Coca Cola'nın merkezine seyahat!

Onlar adeta Kapitalizmin İkiz Kuleleri. Onlar kardeşleri McDonalds ve Nike ile beraber dünya patronları. Onlar küresel görünürlüğün simgeleri. Onlar uluslararası gücün ve etkinin sembolleri. Onlar iletişim kanallarına hakimiyetin timsali. Onlar küresel pazarlama, reklam ve markalaşmanın öncüleri. Onlar küresel yayılmacılığın ikonları. Onlar Atlanta’nın gözbebekleri. Onlar Coca-Cola ve CNN.

COCA-COLA'NIN MEMLEKETİ: ATLANTA

Yeni Güney’in başkenti. Kapitalizmin kalbinin attığı yer. 1996 Olimpiyatlarının ev sahibi. Amerika’nın güneyindeki en yoğun iş merkezi. Coca Cola’nın icat edildiği ve dünyaya yayıldığı şehir. Şeftali eyaletinin başkenti. CNN’in merkez stüdyolarının ev sahibi. Martin Luther King’in memleketi. Güneyin kozmopolit metropolü. "Rüzgar Gibi Geçti"nin şehri. Hip hop kültürünün merkezi. Siyah nüfusu ve ilintili problemleriyle Amerika'nın gündeminden düşmeyen bir megakent. İç savaşın küllerinden çabuk sıyrılmış ve hızla atılım yapmış bir Güney şehri. Dünya çapında sporun, sanatın, eğlencenin, aktivitelerin, festivallerin, restoranların, turizmin merkezi. İçi boş, parlatılmış, cilalanmış, biraz tatsız tuzsuz, allı pullu, hormonlu, şişkin bir şeftali: Atlanta!

DÜNYA COCA COLA MERKEZİ VE MÜZESİNİN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI

"Coca-Cola Dünyası" adı verilen müze Atlanta’nın en çok turist çeken yerlerinden biri. Üç kattan oluşan bu müzede yok yok: Dünyanın her yerinden egzotik şişe ve ürün örnekleri, Amerika’da sunulmayan uluslararası tatlar ve yerel kola çeşitleri, Coca-Cola’nın dünya kültürlerindeki yansımaları, sınırsız Coca-Cola tadım olanakları, Coca-Cola’nın tüm dünyadaki reklam, afiş ve film örnekleri; interaktif Coca-Cola videoları, radyo ve TV programları, Coca-Cola logolu ve markalı yüzlerce farklı hediyelik eşya ve ürün.. Coca-Cola tarihi müzede üç evrede inceleniyor ve sergileniyor: a) bir klasiğin doğuşu: kolanın 120 yıllık tarihçesi ve evrimi, b) Coca-Cola’nın 1920-50 arası dünyaya yayılışı ve uluslararası marka haline gelişi, c) 1960-2000 arası Coca-Cola’nın gerçek küresel marka olma öyküsü.

İKONLAŞMIŞ VE BÜYÜLEYİCİ FENOMEN: KÜRESEL MARKA COCA-COLA

Coca-Cola Müzesi bu fenomenin doğuşu, gelişimi, yayılması, küreselleşmesi, başarı sırları, reklam ve marka stratejileri açısından önemli ipuçları sunuyor.

1886’da formülü geliştirilen ve icat edilen Coca-Cola ilk olarak Atlanta Underground’da küçük bir ecza dükkanında sodalı içecek olarak satılmaya başlanmış. Bir düşünün: Meyan kökünden yapılan, uydurulan, garip, alabildiğine sağlıksız gazlı bir sıvı. Şu anda 200’den fazla ülkede her gün 1 milyar adet satılıyor! İnanılır gibi değil ama gerçek. Evrensel ve efsanevi bir marka hikayesi. Yüzyılın pazarlama başarı öyküsü. Yıllık 400 milyon doları aşkın bir pazarlama bütçesi.

Satılan şey artık basit bir içeceğin çok çok ötesinde: Küresel olarak inşa edilmiş 67 milyar dolar değerinde dünyanın en güçlü markasından ("global brand") bahsediyoruz. Bilinirliği ve değeri en yüksek olan dünya nüfusunun yüzde 94’ünün tanıdığı bir markadan söz ediyoruz. Popüler kültürün küresel sembolünden, tüketime dayalı bir yaşam tarzından ("global life style"), bir hayat görüşünden ("hayatın tadı", "Coca-Cola tadında hayat"), kapitalizme uygun yüzeysel ama büyülü bir varoluş felsefesinden ("şişedeki mutluluk") bahsediyoruz. Markanın da ötesine geçmiş, ikonlaşmış ve büyüleyici bir fenomen Coca-Cola.

Coca-Cola yüzyılın en enteresan öykülerinden biri ve bize şu gerçeği fısıldıyor: Sömürünün niteliği değişti. Coca-Cola tarzı yeni sömürü formülü: (Patent + ARGE + Kapital + Kültür + Yaşam Tarzı + Finansman + Hayat Felsefesi + Tasarım + Pazarlama + Akıllı Üretim + Aptal Tüketim + Teknoloji + Reklam + Rekabet + Psikolojik Etkileme + İletişim + Dağıtım + Yerel Renkler + Global Marka + Promosyon + Halkla İlişkiler + İmaj + Stil + Küresel Güç + Görünürlük + Medya)

Fahri Karakaş, McGill Üniversitesi, Kanada