Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Sonsuzluk (Osman Özeker)

http://blog.milliyet.com.tr/yasev

23 Şubat '18

 
Kategori
Güncel
 

Cumhuriyetin Mirası Şeker Fabrikaları da Satılıyor

Cumhuriyetin Mirası Şeker Fabrikaları da Satılıyor
 

 
 
      Atatürk ve Türk milletinin binbir güçlükle yürüttüğü Kurtuluş mücadelesi sona ermiş, ülke düşman işgalinden temizlenmiş, şimdi ise sıra milli ekonomik kalkınmaya gelmişti.
       Ekonomik ve  sosyal kalkınmayı başaramayan milletlerin her daim yine emperyalist güçlere bağımlı kalacağını ve kalkınamayacağını iyi bilen Atatürk, bu kez "ikinci kurtuluş mücadelesini,"  yani ekonomik ve sosyal mücadeleyi başlatıyordu.
-   "Her fabrika bir kaledir" diyen Atatürk, ekonomik kalkınmanın temellerinin de fabrikalarla aşılacağına gönülden inanıyordu.
     Cumhuriyet döneminde devlet bizzat kendi eliyle bir çok fabrika açmış, yerli üretime önem vermiştir.
      İşte Atatürk'ün önderliğinde cumhuriyet döneminde açılan ve faaliyet  gösteren şeker fabrikalarıda cumhuriyetin en temel ve sembol kuruluşları arasında yer almaktadır.
       Şimdi özet olarak cumhuriyet döneminde kurulan Şeker fabrikalarının tarihine bir göz atalım;
       Şeker fabrikaları kurma çalışmaları Osmanlı döneminde başlamışsa da, yeterli teşvik olmadığından başarılı olamamış, küçük atölyeler halinde üretim yapmaya mahkum kalmışlardır.
       Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Türkiye'yede  şeker fabrikası kurulma çalışmaları başlamış, ilk cıddi atılım ise Uşaklı Molla Ömeroğlu Nuri tarafından başlatılmıştır.
       Mollaoğlu ülkenin Yunan işgalinden çıkması sonrası, Kalfa köyündeki çiftliklerinde Avrupadan elde ettiği pancar tohumlarıyla pancar yetiştirmeye başlar.
      Mollaoğlu kendi çapında yaptığı çalışmalar ve deneyimler sonrası  ilk şeker fabrikasını kurmak için çalışmalara hız verir.UşakTerakki Ziraat T.A.Ş. yi 19.03.1923 tarihinde 600 bin tl sermayeyle kurarak fabrika kurma çalışmalarına başlar.17.12. 1926 tarihinde Türkiye  Cumhuriyetinin ilk şeker fabrikasını açar ve üretime başlar.
       1925 yılında ise bu kez İstanbul  ve Trakya Şeker fabrikaları T:A:Ş. kurulur ve Alpullu Şeker fabrikasının temelleri aynı tarihte atılır.Bu fabrikada ilk üretimini 26.11. 1926 tarihinde verir.
      Faaliyete geçen bu iki fabrikamız halkın ihtiyaçlarına cevap vermekte yetersiz kalınca, 1933 yılında Eskişehir,1934 yılında da Turhal şeker fabrikaları devreye sokulur.
     Ayrı şirketler halindeki bu dört fabrika tek şirket altında toplanır ve Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş çatısı altında , devletin kontrolünde birleştirilir.
     1950 Yılına kadar bu dört şeker fabrikası Türkiyenin şeker ihtiyacını karşılamaya çalışmış,daha sonra bir takım teşvikler yapılarak 1956 yılına kadar 11 şeker fabrikası daha faaliyete geçirilmiştir.
      1953- 56 yılları arasında; Adapazarı, Amasya,Konya, Kütahya,Burdur, Kayseri, Susurluk, Elazığ, Erzinçan, Erzurum ve Malatya  şeker fabrikaları kurulur.
      1962-63 yıllarında Ankara ve Kastamonu, 1977 de Afyon,1980- 92 yıllarında ise;
Muş, Ilgın, Bor,Ağrı, Elbistan,Erçis, Ereğli,Çarşamba, Çorum ve Kars ile 1998 yılında Yozgat Şeker fabrikası 2001 yılında Kırşehir işletmeye alınmıştır.
     Sonuç olarak günümüze geldiğimizde; Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş ye ve Pankobirliğe ve özel sektöre bağlı 33 şeker fabrikası bulunmakta ve üretim kapasiteleri toplamda 3.1 milyon tondur.  
      Milli ve yerli olduğunu dilinden düşürmeyen AKP iktidarı meçlise sevk ettiği "Torba Yasa" kapsamında  14 yerli ve milli olan, çumhuriyetin ve Atatürk'ün izlerini taşıyan 14 fabrikayı satmaya karar vermiştir.
      Satışına karar verilen fabrikalarımıza gelinçe:
       Bor,Çorum,Kırşehir,  Yozgat, Erzinçan, Erzurum, Ilgın,Kastomonu, Turhal,Afyon, Alpullu,Burdur, Elbistan,Muş Şeker fabrikalarıdır.
    Sizlere resmi kaynaklara dayanarak Türkiyedeki Şeker fabrikalarının açılışı, gelişimi hakkında bilgileri sunduk, görülüyor ki bu fabrikalar açılırken yurdun bir çok bölgesi dikkate alınarak  hem çiftçiyi korumak, hem de istihdam yaratmak amaçı güdülmüş, bunun yanında sosyal ve kültürel kalkınmaya önem verilmiştir.
    Çumhuriyet döneminin sembolleri olan, binbir güçlük ve emekle Türk  toplumuna ve sanayimize kazandırılan, tamamen milli ve yerli olan şeker fabrikalarının "özelleştirme " adı altında satışa sunulması büyük bir yanlıştır. Atatürkün emaneti olan bu fabrikalar elden çıkarılma yerine, yeniden yapılandırılarak, yeni teknolojiler ilave edilerek daha güçlü hale getirilebilir veekonomik kalkınmada daha güçlü olarak yer alabilir.
         Temennimiz ve beklentimiz şeker fabrikalarının elden çıkarılmaması, çifçi ve halkın hizmetine devam etmesidir.
 
                 OSMAN ÖZEKER 22.02.2018.  
 
Toplam blog
: 287
: 3107
Kayıt tarihi
: 11.07.08
 
 

1949 Konya Ereğli doğumlu olup, halen İzmir'de oturmaktayım. A.Ü. Eğitim Fakûltesi mezunuyum  Ata..