize ağladım. Senin şehirlerarası hız limitin var. Saatte 90 km. Ve sürücü 160 km hızla giderken ölüyor. Uygulayamayacağın kuralı niye koyuyorsun?

Türkiye’ de trafik kuralları sürücüler uymasınlar biz de ona ceza keselim mantığı üzerine kurulu. Trafik polisini düşününce trafik cezasından başka bir şey aklıma geliyorsa namerdim. Trafik polisi Türkiye’de sadece ceza keser.

Kırsal kesimde kazalar olur. Allahın dağında. Araç yok bir şey yok. Yol bomboş. Tonlarca insan ölür. Zaten devlet Ankara’nın dışında yok. Vali hazretlerini de sadece 23 Nisan törenlerinde görüyoruz. İnsanlar ölmek için durum icat ediyorlar. Cenazeye gidecek hadi hadi hadi! Ya kardeşim adam ölmüş ne acele ediyorsun? Traktörün kasasına dol tıklım tıklım. Mezarlık iki adım. Cehennemin dibine git. Yürüyerek git. Hem yanmak sızlanmak için zamanın olur. Ağlaya ağlaya git. Traktör bu tır değil ya. Bu kadar insanı doldurursan devrilir tabi. Etraf ana baba günü. Gazeteler yazar. Cenaze konvoyunda kaza.20 ölü. Benim merak ettiğim bir şey var. Yetkililer bu aptalca kaza ile ilgili hangi işlemleri yaparlar? Köyün aklı başında ileri gelenlerini mi sorumlu tutarlar? Muhtarı, bekçiyi, traktör sahibini mi? Yoksa sadece zabıt tutup giderler mi? Köylü zaten acılıymış. Bir de şunu bunu sorguya çekmek olmazmış. Ne demek ya. İsterse 100 kişi ölsün. Sen görevini yapacaksın.

Düğünler, futbol maçları, topluca bir yeri ziyarete, pikniğe denize gitme daha da beter.

İnsanlar bana kızsınlar. Bunların hepsi akılsız insanların saçma sapan davranışlarıdır. Ülkenizde sizi doğru ve mantıklı davranmaya yönlendiren bir devlet yok. İçinizdeki cahil dinozorlar da ”her şey Allahtan “diyerek sizi peşlerinden sürüklüyorlar. Özellikle siz okumuş genç insanlar. Bu peşlerinden gittiğiniz büyükleriniz bugüne kadar ne yapmışlar ki siz onların her dediğine uyuyorsunuz? Neden söylediklerini ve davranışlarını sorgulamıyorsunuz? Kırçıl sakallı bir yaşlının abuk sabuk sözlerine amcamdır hatırı kırılmasın diye uyuyorsunuz. Sonra başınıza gelmedik kalmıyor. Demek ki biz sizi büyük büyük okullarda boşuna okutmuşuz. Onları kırmadan, incitmeden davranışlarının yanlış olduğunu söyleyip uymayacağınızı bildirin. Zira hepimizin yakınları olan bu değerli büyüklerimiz atalarından dedelerinden gördükleri “kaderci yaklaşımla” bazen ailelerin ve bizlerin hayatını tehlikeye atarlar.