İktisat yazıları -1 / Montaj Oto - Yerli Oto

Geçenlerde sektör ilgililerince yapılan bir açıklamaya göre otomobil sanayi imalatında ithal malzeme payı % 80 civarında gerçekleşmiş. Bu demektir ki 20 milyar dolar cıvarında olan otomobil ihracatımızda ihhalatın payı 16 milyar dolar gibi çok yüksek bir rakama ulaşmaktadır. Yine sektör ilgililerince ifade edildiğine göre bu durum kendi içinde çok büyük riskler barındırmaktadır.

- Bir defa, geçmişte birçok kere yaşadığımız gibi olası bir döviz krizinde bu ithalat yapılamayacak ve koskoca fabrikalar üretimi durdurup onca çalışanı kapıya koymak zorunda kalacaklardır.

- İkincisi bu duruma iyice alışan otomobil sanayi ithal girdi kapanından hiçbir zaman kurtulamayacak, ülkede asla bir yerli marka otomobil yapılamayacaktır.

Devrim otomobilinden bu yana geçen 50 küsür senede geldiğimiz bu seviye gerçekten elem vericidir.

Çin bir tarafa bırakılırsa G.Kore, Tayvan, Malezya ve hatta beğenmediğimiz İran dünyada bilinen yerli markalar üretirken bizim hâlâ bir arpa boyu yol alamamamız neyle açıklanabilir?

Kimileri bunu yabancı firmaların yerli ortaklarının tatlı kârlarından vaçgeçmemesine bağlıyor. Adamlar elini taşın altına koyup, bir sürü risk alıp " yerli oto " üreteceğine işin kolayıına kaçıp " Montaj otoyla" yetinmeyi çok daha uygun görüyor.

Kimileri de yabancı otomobil tekellerinin aba altından sopa göstererek "Böyle birşey yaparsanız sizi sileriz, ha" demesine..

Devletin en tepelerinden yapılan " Bir babayiğit arıyoruz" anonslarına rağmen istifler bozulmuyorsa en azından bu sebebleri aramak icab eder.

Bizce, devlet hiç bulamayacağı babayiğit aramak yerine "Boynu kalın kurt olup" kendi bu işe bizzat girişmeli ve herkesin gurur duyabileceği bir yerli marka otomobil ortaya çıkarmalıdır. Yerli marka otonun % 100 yerli olmasını kimse beklemiyor. Zaten bu akıllıca da değildir. Ancak en azından %80 ithal parça yerine %30-40 larla bu iş başarılabilmelidir.

Herşey yolunda gider de başarılı bir yerli marka otomobil yapılabilirse; oldukça iyi bir fiyata özelleştirilebilir de. Böyle bir durumda şimdi çekingen duran babayiğitlerin en iyi fiyatı verip bu şirketi kapacaklarına adım gibi eminim.

Aksi halde % 80 ithal oranları daha da yükselecek ve bu topraklarda hiçbir zaman yerli otomobil yapılamayacaktır.