Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

10 Haziran '07

 
Kategori
Kent Tarihi
 

İnebolu 9 Haziran 1921

İnebolu 9 Haziran 1921
 

Ülkemizin Kurtuluş Savaşı’nın mihenk taşlarından biri olan İnebolu’da 9 Haziran günleri çok özel yaşanır. İnebolu’da olduğum zamanlarda sahildeki yolda yapılan kutlamalara katılırdım. O günleri canlandıran kayıklara bakar, İnebolu’nun Heyamola ekibini izlerdim.

Turgut Özakman "Şu Çılgın Türkler" kitabının birçok yerinde İnebolu’yu ve İnebolu’da gerçekleşen ulusal kahramanlık öyküsünü anlatır (1). 9 Haziran 1921 gününü anlattığı bölüm şöyle başlıyor:

(...) gün doğarken, uzun bir düdük sesiyle derin uykudan uyandı. Yataktan fırlayıp pencereye koştu. Odesa İnebolu’yu selamlıyordu. Tüm ışıklarını yakmıştı. (...) Önce yalıya inip duruma göz attı. Bir vukuat yoktu. Deniz sakin, hava güzeldi. Bayram namazına katılmak için Yahyapaşa camisine (2) yürüdü. (...) İnebolu noktasındaki nöbetçi gözcü haberi alır almaz, tepeden aşağıya, şehre koşmaya başladı.Yahya Paşa Camiinde bayram namazının sonuna gelinmişti (3). Gözcünün haykırışı duyuldu: "Düşman gemileri geliyooo!" Son selamı verip ayaklandılar. (...) "Ey ahali, düşman gemisi bastırmadan yalı boşaltılacak! Allahını, vatanını seven imeceye!" Bayram unutuldu.(...) Yüzünden ter fışkıran bir subay, tek kişinin taşıyamayacağı ağır sandıkların kapaklarını zorlayıp açıyor, mermileri tek tek yeni yetme kızlarla oğlanlara uzatıyordu: "Dikkatli olun, düşürmeyin ha!" Hiç düşürürler miydi? Hepsi bir merminin ne kadar değerli ve tehlikeli olduğunu çoktan öğrenmişti. Yaşlı kadınlara makineli tüfek şeridi, tüfek gibi hafif şeyler veriliyordu. Onlar da bunları kollarında, torunları gibi sakınarak taşımaktaydılar. (...)

Turgut Özakman 9 Haziran 1921 gününü uzun uzun anlatmış. O günü anlamak için "Şu Çılgın Türkler" kitabı okumak gerek.

İnebolu, 9 Nisan 1924 tarihli TBMM kararı ile İnebolulu kayıkçıların gayretleri ve başarıları nedeniyle beyaz şeritli istiklal madalyası ile ödüllendirildi. Madalya, İnebolu’da özenle saklanıyor.

Mustafa Kemal 4 yıl sonra İnebolu’ya geldi. 25 Ağustos 1925 günü Şapka Devrimini burada duyurdu (4). Kurtuluş Savaşına önemli katkılar sağlayan İnebolu halkı Kurtuluş Savaşının önderini aralarında görmekten çok mutlu oldular.

Kurtuluş Savaşı'nda eli silah tutanların cephede olduğu sıralarda İnebolu'ya çıkarılan silah ve cephanelerin Ankara'ya ulaştırılmasında yaşlı erkeklerle kadınlarımızın insanüstü çalışmaları tarihe geçtiler. Bu kadınlarımızdan Şehit Şerife Bacı için o zamanlar cephanelerin taşındığı sahilde bir anıt bulunuyor (5). Kurtuluş savaşının nasıl kazanıldığını anlatan büyük bir resim sahilde bir duvarda sergileniyor (6).

Dün 9 Haziran’dı, uzakta olunca ancak gün bitince farkedebildim. Gece Kastamonu Postası gazetesindeki İnebolu’daki kutlama haberini görünce "nasıl unuttum" diye üzüldüm. Kurtuluş savaşımızın önemli tarihlerini unutmamamız gerekiyor. Bugünlere kolay gelmedik, değerini bilmeliyiz. Kürek çekip, sırtında mermi taşıyıp, cephede savaşıp, bize bugünleri sağlayan ninelerimizin ve dedelerimiz anıları önünde saygı ile eğiliyorum.

Resim: Sait Civcioğlu (2006, İnebolu)

(1) Turgut Özakman “Şu Çılgın Türkler”, Bilgi Yayınevi, Nisan 2005.
(2) Yahya Paşa Camii, İnebolu’nun merkezinde Merkez Cami veya Orta Cami olarak da bilinir. Kıyıya yürüyüş süresi 5 dakikadır.
(3) 9 Haziran 1921 Ramazan Bayramının ilk günüdür. 1921 yılındaki bayramın ilk günü bazı kaynaklarda 8 Haziran olarak görünmektedir. Bu farklılık değişik ülkelerde bayramın 1 gün önce kutlanmasından kaynaklanmaktadır.
(4) Atatürk’ün şapka devrimi konuşmasını yaptığı bina: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=13483
(5) Şehit Şerife Bacı Anıtı: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=19652
(6) Kurtuluş savaşının nasıl kazanıldığını anlatan resim: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=20243

 
Toplam blog
: 1735
: 2429
Kayıt tarihi
: 22.09.06
 
 

27 Mart 1959'da İnebolu Yeşilöz Köyünde doğdum. Yeşilöz Köyü İlkokulu, Yeniyol İlkokulu, İnebolu ..