En güzel yatırım, insana yapılan yatırımdır.

Yıl 1968 ekonominin ve ekonomistlerin tavan yaptığı bir dönem. 

Üniversitenin salonu hınca hınç dolmuş dönemin en ünlü ekonomisti konuşma yapacak ve soruları cevaplandıracak. 

Konuşma biter sorulara geçirir. Bir öğrenci söz alır. 

-Efendim günümüz piyasalarında yükselen ve azalan değerleri de göz önüne alırsak sizce ekonomi nereye yol almalı? Neye yatırım yapmalıyız? 

Ekonomist bey cevap verir. 

-En güzel yatırım, insana yapılan yatırımdır. Çünkü bu dünyayı dünya yapan şey insandır. 

Yani bir diğer deyişle, bir insan evladı olacak ki dünya da bir şey üretsin. Çünkü tüketici insan olduğu gibi üretici de insandır. Lakin bu söz ekonominin dışına çıkarsa çok daha derin anlamlar taşır. 

Türkiye de insana yatırım var mı? 

Maalesef yok. Hem de yok oğlu yok. Tabii bunu en çok öğrenci milleti görüyor. Sadece üniversitelisi değil, hepsi. 

Sporsuz, eğitimsiz, edebiyatsız, bilimsiz, daha bilimsiz, en bilimsiz nesiller yetişti Türkiye de. Şimdi başka bir nesil daha aynı şekilde yetişiyor. Hem de kinci bir şekilde.... 

Suç devlet adamlarının ya da yönetenlerin mi? 

Kısmen öyle ama kısmen de hepimizin ta kendisinin. İstatiski veriler Türkiye'yi çok geri de kalmış gösteriyor. Bunu en son seyahat ettiğim ülkelerde de gördüm. İnsanlar öğrenciye, eğitime ve insan hayatına nasıl değer veriyor böyle diyip şaşırdım. 

Miami de bir hostel de 3 İngiliz 1 Arjantinli 1 İsviçreli ve bir de ben aynı oda da kaldık. Hele İsviçrenin verdiği değeri görünce kulaklarıma inanamadım. 

4 farklı dil eğitim müfredatında. Kültürlerarası iletişim için çocuk yaşlarda Avrupa'nın her yerine devlet tarafından gönderiliyorlar. Bir alan tercih ettiği zaman karşısında en iyisini buluyor. Spor olanakları ise ayrı bir muhteşem. 

Şimdi diyeceksiniz ki İsviçre ile biz bir miyiz? 

Peki biz Amerikayla bir miyiz ki dünyanın en büyük devlet başkanı sarayını yaptırdık Ankara'nın orta yerine? 

Bu ülke de öğrencilerin yazın ücretsiz faydalanabileceği bir yaz kampı ya da spor kampı yok. Devlet kendine tanesi bin liradan bardak almayı biliyor ama her öğrenciye bir eşoftman ve spor ayakkabısı almayı bilmiyor, bir spor kampı kurmayı bilmiyor. Diktatör Hitler bile 1930-40 Almanyasında bunu akıl edebiliyor, 2010'lu yıllarda bizimkiler akıl edemiyor. 

Türkiye de öğrenciler ne doğru düzgün dil biliyor, ne kitap okuyor, ne sinema takip edebiliyor ne de dünya da olup bitenlerle ilgili bir fikre sahip olabiliyor. Spor desen onu zaten geçtik. Kültürlerarası iletişim için devlet eliyle çocuk yaşlarda yurtdışına gönderilme, onu daha da geçtik. Biz kim Avrupa kim? Şam da namaz kılmak neyimize yetmiyor? 

Şimdi Celal Şengör hoca üniversiteler de bilim yok diyor. Belki kısmen haklı belki de haksız ama şu konuda herkes hem fikirdir ki Türkiye de eğitim yok... Eğitim adı altında bir torna tezgahı var. Bir okuycu da bazı yazılarım devam edilebilmesine rağmen kısa tuttuğumu neden böyle yaptığımı sordu. 

Cevap veriyorum. Türkiye'de insanlar 6 yılda 1 kitap bitiriyor o yüzden kısa tutuyorum efenim... 

Emre Erden