- Kategori
- Doğal Hayat / Çevre
Doğa yürüyüşçüleri parkuru - trekking- için Korsika-Roccapina- ile yarışan Karia yolu...

Latmos Dağı,(Beşparmak Dağları) Aydın ve Muğla ilimizin sınırları içinde yer alan ve Bafa Gölünü çevreleyen Antik çağlarda da kutsal sayılan bir dağ silsilesidir… Latmos ve Bafa dendiği zaman hemen aklımıza Aydın ve çevre illerinde, Ege’de hatta Avrupa’da da tanınan EKODOSD(Eko sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği) derneğimiz aklımıza geliyor. Tarihsel dokulara, çevre olaylarına, yaban hayatına duyarlı bu derneğimiz ve bu derneğin çalışkan başkanı Bahattin Sürücü, bu anlamda çok iyi ve güzel işler yapıyorlar. Bir çevreci, doğa tutkunu, devamlı doğa yürüyüşlerine katılan biri olarak bu yazımın fikir yapısını- ilham kaynağını- büyük ölçüde bu derneğimizden aldım. Antik çağlarda adı Latmos olan Beşparmak dağları, coğrafi açıdan da Batı Anadolu’nun en etkileyici bu bölgesi: Arkeolojik, biyoçeşitlilik, kültürel doku, yaban hayatı bakımından da çok önemli bölgemizdir. Her bir kayası, bir heykeltıraşın elinden çıkmış gibi çeşitli insan, hayvan figürlerine benzeyen yapılarıyla bir doğal açık hava sanat müzesi görünümündedir… Ayrıca bu bölgemiz; nesli tükenmekte alan yaban kedi türlerinden biri olan karakulak, atkuyruklu kartalın ve Neslinin bittiği düşünülen Anadolu Parsı’ na da bu bölgemizde rastlamak mümkündür.
Bu bölgemizde dağ köyleri de bulunmaktadır, bu köylerimizdeki insanlar, doğal yapıya, kültürel dokuya uygun bir yaşam sürdürmektedirler. Fıstık çamları, zeytincilik, hayvancılık, balcılık bu bölgede yaşayan köylülerin geçim kaynaklarıdır. Bu bölgemiz EKODOSD’un desteğiyle ortaya çıkarılan ilk yerleşik düzene geçişin izlerinin olduğu, kaya resimlerinin de bulunduğu bir alandır.
1994 yılında arkeolog Dr. Anneliese Peschlow tarafından keşfedilen kaya resimleri MÖ 6.-5. binyıla tarihlenmekte olup, son yıllarda Anadolu Arkeolojisinin en önemli keşifleri arasındadır. Sayıları 170‘i aşan resim repertuarında ağırlıklı olarak yerleşik hayata geçişe bağlı olarak toplumsal değişimi yansıtan aile betimlemeleri yer almaktadır. Akdeniz havzasında ve tüm Önasya’da bu resim sanatı örnekleri eşsizdir.
Böylesine her yönüyle önemli bir yer olan bu bölgemiz madencilik faaliyetleri yüzünden, bu bölgenin coğrafi yapısı, doğal dokusu, tarihsel anıtları, yaban hayatı zarar görmektedir.
Uzun bir süreden beri burada Feldspat minerali çıkartılmaktadır. Bu hammadde ise seramik, cam ve sıhhi malzeme üretiminde kullanılmaktadır.
EKODOSD, madencilik faaliyetlerin sona erdirilmesi ve bu bölgenin milli park- doğal park- olarak ilan edilmesi için yoğun çalışmalar ve girişimler yapmaktadır. Bu konuda da madencilik çalışmalarının kısıtlanması yönünde önemli başarılar da elde etmiştir…
Doğa yürüyüşçüsü gruplarımızla bu bölgemizin değişik yürüyüş parkurlarında on yıldan beri doğa yürüyüşleri yapmaktayız. Bu bölgeye doğa yürüyüşü yapmak isteyen grupların ilgisi ve sayısı da yıldan yıla artarak devam etmektedir.
Geçen yıl 7–8 Mayıs tarihinde Milas Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü ve Bodrum Spor Doğa Spor Kulübünün düzenlediği Latmos Milli Park olsun” sloganıyla çok sayıda kulübün ve doğa yürüyüşçüsü, dağcısı, doğaseverlerinin katıldığı Latmos Dağcılık ve Doğa Şenliği düzenlendi. Benimde katıldığım bu şenlik; Latmos’un bu bölgemiz ve ülkemiz için çok değerli, Dünyamız için de bir miras olarak gelecek kuşaklara korunarak bırakılması konusunda bir duyarlılık ve farkındalık yaratma açısından da çok önemliydi… Bu tür etkinliklerin gelenekselleşerek devam etmesi en büyük arzumuzdur…
Şimdi gelelim asıl konuya, son yıllarda Tüm Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de Doğa Yürüyüşlerine –trekkinglere- yönelik ilgi oldukça artmıştır. Bazı ülkeler kendi ülkelerindeki doğa yürüyüşü parkurlarını geliştirerek turizm açısından da önemli kazanımlar elde etmişlerdir. Akdeniz’de Sardunya Adasının kuzeyinde yer alan Korsika, Fransa’ya bağlı bir adadır. Ekonomisi büyük ölçüde turizme bağlı olan bu adanın tamamı milli park olarak koruma altındadır. Bu bölge Batı Avrupalılar ve Fransızlar için doğa yürüyüşleri için çok önemli bir turizm merkezidir. Dünya’nın en iyi on yürüyüş parkuru arasında yer almaktadır. Binlerce yürüyüşçü, trekking yapmak için bu adaya gelmektedir.
Korsika Roccapina’nın; bizimLatmos- Beşparmak Dağları- ile büyük benzerlikleri vardır.
Bu benzerlikten önce Marmaris’ten, Latmos’a uzanan KARİA yolundan biraz bahsetmek daha yararlı olur düşüncesindeyim…
"Karia Yolu" olarak bilinen ve bu adla duyurulan 800 km’lik bu doğa yürüyüşü rotası Marmaris İçmelerden başlayıp, Bozburun yarımadası, Datça Yarımadası ve Gökova Körfezini dolaştıktan sonra Bodrum, Milas ve Bafa Gölü üzerinden Aydın’ın Karpuzlu ilçesinde son bulmaktadır.
Bu doğa yürüyüşü rotası, çok önemli kültürel, doğal ve tarihi yapıların içinden geçmektedir.
Kaunos, Knidos, Labraunda, Herakleia Latmos, Alinda ve Stratonikeia gibi ünlü kentlerin yanı sıra az bilinen ya da sadece yürüyerek ulaşılabilen çok sayıda antik kent de bulunmakta. Rota üzerinde Prehistorik Çağların duvar resimlerinden Klasik Dönemin anıt mezarlarına, Helenistik Dönem tapınaklarından Roma Dönemi agoralarına, Bizans Dönemi manastırından köylerin diğer bölgelerde görülmeyen ev mimarisine kadar değişken yapılarını bir arada görmek mümkün.
Antik kentlerin yanı sıra çok sayıda bakir koy, endemik bitki, geleneklerin hüküm sürdüğü köyler, ilginç kültürel motiflere sahip köylüler; uçsuz bucaksız zeytinlikler, çam fıstığı ve badem ağaçları; taş döşeli yollar, Akdeniz ve Ege manzaralı patikalar Karia Yolu´nda görebileceğiniz güzellikler arasında yer alıyor.
Tüm bu özellikler ile Korsika Roccapina karşılaştırıldığı zaman çok önemli benzerliklerinin olduğu ancak Latmos- Karia’nın bulunduğu coğrafi yapının hem doğal güzellikler, hem kültürel, hem tarihsel dokuları yönünden ve iklim yönünden daha önde olduğu gözlemleniyor. Latmos’un (Beşparmak Dağlarının- en önemli sorunu maden-taş- ocaklarıdır. Bu bölgenin Korsika’da olduğu gibi milli park olarak ilan edilmesidir.
Didim dahil bu bölgenin yerel yönetimleri, siyasetçileri, çevreci kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, turizmcileri, doğa yürüyüşçüleri, dağcıları bu bölgenin milli park olması yönünde gayret sarf etmelidirler.
Larmos- Karia yolu neden Dünya Doğa yürüyüşçülerinin merkezi olmasın. Çağımızda insanlar artık doğaya yöneliyorlar. Böylece şehirlerin gürültülü stresli ortamlarından uzaklaşmaya çalışıyorlar. Turizmi deniz, güneş, kum olarak düşünmekten artık kurtulup, daha çeşitlendirmemiz gerekiyor. Doğa yürüyüşünde – trekkingde- Korsika ile yarışalım. Dünyanın doğa yürüyüşçülerini, dağcılarını bu bölgeye çekmek için bir çalışma içine girelim. Bu yönde önemli çalışmalar yapan üyeleriyle doğa yürüyüşleri, kültürel geziler düzenleyen, bu çevreye yönelik duyarlılığıyla öne çıkan EKODOSD derneğimizin çalışmalarını, öncülüğünü de takip edelim derim…
Aydın Büyükşehir Belediyemizin Söke yolunda afişlediği gibi artık yoldan çıkmanın zamanıdır…
Görüşmek üzere…
Erdoğan Şahin
Not: Latmos(Beşparmakdağları)- Karia Yolu ilgili fotoğraflar ekte-aşağıda- Milliyet Blog Galeridedir.