Kara para ve kara para aklama...

Bizim atalarımızın öyle güzel deyişleri var ki, binlerce yıl önce söylemiş olmalarına rağmen gün gelir dönemin olaylarına konularına ve kişilerine “şak” diye uyar.

İşte o güzel deyişlerden biri; “Minareyi çalan kılıfını hazırlar…”

***

Şimdi sizler yine “gazetemizden” mesaj kutuma gönderilen bir haberin içeriğini kısaca aynen paylaşacağım.

“Merkez Bankası Ağustos ayı cari denge rakamlarını açıkladı…

Buna göre kaynağı belirsiz para girişini ifade eden net hata noksan payı 2 milyar 865 milyon dolar olarak gerçekleşti…

Bu kalem Temmuz ayında da 4,8 milyar dolarla rekor kırmıştı…”

Ve aynı haberin içerinde yer alan bir başka cümle;

“Merkez Bankası cari işlemler açığı rakamlarını açıkladı. Cari işlemler açığı Ağustos ayında 2 milyar dolar oldu. Cari açık bu rakamla birlikte Ocak-Ağustos döneminde 44,3 milyar dolara yükseldi…”

***

Çok uzun uzun yazmayacağım aslında bir ekonomist olarak “detayları bir açıklama” yapamamak üzüntü veriyor insana, ama ne yapalım uzun yazıları okumama gibi bir alışkanlığımız var…

***

Sıkça duyduğumuz bir cümledir; “Kara para aklama”

Kara para nedir kara para aklama nedir kısaca bilgi vermek istiyorum.

Kara para; kısaca kaynağı açıklanamayan “varlıklardır…”

Kara para aklamayı ben oldum olası durgun bir göle atılan taş gibi görürüm.

Durgun Göle taşı atarsınız, taş suya düştüğü yerde bir iz bırakır, hemen akabinde de küçük halkalar oluşur, o, bu sırada da “taş” dibe gömülmeye başlar, taş dibe gömülürken dalgalar büyümeye başlar.

Bir süre sonra bu dalgalar kıyıya vurur ve kaybolur. Taşın suya düştüğü yerde bıraktığı yerde de izi kalmamıştır. Taş derin gölün suyun dibini boylamıştır ve artık taşın bulunması da imkansız bir hale gelmiştir…

***

Kara para aklamanın dört ana aşaması vardır;

1)Paranın gerçek sahibi ve kaynağı gizlenir

2)Paranın şekli değiştirilir. Bu konu yanlış anlaşılmasın diye açıklamak istiyorum. Diyelim aklanacak para 5 Trilyon lira, eğer bunu 10 liralık banknotlardan oluşan desteler haline getirirseniz kamyonla taşımak zorunda kalırsınız ama 200 TL lık hatta dolar ve sterlin gibi değeri büyük paralara çevirirseniz taşınması ve saklanması daha kolaydır.

3)Bu işlemlerle ilgili bilgi ve belgeleri yani delileri yok etmektir.

4)Kara para sürekli kontrol altında tutulmalıdır.

Fonlar kaynağından ayrılır, suç delilleri gizlenir hatta yok edilir, ekonomik ve coğrafi kaynağı da gizlendikten sonra paranın suç işleyene geri dönmesi sağlanır…

Buna “devletler” izin vermezse yani işin içinde olmazlarsa “kara para” aklanması mümkün değildir.

“Devlet” yaşadığı ekonomik krizler ya da imkansızlıklar nedeniyle bunu çeşitli isimler altında kılıflar hazırlar.

Ekonominin sevk ve idaresinden anlamayan, para yönetimini bilmeyen, bütçe ve cari açık işlemlerini okumasını beceremeyenlerin ve siyasi eğilimlerinden dolayı her türlü olumsuzluğu ve suç işlemeyi “masum” sayanların bu durumu değerlendirmesi mümkün değildir.

***  

Ülkemizde son yıllarda ödenen IMF borcunun arkasında yatan ve bugün bir çok değerlerimizin satılması karşılığında petrol zenginleri ile yurt dışı para babalarından alınan “kredilerin” gizli tutulmasını düşünür, bir de size kısaca aktardığım kara para aklama olayını birleştirirseniz yukarıdaki haberin ülke ekonomisi için ne kadar büyük bir felaket olduğunu görebiliriniz…

Tabi; isterseniz…

“Elçiye zeval olmazmış” der atalarımız, benimkisi de o…

Hayırlı Cumalar

Erdoğan ÖZGENÇ