Dullar

Namık Kemal: “Tiyatro eğlencedir ve eğlencelerin in yararlısıdır.” derken, “Tiyatro aşka benzer, insanı hazin hazin ağlatır.” demeyi de savsaklamıyor..

***

Anımsanacağı üzere, tiyatronun doğum yeri Yunanistan’dır. Tiyatro ülkemize Tanzimat sonrası girdi. 1913 yılında Darülbedayi kuruldu (Batılı anlamda tiyatronun gelişmesinde önemli bir değişimi gerçekleştiren, Osmanlı’daki ilk konservatuar kurumu) ve Avrupa düzeyinde oyunlar sergiledi. Cumhuriyet sonrası İstanbul’da Şehir Tiyatrosu, Ankara’da Devlet Tiyatrosu bu uğraşın öncülüğünü yaptılar.

Her yıl 27 Mart gününde, 48 ülkede ‘Dünya Tiyatrolar Günü’ değerlendirilmektedir. Gelenek olarak her yıl bugün, işin uzmanlarınca bir bildiri yayınlanır. Ülkemizde ilk bildiri, büyük usta Muhsin Ertuğrul tarafından kaleme alındı.

***

Geçen Çarşamba Kadıköy Haldun Taner’de ilk kez sahnelenen Dullar’a gittim. Çoğunluğu Kadıköylü dulların tıklım tıklım salonu doldurduğu Dullar, adıyla örtüşen temayı işledi.

Yabancı yazar Fitzgerald Kusz’un yazdığı ve Hülya Karakaş’ın yönettiği Şehir Tiyatrosu oyununda değişik karakter ve yaşta beş oyuncu, izleyenlerin alkışlarını almak uğruna koşuşturdular! Oysa bizden bir yazarın kaleme alması, kültürümüzle örtüşür ve daha empatik olurdu.

Oyuncular başarılıydı. Adının Süeda Çil olduğunu belirten oyuncu, oyundaki başarısı ve fiziksel görünümüyle ayrıca göz doldurdu. Gözleri üstüne çekmeyi başardı ve alkış aldı! Jest ve mimikleriyle (yüz göz, el kol devinimleri) dikkatleri çekti. Kendisini, İnsanlık Sanatı Derneği’nin etkinliklerinde tanıdığım sanatçı Neşe Buğurman’a benzettim. Ne ki kutlama ve sorma fırsatım olmadı. Ayrıca Hale Akınlı da kıvrak ve başarılı. Her ikisi de Afife Jale Tiyatro Ödüllerine layıktır. Buradan başarılarını kutluyorum.

Oyun süresince erkeklere karşı acımasızlıkbaskındı. Tümceler, kocaya verilen değerin sözsel anlamı olarak kulaklarımıza ulaştı. Dulluğu meslek edinip elemi ve neşeyi, dulluk çerçevesinde değerlendirdiler. Dünyanın ünlü dulları adına konuştular. “Dul kadının ikinci kocası olmak, ilk kocası olmaktan iyidir. / Dul, kocasının nerede olduğunu daima bilen kadındır.” gibi söylemlerde bulundular.

İzleyici ile iletişim kurmayı sürdürdüler. Hatta onların arasına girerek ‘Aktif Dul Kadınlar Derneği’ adına bir sayfalık bildiri dağıtarak kendilerine katılmalarını istediler.

Düşünce adamı William Hazlitt’in tiyatroya ilişkin değerlendirmesiyle yazımı noktalamak isterim: “Tiyatrosu olan bir ülkede; kötülükler, çirkinlikler ve yanlışlıklar sürüp gitmez.”

*

Aşağıdaki linki tıklayıp ya da kopyalayıp izleyebilirsiniz.

http://sehir.ekolay.net/haber/2925/690790/Tum-Dullar-sahnede.aspx

***

muhsindurucan@hottmail.com