İsra, Mirac ve Necm Suresi

Öncelikle şunu unutmayalım ki Necm Suresinde anlatılanlar ile İsra Suresi birinci ayette anlatılan olaylar farklı farklı olaylardır. Zira Necm Suresi, İsra Suresinden çok önceleri inmiştir. Necm Suresi hep Cebrail'in vahiy getirdiği sahneler ile onun gerçek suretinde göründüğü hal ve bu dünya ile iç içe geçmiş arka plan görüntülerini anlatır.

 

" Ve andolsun ki, onu başka bir inişinde de gördü. Sidretü'l Münteha'nın yanında. O’nun yanında Meva Cenneti (vardır). Sidre’yi bürüyen şey bürüyordu.Bakış kaymadı ve haddi aşmadı. Andolsun ki o, Rabbinin büyük âyetlerinden (bir kısmını) gördü."(Necm 13-18)

 

"Bir gece, kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye (Muhammed) kulunu Mescid-i Harâm'dan, çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksâ'ya götüren Allah noksan sıfatlardan münezzehtir; O, gerçekten işitendir, görendir."(İsra 1)

 

Yani Necm inişte oluşan temaşayı anlatırken; İsra ise çıkıştır yani yükselmek ve dereceler kat etmektir. Ancak bu çıkış için Cenabı Hakk, kullarını uyararak "Subhanallah" (Subhânellezî ) ile başlamakta ve dikkat edin "Beni kişileştirip indirgemeyin"demek istemektedir. Yine "kulumu"(abdihî ) diyerek "Onu da bana gereğinden fazla yaklaştırıp aşırı yüceltmeyin"demek istemektedir.

 

Rasulullah, İsra ile Mescidi Haram'dan alınmış ve en uzak mescit olan Beyti Mamur'a götürülmüştür. Orada peygamberimize bir takım ayetler gösterilmiştir. Beyti Mamur, Kabe'nin tam dikey izdüşümünde yer alan ve sürekli olarak meleklerin tavaf ettiği mescittir.

 

Allah’ın Elçisi (a.s.) bir gün ashabına:“Beyt-i Ma’mûr’un ne olduğunu biliyor musunuz?” diye sordu:“Allah ve Elçisi daha iyi bilir” dediler. “O, gökte olan bir mescittir, Kâbe tam altında kalır. O mescit aşağı düşse Ka’be’nin üzerine düşer. Orada her gün yetmiş bin melek namaz kılar. Oradan çıktılar mı artık sonuna kadar oraya dönmezler." dedi. (Muhammed b. Cerîr et- Taberî, Camiu’l-Beyân fî Te’vîl’l-Kur’ân, Beyrut 1992, c: 11, s: 481) Şu ayette İsranın delillerindendir  " İşte o elçilerden kimini kiminden efdal kıldık. Allâh onlardan kimine konuştu, kimini de derecelerle yükseltti."

 

Kuran da(İsra suresi) geçen Mescidi Aksa, şu an Filistin'deki Mescidi Aksa olamaz zira isra olayı gerçekleştiğinde bu mescit yoktu. Davut ve Süleyman Aleyhisselam tarafından yaptırılan tapınak, Babil hükümdarı II.Nabukadnezar tarafından M.Ö.586 'da  tümüyle yıkılmıştır. Daha sonra Babil fatihi II.Kyros M.Ö. 538'de tekrar yaptırdı ise de M.S. 70 ' de Romalılar tarafından tekrar yerle bir edildi. İkinci tapınaktan sadece bu günkü ağlama duvarı kaldı. Bu duvar dışında tapınağın üzerine inşa edilen iki bina vardır. Biri Bizans İmparatoru I.İustinianos tarafından yaptırılan bazilikadır ki 638 yılında Halife Ömer tarafından camiye çevrilmiştir. İkinci yapı ise Abdulmelik bin Mervan (Emevi halifesi) tarafından yaptırılan Kubbetüs Sahra'dır. Bazı kaynaklara göre Mervan, halife Ömer'in camiye çevirttiği bazilikaya Mekke'de halifelik ilan eden Abdullah bin Zübeyr'e nazire olsun diye Mescidi Aksa adını verince kitaplara da İsra suresindeki Mescidi Aksa'nın burası olduğu kaydını düşmek kaldı.

 

Yine Resulullah'tan gelen bir rivayette şöyle denmektedir: "“Hatim (Hatîm, Kabe’nin altın oluk tarafında, yarım daire şeklindeki duvarla çevrili yerin adıdır.)’de idim Cibril geldi beni aldı ve birinci kat semaya yükseltti..” (Bkz: Buhari, Tevhid, 37, Menakıbu’l-Ensar,42,  Hac,76, Müslim, İman, 263) Aslında peygamberimiz Kabe'den direk semaya yükselmiş ve İsra olayı böylece gerçekleşmiştir.

 

Mirac denilen şey ise insanı göklere yükselten aletin adıdır. Lisanu'l Arab'a göre , Mirac, merdiven ve asansör gibi yükseğe çıkaran alettir ((Lisânu’l-arab, Essıhah fi’lluğa, Mufredât el-fâzil kur’an, Muhtâr  es-sihah, Tehzibu’l-luğa, El-meğrib, Tâcu’l-arûs, vs. kitaplarının “arece” maddesi.) Ebu Sa'îd el-Hudrî'nin rivayetine göre peygamberimiz şöyle demiştir: "… Sonra insanların ruhlarının, üzerinde göğe yükseldiği mirac getirildi. Kimse ondan güzelini görmemiştir. Ölmek üzere olan birinin gözünü, arzuyla göğe nasıl diktiğini görmediniz mi? (Ebubekr Ahmed b. El-Huseyn el-Beyhakî, Delâil’un-nubuvve ve marifet ahval-i sahibi’ş-şerîa, Beyrut 1988, c. II, s. 391) Şu ayetlerde göklerin kapı kapı olduğunu ve yükselme imkanı olduğunda kullanılabileceğini hatırlatır:

 

" Bizim âyetlerimizi yalanlayıp da onlara karşı kibirlenmek isteyenler var ya, işte onlara gök kapıları açılmayacak." (Araf 40)

"Gök de açılmış, kapı kapı olmuştur."(Nebe 19) 

 

Mirac Kur’an’da, Peygamberimizin bildirdiği anlamıyla, meâric şeklinde çoğul olarak geçmekte ve bulunduğu sureye adını vermektedir. Bu o kadar önemlidir ki, Allah Teâlâ kendini miraclar sahibi diye nitelemiştir. Melekler ve ruh, o miraçlar üzerinde yükselir. (Meâric, 70/3-4)

 

Yine ilginç noktalardan biri de Hicri 235 yılına kadar İsra ile ilgili rivayetlere rastlanırken Miraç ile ilgili rivayetlere rastlamıyor oluşumuzdur. Bu da miracın yani Filistin deki Mescidi Aksa 'ya gidişin sonradan ortaya çıktığını gösteren delillerden biridir.

 

Yine ilginç başka bir husus da Mirac da verildiği söylenen Bakara Suresi 285-286.ayetlerin (Amenerrasulu) sağlam kaynaklarla Medine'de indiği gerçeğidir. Oysa İsra Mekke'de olmuş bir hadisedir.

 

Önemli bir noktada bu konu ile ile ilgili rivayetlerden  en önemlisi ve kapsamlısı olan Enes bin Malik'in Ebu Zer el- Ğıfari 'den naklettiği rivayete ilişkindir. Ebu Zer ilk müslümanlardandır fakat isra olayında daha çocuktu. Rivayetleri iletenlerden Enes bin Malik ve Ebu Said el-Hudri ise zaten Medinelidir. Bir diğer ravi ise Ebu Hureyre'dir ve o da isra olayında henüz müslüman olmuş değildir. Bu rivayetlerin neden Hz. Ömer, Ali ve Ebubekir'den gelmediği de ilginç bir ayrıntıdır.

 

Yine Kuran'da Rum Suresi 3.ayette Filistin için Ednal Arz (en yakın yer) tabiri kullanılır. Bu tabir Kurana göre Mescidi Aksa'nın en uzak mescit olamayacağının delillerinden birini ortaya koyar.

 

Bu en uzak mescit birilerinin dediği gibi Cirane'deki mescitte olamaz. Çünkü peygamberimiz orada hiçbir ayet görmemiş ve oraya gece değil gündüz gitmiştir. Hem bu mescide gidiş için Allah neden kendini noksanlıklardan tenzih etsin ki...

Kısaca  özetlemek gerekirse İsra yükseliş miraç onu yükselten alettir. Resul Mekke'den alınıp Beyti Mamur'a miraclar kullanılarak götürülmüş ve ona bir takım ayetler gösterilmiştir. Kötü olan şudur ki bu olay bizlere gelinceye kadar çok şeyler eklenmiş ve değiştirilmiştir. Şükürler olsun ki Kuran değişmemiş ve Allah onu korumuştur.

En iyi ve doğrusunu Allah bilir....