Bor Tarihine bir bakış 2

     Niğde’nin Bor tarihi ile ilgili olarak 20.yüzyılın başlarında karamanlı kaynaklarında yazılmış bir yazıyı 2004 yılında yazmış, 14 Haziran 2007 tarihinde yayınlamıştım. http://blog.milliyet.com.tr/bor---nigde/Blog/?BlogNo=45474 Aşağıda yine Bor Tarihi ile ilgili 19. Yüzyılın sonlarında yazılmış karamanlıca kaynaklarından bir yazıyı paylaşıyorum. Bu yazıların her ikiside birbirini tamamlayan ve Bor Tarihi ile ilgili bilgiler veren yazılardır.

     Bor’un yerel tarihine ilgi duyanlara yardımcı olacağını ümit ediyorum.

     Bor Tarihi araştırmalarında başlangıçlara vesile olması dileğiyle..

     Fehmi Dinçer

     Ankara 2014

             BOR TARİHİNDEN BİR SAYFA

     Niğde sancağına tabi olup, şehr-i mezkurun cenubunda (adı geçen şehrin güneyinde – f.d) ve iki saat kadar uzak (yürüyerek – f.d.) mesafede Bor kasabası vardır ki, tahminen 3500 islam, 350 hristiyan ortodoks ve 150 ermeni hanelerini şamildir.

     Bor kasabası Niğde’den daha büyük olup, her tarafından kesretle su ve çaylar akarak, bağ ve meyvedar ağaçlı bahçe ve çayırları suvarır.

    Bor’da hristiyanlara mahsus iki adet ekklisia olup, biri Agios Georgios ve diğeri beş martires (din uğruna şehit olanlar – f.d.) namına mevkufdur. Ahalisi, her ne kadar pek zengin değil ise de, yine ilmin eşedd (şiddetli - f.d.) derecede lüzumunu hisseden ilimperver gençlerin say-ü gayretleri ve iane-i nakdiyeleri ile bir ellino dimotikon (ilkokul ve ortaokul birlikte - f.d.), nipiagogeion (anaokulu), bir parthenagogeion (kız okulu - f.d.) ve bir de halı ve saireye mahsus dokumahane idare etmektedirler. Mekteplere devam eden zükur (erkek - f.d.)  talebenin adedi 220’yi mütecavüz olup,  bunlar 3 didaskalos (öğretmen - f.d.) tarafından talim edilmektedir.

     İşbu şehirde bir vakit 2-3 bin destgah (tezgah - f.d.) olup, “Bor Alacası” demekle maruf dokumadan hayli ihracat olup imiş, elyevm bazı tüccarların tesis eyledikleri  testgahlarda  (tezgahlarda - f.d.) Halep ve sair mahallerden celp olunmuş ustalar vasıtası ile (iplikleri dahi oradan celp olunmuş) alacalar ve havlular dokunur.

     Bundan 15 sene mukaddem evvelce suları matlup (istenilen - f.d.) derecede olmadığından, Okçu Dağı nam mahalden külli mesarifle getirilen ab-ı leziz şehri bir kat daha iskana salih eylemiştir ki, zaten münbit ve ticaretgah bir mahal olduğundan, ahalisi gurbete çıkmayıp, taayyuşlarını (geçimlerini - f.d) oradan ve civardan tedarik ederler.

     Bor’un garp tarafında ve bir saat kadar uzak mesafede bir dere içine yerleşmiş olan Fislene (Fesleğen - f.d.) isminde küçük bir kariye vardır.

     Anden (ondan - f.d.) biraz daha ileride ve Fertek kariyesine yakın Adilmeson namında diğer küçük bir  hristiyan  karyesi bulunarak, Niğde ile Bor’un arasında da gayet münbit tarla, bağ ve bahçeler kaindir. Bunlar meyanında Sazala isminde bir küçük köy dahi vardır ki, bu köyün bir ucunda Niğde’den cereyan eden (akan - f.d.) suların akdığı küşük bir göl bulunmaktadır. Oralarda kerer (keler - kiler - f.d.) denilen pek çok mağara dahi vardır.

I.Ioannidis

Fehmi Dinçer

Ankara 2014

http://blog.milliyet.com.tr/bor---nigde/Blog/?BlogNo=45474