Bugüne tutunan ilmekler: Kutnu kumaşı

Geçmişten bugüne iplik iplik uzanan bir anıdır bazen, bir kumaş parçası. Zamanı yakalayalım derken, hayatımızdaki anları kaybetmekten korkar olduğumuzda; eskimiş bir sandıktan naftalin kokulu geçmişi çıkarır buluruz kendimizi çoğu zaman. Her bir giysi, her bir kumaş içinde ayrı bir hikaye barındırır. Yaşamın, emeğin, aşkın, acının, kısacası yaşanmışlıkların filtresinden geçen bu dokumalar, tezgahlarda ustaların ellerinde hayat bulur.

Kutnu kumaşı; bu dokumaların içinde, dünü en eskilere dayananlarındandır. Daha dünyada basma sanatı yokken; ipeğin çeşitli boyalara defalarca bastırılarak, kendisine has renk ve motifler verilerek yapılmasıyla elde edilirmiş kutnu kumaşı. Kimi çizgili, kiminin üzeri desenli olan bu kumaşlar, el tazgahlarında ilmek ilmek üretilirmiş.

Kutnu kumaşının yolculuğu, iki bin yıl öncesinde Çin ve Türkistan’da başlamış. Orta Asya'dan Anadolu’ya göç ederek yerleşik hayata geçen Türk insanı, Anadolu'ya yerleşene kadar, geçtiği yerlerin ve yerleştiği bölgenin kültüründen etkilenmiş. Kutnu kumaşı da bu kültür göçüyle başlayan yolculuğunu bizim coğrafyamızda; Gaziantep’te noktalamış. Ogün bugündür; Gaziantep’te üretilip satılan bir ürün olmuş.

Bir toplumda halk arasındaki sosyal refah farkı, her şeyden önce üzerlerine giydikleri kıyafetlerle kendini ortaya koyar. Osmanlı İmparatorluğunda da, saray giyiminde ve yönetiminde bulunan kişilerin gözdesi olan bir kumaşmış Kutnu. Aynı zamanda Anadolu’da üst tabakadan insanların gözdesi olan kumaş; yöresel şık giysileri süslermiş.

Kutnu kumaşının hakim rengi sarıdır. Sarıya; yine bu renk kadar göz alıcı olan; kırmızı, mor, yeşil, bordo, pembe, mavi ve siyah eşlik eder. Bu renkler; kumaşı, durgun bir gölün sularına yansıyan huzurlu bir manzara gibi dalga dalga sarar. Ve birbiriyle karışarak desen olup hayat bulur. Birbirinden canlı bu renklerin her biri aslında en büyük rakiptir alabildiğine. En güzelinin, en göz alıcılarının kendileri olduğuna inansalar da kumaşın üzerinde hayat buldukları her an öyle dingin, öyle uyumlu, öyle kardeş sarılırlar birbirine…