İntihar Olgusu ...(1)

İNTİHAR OLGUSU VE TOPLUMSAL ETKİLERİ

                                       Prof.Dr. Sabri ÇAKIR/Sosyolog

Bundan üç hafta önce, Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi 2.sınıf öğrencisi 20 yaşındaki Enes Kara’nın Elazığ’da bir tarikat/cemaat evinde intihar etmesi, Türkiye gündeminde deprem etkisi yaratarak cemaat ve tarikatların yeniden konuşulup tartışılmasına neden oldu. Olayın tarikat-cemaat ve devlet boyutu üzerinde tartışmalar, konuşmalar yapıldı, köşe yazıları yazıldı.

Kimileri, “ Devletin yeterli öğrenci yurdu yapmadığından, öğrencilerin tarikat yurtları ya da evlerine gitmek zorunda kaldığını” söyledi. Kimileri “ Tarikat/cemaat yurtları/evleri kapatılsın, devlete bağlansın” dedi. Kimileri, “Tarikat ve cemaatler rekabet etmedikçe, devleti ele geçirmek hatasına düşmedikçe hayatın olağan akışı içinde var olmaya devam etmelidir” dedi. Kimileri de “ Bunlar yetmez, hem tarikat yurtları hem cemaat ve tarikatlar kapatılsın!”vb. söylemlerle,  herkes kendi penceresinden bakarak, tartışılan olaya çözümler üretmeye çalıştı.  Tüm bu görüş ve eleştirilere karşın iktidar erkinden, muhalif partilerden “dişe dokunur” bir söylem,  eleştiri yapılmamış, çözüm üretilmemiştir. Özellikle de öğrencinin okuduğu üniversite yönetiminden, rektörü, dekanı, bölüm başkanı ve danışmanından olaya ilişkin beklenen bir açıklama yapılmamıştır. Hâlbuki öğrencinin intiharından ailesi, tarikat evi yöneticisi kadar, belki de daha çok o üniversitenin yönetimi sorumludur. Üniversite yönetiminin, hiçbir şey olmamış gibi sessiz kalması, öğrencisine sahip çıkmaması üzerinde önemle durulması ve sorgulanması gereken önemli bir danışmanlık ve eğitim sorunudur.

Umarız bu gibi soru ve sorunlar yanıtsız kalmaz, genç bir öğrencinin geleceğini, umutlarını, yaşam hakkını elinden alan özkıyımın sorumluları, ortaya çıkarılır, adalet önünde yargılanır ve gerekli cezaları alırlar.

İNTİHAR NEDİR VE NASIL TANIMLANIR?

Türkçe Sözlükte intihar: “1. Bir kimsenin toplumsal ve ruhsal nedenlerin etkisi ile kendi yaşamına son vermesi. 2. Yaşamını tehlikeye düşürecek aşırı davranış ya da eylem.”diye tanımlanan intihar olayının ya da olgusunun yüzlerce bilimsel tanımı olduğu bilinmektedir. Bu tanımlardan birkaç örnekle sorunu anlaşılır kılmaya çalışalım:

• İntihar, devlete, topluma, dine, ekonomik sisteme, aileye karşı bir protesto. Bir yardım isteme çağrısı, acındırma, duygularını zorlamaya yönelik, bunalımlardan kaçıştır. Kimilerine göre de toplumsal sorunları benliğinde duyan, kendini sorumlu sayan insanların bireysel çıkışı ya da aydınlık için olmasa da kendini karanlığa atmasıdır.
• Toplumun sosyo-ekonomik yapısının göstergelerinden biri olan intihar; çeşitli psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve kültürel faktörlerin etkisinde oluşan çok değişkenli bir olaydır.
• İntihar, insanın psişik katmanlarında oluşan bir iç çatışma sonucunda kendi kendini bilerek ve isteyerek öldürme biçimidir.
• “İntihar, ölüme götüreceğini bilerek olay kurbanı tarafından olumsuz bir girişimle doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak meydana getirdiği ölümdür.” Bir başka söyleyişle “intihar, bir insanın doğuracağı sonucu bilerek olumlu ya da olumsuz bir eylemle doğrudan ya da dolaylı olarak kendini ölüme sürüklemesidir.”[1]

Bu tanımlardan anlaşıldığına göre, bireyin bilinçli olarak kendi kendini öldürmesi, canına kıyması olayına intihar; Türkçe söylemiyle ‘özkıyım’, bireyin kendi kendini öldürmek için çeşitli yollara, araçlara başvurmasına da ‘intihar girişimi’ denir. (DVAMI VAR...)