Bandırma Yazıları : 17 Eylül Üniversitesi

Yerli kaynaklara göre dünyanın ilk üniversitesi Emeviler tarafından Fas'ın Fez kentinde 859 yılında kurulmuş olan Keyruvan üniversitesi'dir. Bir başka düşünceye göre dünyada ilk üniversite 425 yılında Konstantinople'da (İstanbul) kurulmuştur.. Ancak yabancı kaynaklara bakarsanız ilk üniversite 1088 yılında kurulmuş olan Bologna üniversitesi imiş. Daha sonra Paris (yaklaşık 1150) ve Oxford (yaklaşık 1167) ilk kurulan üniversitelerdendir.

 

Bilindiği gibi TBMM 29 Ekim 1923 tarihinde 364 sayılı kararla Cumhuriyeti ilân edildi ve bu tarihte Osmanlı Devleti’nden kalma 1 tek üniversitemiz vardı: İstanbul Üniversitesi . Üniversite, o günkü adıyla Darülfünun, Mustafa Kemal'in 1924'te medreseleri kapatmasıyla ürkeklikten mütevazılıktan kurtulmuş ve gerçek kimliğine kavuşmuştur. 1.Ağustos.1933 üniversite devrimiyle “üniversite” adını almıştır. 

 

İkinci bir üniversite bundan 13 yıl sonra  Ankara’da her biri Türkiye Cumhuriyetinin imarında önemli görevler üstlenen Hukuk, Dil ve Tarih-Coğrafya, Fen ve Tıp Fakülteleriyle 1946 yılında resmen kuruldu.

 

Bundan sonra üniversite cephesinde yine bir durukluk yaşandı. Aslında, Mustafa Kemal Atatürk 1 Kasım 1937 tarihinde TBMM’nde yasama yılını açış konuşmasında Doğu Anadolu’da büyük bir üniversite kurmanın gereğini ifade ederek, bu husustaki çalışmaları başlatma talimatı vermişti. Aradan 12 daha geçti.. Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri zamanında hazırlanan Doğu Üniversitesinin Kurulmasına Dair Yasa Tasarısı, 25.2.1953 tarihinde 6059 sayıyla kanunlaştı. Bir süre sonra Prof. Dr. Rıfkı Salim Burçak’ın Milli Eğitim Bakanlığı sırasında 10.3.1954 tarih ve 6373 sayılı Yasa’la Doğu’da (Erzurum)da kurulması kararlaştırılan Üniversiteye “Atatürk Üniversitesi” adı verildi.

 

Daha sonra 1961 Anayasası, 1971 Anayasa değişikliği ve 1982 Anayasası'nda üniversite teşkilatlarında yapılan bazı değişiklikler esnasında memleket sathında çeşitli yeni üniversiteler kuruldu. 1955’te kurulan Trabzon’daki Karadeniz Teknik Üniversitesi, 1956’da İngilizce öğretim yapacak şekilde Ankara’da kurulan Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1954’te yine Ankara’da kurulan Hacettepe Üniversitesi, 1955’te İzmir’de Ege Üniversitesi kuruldu…

 

Ondan sonra durmadan üniversite açıldı ve nihayet bütün illerde en az birer üniversite oluncaya kadar…

 

Türkiye’de 2017 yılı itibariyle 183 üniversite vardır. Bunlardan 118'i devlet üniversitesi, 65'ü vakıf üniversitesidir.

 

Ama nihayet illerden sonra büyük ilçelere de üniversite sırası geldi ki, 23.Nisan.2015’de çıkan 6640 sayılı yasayla Bandırma, Alanya ve İskenderun’da  birer üniversite açılmasına karar verildi.

 

Bandırma’da kurulan Üniversite Kurtuluş Günü olan “17 Eylül”ün adını alarak, Balıkesir üniverstesinden ayrılarak kuruldu. Rektör olarak Sayın Prof.Dr. Süleyman Özdemir atandı.

 

Daha önceden Balıkesir Üniversitesinin Bandırma’da bir Fakültesi ve 2 Yüksek Okulu vardı. Bunlara ek olarak , şimdi 6 yerleşke, 5 Fakülte, 1 Yüksek Okul, 4 Meslek Yüksek Okulu, 23 Bölüm ve 43 programla hizmete başladı.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi;  Balıkesir Üniversitesine bağlı iken bağlantısı değiştirilerek Rektörlüğe bağlanan İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi  (Balıkesir Üniversitesi Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 3 Temmuz 1993 tarih ve 3897 sayılı yasayla kurulmuştur.) , Denizcilik Fakültesi ile Balıkesir Üniversitesine bağlı Sağlık Yüksekokulunun fakülteye dönüştürülmesi ve adı ile bağlantısının değiştirilmesi ile oluşturulan Sağlık Bilimleri Fakültesi ile Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Ziraat Fakültesi ile Ömer Seyfettin Uygulamalı Bilimler Fakültesinden,

 

Balıkesir Üniversitesine bağlı iken bağlantısı değiştirilerek Rektörlüğe bağlanan Bandırma Meslek Yüksekokulu, Gönen Meslek Yüksekokulu, Erdek Meslek Yüksekokulu, Manyas Meslek Yüksekokulu ile Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Yabancı Diller Yüksekokulundan,

 

Balıkesir Üniversitesine bağlı iken bağlantısı değiştirilerek Rektörlüğe bağlanan Gönen Jeotermal Enstitüsü ile Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Sosyal Bilimler Enstitüsü, Fen Bilimleri Enstitüsü ile Sağlık Bilimleri Enstitüsünden,oluşmaktadır. (bandırma.edu.tr)

 

Tabii bir üniversitenin kurulması başka, onun gerçek bir üniversite olarak etkinlik göstermesi farklı bir olaydır. Bir üniversitenin gerçek bir üniversiteye dönüşmesi için bazen yüzyıllar alabilir. Türkiye’de ve dünyada adı üniversite olup da mezunlarını hayal kırıklığına uğratmış çok kurum vardır.

 

Fakat bu güne kadar Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi çok mezunlar verdi. Bu Fakülteye (ilçede) bir fakülte diye dudak bükerek, çeşitli tereddütler içinde gelen öğrencilerin çoğu Fakülteyi bitirdikten sonra, Bandırma’da kalmak, bir iş bulmak için çok çabalar gösterdiklerini görüyoruz. Bandırma şimdilerde tam bir öğrenci kenti olmaya başlamıştır. Özellikle Üniversitenin kuruluşu kente yeni bir hava  vermiştir.

 

Üniversite, kentin biraz dışında, tam bir Yerleşke Üniversitesidir ama ulaşım araçları dolmuşlar, otobüsler buraya sık sık çalışmaktadır. Ve Üniversitenin büyüyüp yayılması için çevresinde çok geniş araziler vardır. Zaten üniversite Valilik tarafından ayrılan “Liseler Vadisi”nin tam başlangıcındadır. Bu vadide çok çeşitli liseler ve teknik okullar sıralanmaktadır.

 

Ayrıca 17.Eylül Üniversitesinin yeni fakültelerinin de ana yerleşke çevresinde hızla yapımına başlanmıştır. Bu da gözden kaçmıyor.

  

Bilindiği gibi üniversitelerin eğitim hayatında oynadığı üç büyük rolü vardır. Üniversiteler…

 

1. Yeni ve ileri bilgi ve becerileri öğrencilerine öğreterek, onları hayata ve mesleklere hazır hale getirmeye çalışır.

 

2. Üniversiteler, araştırma yapmak ve bu araştırmaların sonuçlarını yeni teknolojilere dönüştürerek ülkeye yararlı hale getirmek  zorunluluğundadırlar.

 

3. Üniversiteler, içinde bulunduğu yakın çevreyi aydınlatmak bilimin, sanatın verilerinden yararlandırmak, içinde bulunduğu kenti her bakımdan ileri götürmek görevini yüklenmişlerdir.

 

Üniversitelerin sorumlu olduğu bir çok görevler yanında özellikle bu konularda görev almak durumundadırlar.

 

Bandırma “17 Eylül Üniversitesi’nde yer alan Fakülteler:

 

1. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; 2.Sağlık Bilimleri Fakültesi; 3.Denizcilik Fakültesi; 4.Ömer Seyfettin Uygulamalı Bilimler Fakültesi, 5.Zıraat Fakültesi.

 

Şimdi bu fakültelere biraz eleştirel gözle bakacak olursak; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Balıkesir Üniversitesi’nden devralınan, tarihi en eski en yerleşmiş Fakülte’dir.

 

Ne yazık ki, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nin dışındaki fakülteler, büyümek, toparlanmak, öğretim üyesi yetiştirmek için henüz kanatlarını çırpmıyorlar; çok ağır kalıyorlar. 

 

Denizcilik Fakültesinin, sayıltı olarak deniz kıyısında bir binası olması gerekmez mi? Oysa Üniversite Deniz Kıyısındaki Eski Hazırlık binasını kendiliğinden Balıkesir Belediyesi’ne bırakmıştır. Balıkesir Belediyesi de bu, Türkiye’nin en güzel binalarından birini yansın, yıkılsın diye harabeleşmeye terk etmiştir. Yazık günah oluyor ama anlayan kim…

 

Üniversitenin, Profesör, Doçent kadrolarında henüz bir gelişme yok. Ayrıca Üniversitenin kentten biraz uzak olmasının, burayla ilişkisini koparmasına hiç gerek yok. Kentte konferanslar, seminerler, açık oturumlarla..  inilebilir ve bir Üniversite olarak Bandırma’nın yanı başında olduğunu gösterebilir. 

 

Üniversitenin kütüphanesini artık Bandırma’ya, araştırma yapacak olanlara açması gerekir. Keza bir an önce spor tesislerini tamamlayıp varlığını çevrede göstermesi gerekir.

 

Artık eğitim çocukları anfilere kapayıp nutuk çekmekle olmuyor. Onları dünyayla temasa getirmek; araştırmaya itmek; bilgiyi arayıp bulmalarına yardım etmek çok önemli. Bu bakımdan ne yazık ki, bildiğimiz kadarı, Üniversitenin kütüphanesi de çok zayıf. Özellikle yabancı kaynaklar açısından.

 

Evet, üniversite kurmak kolay fakat olmak çok zor. Bir üniversitenin üniversite olabilmesi için herkesin (üniversitenin içindekilerin ve dışındakilerin) çok çalışması gerekir. Yoksa Türkiye’de kurulmuş fakat lise düzeyini geçemeyen çok üniversite görüyoruz. İnşallah Bandırma 17 Eylül Üniversitesi ötekilere benzemez. Kendi iç değerlendirmesini ve dış değerlendirmesini çok iyi yaparak gelişmesinin dünya üniversiteleri çerçevesinde olmasını sağlar.