Fobiler...

Hobiler, zevk sahiplerince büyük bir haz alınarak yapılır...

Fobi ise tam ters anlamı karşılar.

Korkudan beslenir...

Zira çoğu zaman anlamsız korkulardır...

Fobi, normal koşullarda korku duyulmayacak durum ve nesnelere karşı geliştirilen anlamsız korkulara denir.

(Çetin Özbey, Süper Beyin, Mart 2011)

***

Zoofobi (Hayvan korkusu)

Akrofobi (Yükseklik korkusu)

Klaustrofobi (Kapalı yer korkusu)

Agorafobi (Açık yer korkusu)

Ailurofobi (Kedi korkusu)

Kinofobi (Köpek korkusu)

Ekuinofobi (At korkusu)

Ofidofobi (Yılan korkusu)

Herpetofobi (Kertenkele korkusu)

Antofobi (Çiçek korkusu)

Eritrofobi (Yüz kızarma korkusu)

Mizofobi (Pislik korkusu)

Antrofobi (İnsan korkusu)

Akuvafobi (Su korkusu)

Brontofobi (Yıldırım korkusu)

Astrafobi (Şimşek korkusu)

Niktofobi (Gece korkusu)

Koprofobi (Dışkı korkusu)

Pirofobi (Ateş korkusu)

Ksenofobi (Yabancı korkusu)

***

Yukarıdakiler, fobik durumların sadece bazıları.

İnsan yaşamına birçok yönde olumsuz etki yapan ve kişiye ciddi sıkıntılar yaşatan üç temel fobi:

Agorafobi

Sosyal fobi

Özgül(basit) fobiler; olarak sıralanabilir...

AGORAFOBİ:

Açık alan fobisi olarak bilinen bu fobi türü, evde yalnız kalmaktan asansöre binmekten, sinema, tiyatro, konser, konferans gibi kalabalıkların içinde bulunmaktan; uçak, otobüs, tren ve vapur gibi araçlara binmekten; köprü, tünel gibi yerlerden geçmekten korkan insanlar için kullanılan bir kavram halini almış.

SOSYAL FOBİ:

Grup içinde bulunmaktan kaynaklanan süreğen mantıksız korkular, sosyal fobi olarak adlandırılır. Toplumdan kaçınma biçiminde ortaya çıkan sosyal fobi, kişinin sosyal yaşamını çeşitli düzeylerde sınırlar. Sosyal fobisi olan kişi, topluluk önünde konuşamaz, grubun sohbetine katılamaz ve fikrini açıklamaktan çekinir.

ÖZGÜL (BASİT) FOBİLER:

Normalde korku unsuru olmayacak nesne veya durumlardan aşırı korkma durumuna özgül fobi denir. En çok görülen fobi türüdür.

Kişi, kedi, fare, yılan, yükseklik, çiçek, karanlık, yağmur, yüzün kızarması, altına kaçırma, gaz kaçırma gibi basit nesne, durum ve eylemlere karşı korku duyar. Kişi korku duyduğu nesne veya durumla yüzleşmek istemez; o ortamlardan uzak durduğu sürece normal yaşam seyri devam eder ve korku hiçbir şekilde ortaya çıkmaz.

***

Fobilerin belli başlıcaları; ama yaşamda en fazla karşılaşılanları anlattıklarımız kadarıyla yukarıdakiler.

Ama, insanda yersiz korkuya neden olabilecek her objenin, varlığın, hareketin başına fobi getirilerek yeni yeni fobiler türetilebilir.

Burada önemli olan, insanları yaşamdan kopartacak raddeye kadar getiren sosyal fobinin rehabilite edilerek, kişinin hayatına devam etmesinin sağlanmasıdır.

Fobik unsurlardan ötürü, çoğu zaman, insanların yaşamları, çekilemez ve tat alınamaz duruma gelmektedir.

Kişi, edindiği fobik bir durumdan ötürü, kendi yaşamına sıkıntı verdiği kadar, yakın çevresine de sorunlar yaratabilmektedir.

Fobiler, sanırım, modern dünyanın insanlığın başına musallat ettiği, modern zamanlar rahatsızlığı olsa gerek...

Kişinin, kendisiyle ve çevresiyle yaşamının akamete uğramadan devam edilmesi babında dikkat edilmesi gereken fobi türü; sosyal fobi olarak değerlendirilmelidir.

Uç noktalara taşındığında, insanın yaşamla ve gerçeklerle ilişkisini kopartacak düzeye gelmesi; çevresiyle olan iletişiminin ve etkileşiminin kopacak vaziyette seyir alması, sokağa çıkamayacak hâle gelme, gerçekten de bir insanın varolmak istemeyeceği kâbus süreçleridir.

Çok klişe laftır: Fobilerinizin üzerine gidin...

(. . . . . . . .)

NOT: Yine eski bir yazı... 2011 yılında yazdığım bir yazıydı ama güncelliği bakımından bir sorun arz etmediğinden, siz değerli Milliyet Blog okurlarıyla paylaşmak istedim.