İleri Demokrasi Ne Demek?

Başbakanın hiç ağzından düşürmediği hemen hemen her platformda dillendirdiği bir kavram ileri demokrasi.

Bu kavramın bu kadar sık dillendirilmesiyle beraber akla birkaç soru geliyor:

Eğer ileri demokrasi adından da anlaşılacağı üzere demokrasinin de çok ve çok daha iyisiyse, demokrasiyi ne kadar benimseyebildik ki ileri demokrasiye geçeceğiz?

Ya da bir türlü isminden öte bir şey bilmediğimiz ileri demokrasi tam olarak neyi ifade ediyor, demokrasiden farkı nedir?

***

Dünya üzerinde Birleşmiş Milletlere kayıtlı yaklaşık 200 ülke demokratik unsurları taşıyan ve demokratik olmayan yönetim biçimlerinin hakim olduğu ülkeler olarak ayrılıyor. Bunların içerisinde bizim gibi demokratik görünüp demokrasiyi henüz tam olarak sindirememiş, bazı antidemokratik uygulamaların halen geçerli olduğu ülkeler de var.

Ülkemiz ağızlara sakız edilen demokrasi kavramının yerleşemediği, demokrasiyle birebir çelişen uygulamaların yaşandığı bir profille, özellikle batılı demokratik ülkelerce kaygıyla izleniyor.

Basın özgürlüğü, fikir ve düşünce özgürlüğü ile ifade özgürlüğü konularında oldukça gerilerdeyiz. Hapishanelerde tutuklu olan gazetecilerin sayısının İran ve Çin ölçeğinin tam iki katı olduğunu geçtiğimiz günlerde okumuştuk hep beraber.

Ortada bu tip somut gerçekler, istatistikler yaşanmış olaylar varken çıkıp birinin ileri demokrasiye az kaldı, demokratik ülkede bunları da aşacağız demesi mantıklı görünmüyor.

Türkiye’de demokrasinin uygulanabilirliğinin oldukça zor olduğu söylendiğinde hemen ardından verilen gerekçeler neden ülkemizde demokrasinin yerleşemediğinin birer açıklaması oluyor.

Bitmek bilmeyen yoksulluk, gelir dağılımı adaletsizliği, çarpık vergi sistemi, yüksek faiz oranları gibi kavramlar ülkemiz gündelik yaşamının birer gerçeği. Bu gerçekler oldukça, insanlar karnını doyurma telaşına düşüp, çocuklarının geleceği adına bir plan yapamaz bir sonraki günlerini dahi göremezlerken bu insanlardan demokratik haklarını kullanmaları, ülke yönetimine katılmaları beklemek mantıklı olur mu?

Sağlık, işsizlik, beslenme, barınma gibi temel konularda dahi tatmin edilemeyen yurttaşlarımızın siyasilerin görüşlerine vakit ayıracak durumları yok maalesef. Dolayısıyla bu çarpık sistemde vatandaşın verdiği oyun demokratik kriterlerce sağlandığını söyleyebilmek hayal olur.

Herkesin gelir düzeyi ve yaşam standartları aynı olamaz ve dünya ölçeğinde böyle bir durum mümkün değildir zaten; ancak en azından dipte yaşayanların minimum koşullarda hayatlarını idame ettirecek kadar gelire sahip olmaları demokrasiyi etkin kılacaktır.

Sadece bu açılardan bakıldığında demokrasi vaat edenlerin yoksullara gıda yardımları, aile sigortaları gibi işsizliği teşvik edecek popüler adımlar atmaları yerine işsizliğe çare bularak gerçekçi politikalar üretmeleri beklenmektedir.

***

Demokrasi ölçütünde makul bir seviyeye ulaşamayan ülkemizin ileri demokrasi ile kastedilen çerçeveye girmesi yakın gelecek için gerçekçi görünmüyor.

İleri demokrasi vaat edenlerin ileri demokrasi tanımını da bilimsel ölçütler ışığında yapmaları hiç kuşkusuz demokrasi talep edenlerin işini kolaylaştıracaktır.

A.Buğra TOKMAKOĞLU

Abtokmakoglu@gmail.com