Berdel

Herkesin ilgisini çekeceğini düşündüğüm bir yazı üzerine yazmayı düşünüyorum. Belki bir zorunlu aşk yaşanması zorunlu! Ama yaşadıkalrı ya fedakarlık ya ölüm korkusu. Berdel, dört kişiyi dünya evine sokan karşılıklı kız alıp verme durumu. Genellikle Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde görülen mecburi bir durum, acı bir töre!

Şöyle açıklamak gerekirse iki aileden kız ile erkek biribirlerini seviyorlar, evlenmek istiyorlar. Aileler bunu bir şartla kabul ediyorlar. Kızın erkek ya da kız kardeşiyle erkeğin kız ya da erkek kardeşini de başgöz etme şartını koyuyorlar. Tabi benim anlatımım biraz daha iyimser. Buna iki tarafın daha haberi olmadan aileler karar verip berdel yapacağız da diyebiliyorlar. Daha çok başlık parası ödeyemeyen aileler arasında gerçekleşiyor. Baş kaldırırsan tabi ki sonu hüsranla sonuçlanıyor. Dört kişinin birden canına kıyıyorlar. Kendilerince çözüm arayan insanlar genellikle bu durumu kabulleniyorlar.

Çok trajik hikayelerde var berdelle ilgili! Süleyman Demir adlı yetmiş yaşındaki bir dede kendinden elli yaş küçük bir kızla evleniyor. Evlilikleri boyunca beş tane çocukları oluyor. Ancak genç kız onbeş yaşında birine aşık oluyor ve onunla kaçıyor. Haklarında ölüm fermanı çıkıyor ama köyün ihtiyar heyeti daha uygun bir çözüm getiriyor. Kaçan kızın 13 yaşındaki kız kardeşiyle berdel yapılmasına karar veriliyor.

Düğün dernek kuruluyor ve baş göz ediliyorlar. Her normal çiftin yaşaması gerktiği gibi bir gece geçiriyorlar. Ancak sabah kalktığında 70'lik dede 13 yaşındaki karısını kendini asmış olarak buluyor. Gelen polislerde 70'lik dedeyi 13 yaşında bir kıza tecavüz etmekten hapse atıyorlar. Berdelle evlenip de çok mutlu olduğunu söyleyen insanlara pek rastlanmıyor.

Başka bir töreye göre ise berdel yapılan kadın hep siyah giyiyor tabi bunun da bir anlamı var. Kadın bedenini kullanıma sunuyor ancak kalbini asla açmıyor, aşkını asla vermiyor. Eş ise bunu kabullenmek zorunda kadının kendisini istemediğini söylemek de yüz kızartıcı bir şey.

Artık böyle şeylerin yaşanmaması dileğiyle yazıma son veriyorum.