Geriden gelenler öndekileri yakalayabilir mi?

Dünyanın mayasını oluşturan bazı kuralların olduğunu düşünüyorum. Bunlardan birisi de her şeyin doğal bir sınırının ve değişimin olmasıdır. Hiç yıkılmaz denilen şirketler kayboluyor, daha dün ortada olmayan yeni şirketler ortaya çıkan boşluğu dolduruyor.

Tarih ebediyen var olacak gibi duran devletlerle oluşmuş.

Günlük hayatımızda da benzer şeylerle karşılaşıyoruz. Geçiyor, geçiliyor, sürekli sosyal hayattaki konumumuz değişiyor.

Bu durumu açıklayan güzel de bir atasözüne sahibiz: Yer yabancınındır. Anlaşılacağı gibi bu deyiş, başka bir yerden gelmiş olanlar üzerlerinde herhangi bir baskı hissetmedikleri için daha rahat ve esnek davranıp büyük bir dinamizme sahip olarak yerlilere karşı avantaj elde edebileceğini tanımlıyor.

Bir devlet –örneğin Türkiye- başka bir devletin GSMH’sını –örneğin Yunanistan veya Almanya- yakalayabilir mi? Veya Hakkari’nin Bursa’nın sosyo-ekonomik düzeyine ulaşabilir mi? Bir şirket daha büyük şirketlerin gücüne ulaşabilir mi? Hatta bireyler için de benzer bir kurgu yapılabilir. Öyle ya rakipler de yerinde durmadığına göre öndekileri yakalanabileceği ile ilgili ümitsizlik oluşabilir.

Aslında doğru soru yakalayabilir mi değil de ne kadar sürede olmalıdır. Eğer bunu yani iki ülke, iki il, iki şirket, iki kişi veya iki rakibin geride olanının öndekini ne kadarlık bir sürede yakalayacağını merak ediyorsanız, excelde aşağıdaki işlemleri yaparak öğrenebilirsiniz.

Bunun için beş hücreye ihtiyaç duyuyoruz. Birinci hücreye –örneğin A2- rakip ülkenin GSMH'sı, ikinci hücreye rakip ülkenin büyüme oranı –B2-, üçüncü hücreye ilgili ülkenin GSMH'sı –C2-ve dördüncü hücreye –D2- ise büyüme oranını yazılabilir. Beşinci hücreye –E2- ise formül yazılır. Böylece iki ülkenin hasıla düzeyleri ve büyüme oranları bilinirken, geride olan ülkenin diğerini kaç yıl içinde yakalayabileceği aşağıdaki formülle bulunabilir. =TAMSAYI((LN(A2/C2)/LN((1+D2)/(1+B2)))+0.5). Bu formülü E2’ye yazarak sonucu elde edebilirsiniz. Bu formül büyüme oranlarının sabitliği altında geçerlidir.

Geride olanların ümidini kırmasına gerek yok. Nasıl olsa teorik de olsa öndekileri yakalama şansımız var.

Kolay gelsin.