Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

02 Nisan '14

 
Kategori
Edebiyat
 

Bugün halâ kırk bir yaşındasın Sabahattin Ali!

Bugün halâ kırk bir yaşındasın Sabahattin Ali!
 

Sabahattin Ali


2 Nisan...

Yılını hesaplamayalım, hiç önemi yok!

O hâlâ kırk bir yaşında!

Fazlasına lüzum yok, anlattıkları da kırk bir yaşında!

Bugün hâlâ onu kırk bir yaşındaymış gibi okuyorsak...

Bugün hâlâ onu aramızdaymış gibi hissediyorsak...

Bugün hâlâ güncel yazarlarla eş tutup en çok satanlar listesinde tutuyorsak...

Bugün hâlâ onun şiirlerinin bestelerini en sevilen şarkılar olarak dinliyorsak...

Fazla söze gerek yok! O, bugün de kırk bir yaşında!

Kürk Mantolu Madonna, Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan, Sırçalı Köşk, Fontomara...

Gümülcine’ de doğup 2 Nisan’ da Kırklareli’ nde bizlerden farklı bir boyuta geçen yazarın kısa fakat anlamlı yaşamına sığdırdığı romanları bunlar...

Öyküleri, birçoğu bestelenen şiirleri, özellikle Kürk Mantolu Madonna ve İçimizdeki Şeytan adlı romanlarında yer alan ve dilden dile dolaşan sözleriyle daima aramızda gezen, bizimle yaşayan canlı  bir ruh o.

Okurları olarak, farklı çevrelerce haksız ve ürkütücü bir şekilde katledilen ve mezarının yeri bilinmeyen yazarın bu hazin sonunu hatırlamak bile istemeyiz. Fakat en verimli çağında gitmeyip aramızda kalsaydı, kimbilir hayranlıkla karşılayacağımız daha kaç esere can verecekti, diye düşünüp hayıflanırız da...

Örneğin sadece Kuyucaklı Yusuf’ u birden fazla kitap olarak tasarlamış olduğunu bilmemiz bile yazarın çirkin bir komploya kurban edilmesiyle Türk Edebiyatı’ nın neler kaybettiğini tahmin edebilmemize yetiyor.

Sabahattin Ali, eserlerinde genellikle Anadolu insanına yaklaşımıyla edebiyatımıza  farklı bir bakış açısı kazandırmıştır.

Varlık Dergisi’ nde yayınlanan Kanal, Kırlangıçlar, Arap Hayri, Pazarcı, Kağnı gibi öyküleri bu özellikleriyle dikkat çeker. Varlık dışında Servet-i Fünun, Güneş, Hayat, Meşale dergilerinde de eserleri yayınlanmıştır.

İlk öyküsü, Resimli Ay’ da yayınlanan  ‘’ Bir Orman Hikâyesi ’’ dir.  Toplumsal temalı bu öykünün anlamını ve başarısını Nazım Hikmet şu sözlerle ifade eder:

‘’ Bu yazı bizde örneğine az tesadüf edilen cinsten bir eserdir. Köylü ruhiyatının bütün muhafazakâr ve ileri taraflarını, iptidai sermaye terakümünü yapan sermayedarlığın inkişaf yolunda köylülüğü nasıl dağıttığını ve en nihayet tabiatın deniz kadar muazzam bir unsuru olan ormanın muğlak, ihtiraslı hayatını, kımıldanışlarını zeki bir aydınlık içinde görüyoruz. ‘’

Hıfzı Topuz’ un, ‘’ Eski Dostlar ‘’ kitabında anlattığına göre Sabahattin Ali eğitim için Almanya’ da bulunduğu dönemde bir tren yolculuğu sırasında okuduğu Upton Sinclair’ in ‘’ Oil ‘’ adlı romanından o denli etkilenir ki sol görüşe sempati duymaya başlar.

Roman, öykü ve şiirlerinin dışında deneme ve çeviri alanlarında da başarılı eserler veren yazarın günümüzde hâlen ellerden ve dillerden düşmeyen en önemli eseri kuşkusuz ki Kürk Mantolu Madonna’ dır.

‘’ Tutku ‘nun kitabı hangi eserdir? ‘’ sorusuna hiç tereddüt etmeden ’’ Kürk Mantolu Madonna ‘’ diye cevap verebilirsiniz. Çünkü bu kitap hiç sorgulamadan ve hiç pişmanlık duymayacağımızı bilerek peşlerinden gittiğimiz tutkularımızın bir sembolüdür. Yazar, okurlarının yaşamın gelip geçiciliğini bir kez daha algılamasını sağladığı bu eserinde, imkânsız aşklara dokunan oldukça zor sorular da soruyor. Kadın - erkek herkesin altını çizerek okumaya ihtiyaç duyduğu büyük ve sarsılmaz bir okuyucu kitlesi bulunan eser, bu özelliğiyle ve derinliğiyle de bir baş ucu kitabı...

Sabahattin Ali, düz yazıda olduğu kadar şiir türünde de o denli başarılıdır ki birçok şiiri bestelenerek bugün de zevkle dinlediğimiz şarkılara dönüşmüştür. Leylim Ley, Aldırma Gönül, halk diliyle yazdığı şiirlerin başında gelir. Bestelenen başlıca şiirleri elbette hepimize tanıdık gelecektir:

Aldırma Gönül- Edip Akbayram

Leylim Ley- Zülfü Livaneli

Eşkıya Dünyaya- Zülfü Livaneli

Çocuklar Gibi- Sezen Aksu

Kara Yazı- Ahmet Kaya

Kız Kaçıran- Ahmet Kaya

Melankoli- Nükhet Duru

Eskisi Gibi ( Ben Yine Sana Vurgunum )- Nükhet Duru

Göklerde Kartal Gibiyim- Volkan Konak

Geçmiyor Günler- Selva Erdener

Yazarın Türk Halk Şiiri’ nden etkilenerek yazdığı en güzel şiir örneklerinden biri de ‘’ Kıyamadığım ‘’ adlı eseridir. Şiir, şekil özelliği olarak dörtlükler hâlinde, sekizli hece ölçüsüyle yazılması ve halk dilindeki sözcüklerin kullanılmasıyla dikkat çeker. Teması yine Türk Halk Şiiri’ nde sıkça kullanılan bir tema olan sevgi ve özlemdir:

Evde kapanıp kaldın mı?

Seyrana çıkıp güldün mü?

Başkalarının oldun mu?

'Benimsin!' diyemediğim!
 


Akıtıp gözüm yaşını  

Hatırlarım gülüşünü;

Kıvırcık saçlı başını

Göğsüme koyamadiğım!

 

Dik yamaçların selisin,

Sen benden daha delisin,

Şimdi kimlerin kulusun?

Başını eğemediğim!

 

Nasıl vurgunum bilirdin,

Niçin benden yüz çevirdin?

Kimlerin koynuna girdin?

Öpmeye kıyamadığım!

Edebiyatımızda ‘’ siz ‘’ li yazılan şiirlere bir örnek teşkil eden ‘’ Ruhumun Dalgaları ‘’ şiirinde de benzer özelliklere rastlarız:

Ruhumun dalgaları koşup kabarmayınız.

Her damlanız tutuşan göğsüme birer bıçak,

Kalbim bir kayadır ki nerdeyse yıkılacak,

Hayalden köpüklerle kalbimi sarmayınız.

 

Saygıyla ve hasretle..
 


 

 
Toplam blog
: 28
: 1805
Kayıt tarihi
: 31.07.13
 
 

İ.Ü Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ..