Irak'ta süren kirli savaş

Artık devir Irak savaşı ile yüzleşme devri. Buradaki savaşın kirli yüzünü, sivilleri hedef alan şiddeti tüm insanlığın öğrenmesi gerekiyor. Buradan çıkarılacak Vietnam türü, kahramanlığa soyunmuş epik, içi boş ulusalcı öyküler yok. Teknolojinin en son silahları ile olmayan bir orduya karşı sürdürülen kontrolsüz bir şiddet var. İnsanlar şüpheli olabilecekleri için veya birisinin hoşuna gitmediği için sorgusuz, sualsiz öldürülüyor. Paralı askerler tarafından “havlu kafalılar” olarak isimlendirilmiş yerel halk sorgusuz, sualsiz vurulabiliyor. Kafası bozulmuş, sadist ruhlu bir asker rahatlamak için bir masumun kafasına sıkabiliyor. Geceleri evler basılıyor, insanlar dövülüyor, tecavüz ediliyor, direnenler öldürülüyor. Bu kez bu kirli savaşın, tüm pisliğine İngiliz yönetmen Ken Loach el atmış. Sinematografisinde, “Bakışlar ve Tebessümler” (1981), “Ayak Takımı Arasında”(1991), “Ülke ve Özgürlük”(1995), “Carla’nın Şarkısı”(1996), ”Afili Delikanlı”(2002) gibi işçi sınıfın sorunlarını, kapitalist düzenin sömürgeci politikalarını, ideolojik çatışmaları anlatan, sol görüşün yorulmaz sinemacısı Loach bu kez değişen dünyanın şartları içinde Irak’ta paralı asker çalıştıran bir özel güvenlik şirketinin arka perdesini aralıyor.  

Francis ve en yakın arkadaşı olan Fergus (Mark Womack) birlikte Irak’ta paralı asker olarak çalışmıştır. Fergus’un İngiltere’ye dönmesinden sonra Francis bombalı bir saldırı sonrasında yaşamını kaybeder. Fergus’a ulaşan bir cep telefonu kaydı, olayın terörden çok bir cinayet olabileceğinin işaretlerini taşır. Francis’in karısı Rachel ile birlikte ip uçlarını değerlendirmeye başlayan Fergus, çok geçmeden olayın şirketin üst yönetimi ile ilgili olduğunu düşünmeye başlar. Savaşın travmatik anılarını bir film şeridi gibi hatırlayan Fergus, normal yaşam ile mutlu bir ilişki kurmanın çok uzağında yaşamaktadır. Geçmişi ile olan köklü tek ilişkisi olan Francis’i kaybetmek onu tamamen yaşamın karanlık yüzüne hapseder. Artık onu mutlu kılacak tek şey olayın faillerini bulmaktır. Hem de ne pahasına olursa olsun.  

Loach Irak savaşının kapitalist düzene hizmet eden bir olgu olduğunu, etkileyici bir öç alma öyküsü içinde sunuyor. Davasına inanmış karakterleri seven Loach bu kez savaştığı karşı taraf kadar suçlu olan Fergus’un gözünden rahatsız bir dünya çiziyor. Ödenen yüksek maaşın cazibesine kapılarak paralı asker olan Fergus, olayı aydınlatmaya çalışırken kendisine yaşatılanların da öcünü almaya kilitlenir. Loach bu travmatik karakterlerin bir portresini geçmişin kötü anılarının gölgesinde çizerken, esas olarak Irak , Afganistan gibi ülkelere girmiş uluslar arası şirketlerin buralardaki her türlü işe bulaşıp, kazançlı çıkmaya programlandıklarını, bu nedenle de mümkün olduğu kadar sessiz ve derinden çalışmaları ile ilgileniyor. Fergus’un Iraklı göçmen şarkıcı Hamrin ile olan paylaşımları yer yer bir günah çıkartmaya eş değer. Ölen Francis’in dul eşi Rachel ile olan platonik aşkı yüzeysellikten kurtulamıyor. Finalde Fergus’un Nelson’u konuşturmak için uyguladığı işkence oldukça çarpıcı bir sekans.  

Ken Loach’un geçmişi sosyal olayları derinlikli bir biçimde ele alırken, mağdurları da aynı derinlik içinde, incelikle portrelediği filmler ile doludur. Bu kez öç alma duygusunu ön plana geçirirken, sanki bir Ken Loach filmi seyrediyor etkisi yaratmıyor seyircide.  

TEHLİKELİ YOL-IRISH ROUTE 

YÖNETMEN:KEN LOACH 

SENARYO: PAUL LAVERTY 

OYUNCULAR:MARK WOMACK, ANDREA LOWE, JOHN BISHOP.