- Kategori
- Tarih
Demirci Voyvodaları
Osmanlı devletinde hazineye ait arazi ile Padişah, Kadınefendi, Sadrazam, Vezir, Beylerbeyi, Sancakbeyi ''Haslarının' gelirlerini tahsil için atanan memurlara Voyvoda, Ayan,Derebeyi, Tımarlı sipahi gibi isimler verilirdi. Bu kişiler halk tarafından Ağa olarak anılır bulundukaları bölgenin idari ve asayişinden sorumlu olurlar, bölgenin vergi gelirlerini yıllık bir bedelle hazineden satın alırlardı. Demirci voyvodası Sındırgı kazasına bağlı Çorum nahiyesindeki Kocabaş namındaki Derebeyi iken Bursa civarında ikamet etmekte olup, Padişaha müracaatla voyvodalık isteyen Şehitli aşireti reisi Hacı Ali Ağa'ya verilmiştir. Aşiret önce Kulalar köyüne yerleşmiş sonra Demirci Ağa camii merkez olmak üzere Hükümet konağına kadar uzanan mesafede konaklar,hanlar medrese ve mektepler yaptırıp ikamet etmiştir.(Miladi 1754)
Derebeyi Kocabaş, Hacı Ali Ağanın kendisine tabi olmasını istemişse de Demirci'ye yaptığı baskında muvaffak olamayarak Çorum nahiyesine dönmüştür. Belediye teşkilatının kurulmasına kadar (1877) Şehidoğulları Demirci'yi idare etmişlerdir. Osmanlı-Rus savaşına istinaden 1828 yılında padişah 2. Mahmut'un fermanında Voyvoda olarak hitap edilen Hacı Mehmet Ağadan para ve savaşa katılmak üzere asker istenmektedir. Fermanın bir kopyası halen muhafaza edilmektedir.
Sırasıyla Şehidoğulları Voyvodaları; 1-Hacı AliAğa 2-Oğlu Hacı Mehmet Ağa 3-Oğlu Hacı Ahmet Ağa, 4-Torunu Esat Ağa (Hacı Mehmet Ağanın oğlu) 5-Torunu Hacı Tahir Ağa (Hacı Ahmet Ağanın oğlu) 6-Torunu Mazlum Ağa (Tahir Ağanın kardeşi). Belediye teşkilatının kurulması ile aza olarak yönetimde bulunmuştur.
Şehidoğulları döneminde Ağa camii ve külliyesi, Yeni camii ve eski mezarlık tamir edilmiş, Üşümüş köyü Uzun Dede türbesi,İcikler köyü camii çeşmesi yenilenmiştir. Kulalar köyü ve Demirci'de hayır eserleri yaptırılmıştır.
Hacı Ali Ağa Düvenönü ve Kovalak mevkiinden başlayıp Akyar başından itibaren Yiğitler köyü ve yağcı dağı yönünde tünel kazdırıp girişlerine nöbetçiler bırakıp aşiret ihtilaflarında baskınlara karşı tedbir almıştır.Tünelin Akyar başındaki ağzı son zamanlara kadar ulaşmıştır.
Torunları Edip Akınlar,Gençtuğ'lar, Altınözler gibi isimler son dönemlere kadar Demirci'de ikamet etmiş,80 lerden sonra başta İzmir olmak üzere büyük şehirlere göç etmişlerdir.