Demokrasi oyunu devam ediyor

Önceden planlanıp, programlandığı anlaşılan, Kuzey Afrika ülkelerinden başlayan ve Doğuya doğru bir yay çizerek devam eden demokrasi oyunu komşumuz Suriye’ye dayanmış durumda. 

Demokrasiyi gıdıklama planının beş yıl öncesinden başladığı söyleniyor. Planın yürürlüğe konmasında teknoloji en büyük etken. 

Suriye Devlet Başkanı Başer Esad tarafından açıklanan reform sözlerine rağmen, plan gereği Suriye’de kanlı gösteriler devam ediyor. Haberler güvenlik güçlerinin göstericilere ateş açtığı ve bu yüzden yüzlerce ölü ve yaralının olduğu yönünde. Tıpkı demokrasi hareketi adı verilen Tunus, Cezayir, Mısır, Libya olduğu gibi. 

Suriye Devlet Başkanı, bölgedeki diğer otokrat liderlere göre, genç, ileriyi gören, cesur, kültürlü, bilgili, ne yapması gerektiğini iyi bilen, etkili bir yetenek olarak tanımlanıyor. Ayrıca yumuşak başlı, Londra’da ophthalmology (anatomi, psikoloji ve gözle ilgili tıp dalı) tahsil etmiş. Esad, Londra doğumlu şık, zarif, zeki, mükemmel bir eşe sahip olan Esad, akıcı bir şekilde İngilizce, Fransızca konuşup okuyor. Bu olumlu özelliklerinin vurgulanması Başer Esad’ın diğer benzer ülke liderlerinden ayrı tutulduğunu gösteriyor. 

Başer Esad'a zaman verildiğinde reform hareketlerini başlatabileceği öne sürülüyor. Yani henüz iş işten geçmiş değil. Öte yandan özgürlük adına ellerinde ateşle fırsat bekleyenler... 

Libya gibi Suriye’de de hanedanlık söz konusu. Hanedanlık süresi, iki devlette bir iki yıl farkı ile aynı, kırk yıl. Tek farkla; baba Hafız Esad 1970 yılında darbe ile iş başına geliyor ve dört ay sonra halk oylaması ile devlet başkanı seçiliyor, 2000 yılında ölümü ile birlikte oğlu Beşar Esad yönetimi ele alıyor. 

Suriye’nin içine düştüğü kaosun İran rejimini zor duruma sokacağı, Lübnan ve Suudi Arabistan gibi ülkeleri etkileyeceği, İsrail- Filistin kavgasının İsrail lehine durum değiştireceği yorumları yapılıyor; 

“ İki buçuk yıldır Suriye politikasına girişimiz, Suriye ve İsrail’i barış masasına oturtmaktı” diyor, analist Andrew Tabler, ( Washington İnstitute for near east policy).NYT. 

ABD, söz konusu ülkelere Irak’ta olduğu gibi doğrudan müdahaleyi göze alamıyor. Çünkü bir hafta süreceği beklenen Irak savaşı işgalden bu yana 8-9 yıldır devam ediyor. 

Türkiye etrafında dönen ateş çemberi, her zaman olduğundan bize daha yakın. Bu yüzden ortamın sıcaklığından yararlanmak isteyen güçler daha bir tetikte. 

Plan göründüğünden daha değişik durum sergiliyor. Irak savaşından sonra olası büyük göç dalgaları Güneydoğu olayları ile birlikte sıkıntı yaratabilir. Türkiye ile akrabalık ilişkileri olaya ayrı bir özellik katıyor. Türkiye içindeki tahrikler, kışkırtmalar boyut ve renk değiştiriyor. Hüseyin Seyfi