Kadının Tarihsel Yenilgisi

“Ana hukukundan baba hukukuna, kadın egemenliğinden

erkek egemenliğine, bereket saçan Ana Tanrıça'dan kötülük

dağıtan Pandora'ya...”

Kadın, insan yaşamının başladığı 2, 5 milyon yıl

önce sahip olmaya başladığı saygınlığı ve önemi,

tarihin hangi döneminde ve nasıl yitiriyor?

Ya da erkek saygınlığını ve gücünü tarihin hangi

Döneminde ve nasıl elde ediyor?

* * *

Araştırmacı yazar, Pervin Erbil kadının tarihteki yerini

anlatırken aslında yaşamın ve insanlığın da tarihini anlatıyor.

* * *

Kitaptan edindiğim bilgilerle milyon yıllarca süren insanlık

tarihinde, kadının nereden nereye geldiğine ilişkin kısa bir

bakış benimkisi. Çünkü koca bir tarihi özetlemek anlatmak

ancak uzun araştırmalar ve çabalarla olur, yazarın yaptığı gibi.

* * *

* Buzul çağı olarak bilinen Alt Paleotik dönemde kadın, topluluğa

yeni üyeler katan doğurgan kimliğiyle ve toplayıcılık rolüyle

oldukça önemliydi. Erkeğin avı ele geçirmesinin rastlantılara

bağlı olduğu koşullarda, kadının topladığı ürünler topluluğun

yaşamının sürmesini güvence altına alıyordu.

* * *

* Orta Paleotik dönemde, kadın bir önceki dönemdeki nedenler ile

önemliliği devam ederken, bu dönemde işlevleri bağlamında daha

önemli bir konuma gelmiştir. Çünkü artık kadın toplayıcılıkta

uzmanlaşmış bir anadır.

* * *

* Üst Paleotik dönemde (günümüzden kırk beş bin yıl önce) insan

artık iğneyi üretmiş, hayvan derilerinden giysi dikmektedir.

Bu dönemde, kadının besin edinme etkinliğindeki rolü biraz

daha artmış ve çalışma alanı terziliği de kapsayacak şekilde

genişlemiştir.Grup seksin egemen olduğu biyolojik babalık

durumunun belirsizliğine karşın kadının analığının apaçık olması

nedeniyle kadın, toplumun itibarı yüksek değerli bir üyesidir.

* * *

* Dört –beş bin yıllık bir döneme damgasını vuran Orta taş da denilen

Mezolitik dönemde toplayıcılık ve balıkçılık ekonominin esas dalları

haline gelmiş ve kadın ekonomideki rolü nedeniyle tartışmasız bir güç

elde etmiştir.Toplumsal yapı, anaerkilliğe evrilmeye başlamış ve kadının

tanrıçalığa sıçrayışı kaçınılmaz olmuştu.

*

Mezolitik toplum klan düzeninde örgütlenmiş bir topluluktu. Eş diğer

klanlardan alınıyordu ve alınan cins ekonomideki rolünden dolayı kadın

değil erkek olmaktaydı

* * *

* Yeni taş da denilen Erken Neolitik dönemde insanın yerleşikliğe geçtiğini

ve tarımsal üretim ile hayvancılığın gelişerek avcılık ve toplayıcılığın

yerini aldığını görüyoruz.

Kadının bu dönemde üstlendiği rol ekip biçmeyle sınırlı değildi.

Buğdayı ve arpayı işleyen kadın besinleri saklamak için çömleği

icat etmiş ve aynı zamanda klan içinde yönetsel gücü olan bir varlıktı.

Değerliydi, güçlüydü, üstündü ama otoriter değildi.

* * *

* Geç Neolitik dönemde eski çağlardan beri av işleriyle uğraşan erkekler

birikimlerini yeni aletler icat ederek ortaya koydular.Ve bu aletleri tarımsal

üretimin işleyişinde kullandılar.Sabanı icat edip aynı zamanda öküze koşan

erkek, kadının çabayla sürebileceğinden çok daha büyük bir alanı işlemeye başladı.

Bunun sonucunda da üretim artışı gerçekleşti.

*

Bu üretim sürecinin en önemli unsuru erkekti ve bu nedenle hem emeği hem

de varlığı büyük bir değer kazanmıştı.

*

Artık klanlar, erkeklerin kadınların klanlarına gitmesini başka klanlar için

çalışmasını istemiyorlardı. Böylece artık kadın evlilik için erkeğin klanına

gitmeğe başladı.

* * *

İnsanlığın geçmişi ile karşılaştırılamayacak kadar kısa sürede erkek, yeni bir

yaşam tarzı yarattı ve bu tarzın bütün kilit noktalarını kontrolü altına aldı.

* * *

Erkek, egemenliğini yerleştirmede; hukuksal düzenlemelerden (ilk çıkan

kanunlarda kadının hakları kısıtlanmaya başlanmıştır), inanç sisteminden

(kadının erkek bedeninden geldiği yani kadının varlığını diğer cinse borçlu

olduğu ve erkeğin kaburgasından yaratılan kadının, yasak meyveyi yedirmesinden

dolayı kötülük kaynağı olduğu) ve yüz binlerce yıl yüceltilmesine aracılık

eden bedeni ve cinselliğinin aşağılanmasından (geç Neolitik’te tapınaklarda doğan ve

sokağa taşan fuhuş ve cinselliğinin bir parçası olan kanamalarının lanetlenmesi) faydalanmıştır.

* * *

İnsanlığın tarihsel gelişiminde kadının statüsündeki iyileşmeler Endüstri devrimi sırasında başlamış ve

kadına toplumsal üretime katılma ve eğitim kapılarını açmıştır.

Bence büyük bir araştırmayla ve çabayla yazılmış çok sayıda kaynaktan faydalanılmış,

bir kitap "Kibele'den Pandoraya"

İnsanlığın tarihini merak eden herkesin ilgiyle okuyacağını umuyorum.

***

Aralık 2010 / Kurşun