Karadeniz'in karaları...

Amasra ve Bartın yaslara bürülü bu günlerde. Karadeniz'in bu incilerinin geleceği, karanlık görülüyor. Sebep? ‘Buralara 'Termik santralinin' yapılması

Dağlar, denizler, koca koca makinelerle, kabak oyulur gibi oyulacaklar. Her yerde kömür aranacak. Doğal gaz sondajları ile arazi delik deşik edilecek .Çıkarılacak maden kömürleri ile termik santralleri çalışacak. Karadenizlileri bu sıralar , karalar bağlamış. Kara kara düşünüyorlar: ''N'olacak halimiz!'' diyerekten..Karadeniz, karaları oynuyor! Karalar giymiş!

Mahşerin atlıları, bu dağlarda, ovalarda Bartın, Amasra ve Küre Dağları üçgeninde fink atıp, turizmin geleceği, elbirliği ile sıfırlanacak Bir dolara muhtaç Türkiye, santraller uğruna ne hallere girecek.

Karadeniz’de; bir zamanlar çaylar içildi, milletin vekili, milletin gözü içine baka baka, milletin ağzını sulandıra sulandıra içti o çayı. Hala daha radyasyon etkisinin izleri var.

Rusya’dan başlayarak milletlerin, çocuklar karşısında boyunları bükük. Çernobil’den sonra, onları ‘’Ölüme çeyrek kala’’ turu tertipleyip, son demlerini iyi geçirsinler diye kendilerine ‘’Hızlandırılmış hayat’’sundular. O çocuklar, gruplar halinde memleket memleket dolaştırılıp, elele tutuşarak güzelliklerden, yaşamlardan kesitler sundular. Ki o çocuklar, gözyaşlarını içlerine akıta akıta , bile bile boyun eğdiler. O son çeyreğin bitmemesi için, hayatı gıdım gıdım, saniye saniye yaşadılar. Ve onlar... O büyükleri. Onlar da gözyaşlarını içlerine akıttılar. Ama , iş işten geçtikten sonra. ’Bir daha Çernobiller olmasın’ denilerek!

Böylesi sahnelere hazırlık için, göz göre göre sahneler kuruluyor Amasra’da, Bartın’da şimdi. ‘’Amasra Çevre Birlikteliği olarak yayınlanan bildiri ile, halkın istemediği santralı, oldubitti’ye getirerek yapmağa çalışan HEMA Holding’e karşı biz Bartın ve Amasralılar, bu santralin yapımına karşıyız’’ dediler.

Sözü geçen ’Çevre Birlikteliği’, Enerji Bakanı Güler’e acı acı sordular yazı ile. Türkiye’nin taş kömürü varken, kömür ithal edildiğini belirtilerek: ‘’2008 Nisan ayında 500 bin ton kömürün çıkarılmış olacağı protokolüne imza attınız. Soruyoruz 3 ay sonra Hema, bu kömürü, teslim edemezse, protokolü iptal edecek misiniz?’’

Bu duruma göre, yandı gülüm, keten helva. Paçayı, yanık helva ile de kurtarsak, yine iyi.Turizm 3-5 seneye kalmaz biter bu Karadeniz şeridinde. Zaten yaz mevsimi de kısa buralarda.

Sorular, sorular. Aranılan cevaplar, cevaplar. Hepsi birer yumak olmuş havada uçuçuyor. Yumaklar birbirine karışmış. Herkes karamsar. Turizmciler perişan. Ürün sahipleri kara tarlalarının başında kara kara düşünüyor.

Tele-Röportaj ile, İzmirden, Amasra ve Bartın’dakilerin nabızlarını tuttuk.’’Ne dediler?’’ Herkes karşı. Ki burada müthiş işsizlik var. Hele Bartın devamlı göç veriyor.İl olduklarına pişmanlar mı ne?! Türkiye’nin en küçük ili. Ama en büyük dertli baş da onlarda. Hele Bartın, hele Bartın!..

Bartın bir sevdadır, onu, seslendirenler bilir./ Bartın bir rüyadır, onu, görenler bilir/ Bartın bir sevdadır, onu, çekenler bilir/ Bartın bir hayattır, onu, yaşayanlar bilir/ Bartın bir mabettir, orada ibadet edilir..

Amasra ve Bartın. İlk kazma ile birlikte bütün Karadeniz sıçrayacak yerinden. Bir daha da belini doğrultamayacak. Mahşere kadar.Termik santrallerinin özeti, ne manaya geldiğinin özeti bu.Yöredeki sevdası da, rüyası da güzellikler mabedi de yerle bir olacak.’’Eskiye mazi, yenmişe de kuzu’’ denecek!..

Santralle birlikte mahsulün verimi de düşecek. Türkiyenin 1 numaralı işmesuyu olan Kavşak’suyu, kirlenecek.Tarlalar, ovalar, güzelim oksijenli ormanlar, asit yağmuru altında, geceli gündüzlü inleyecekler, kuruyacaklar. İşte görüyoruz. Muğla 'YATAĞAN 'Termik Santrali önümüzde. Hala ölüm kusuyor çevreye.Yıllarca ihmal edilmiş filtreleri bile bozuk çıktı.

Amasra ve Bartın Belediye Encümenleri hop oturup, hop kalkıyor. Vekillerinin kapılarını aşındırıyorlar. Kararlar alınıyor. Vekiller esas şimdi imtihan ediliyorlar. Bu işe gönül koymayan vekilin buralarda esamisi anılmayacak. Vekil, şimdi lazım onlara.

Hema, enerji sektöründe Amasra’daki taş kömürü ve metan gazı yatırımının ardından, Batı Karadeniz’de doğal gaz arayacak. Şirketin Akçakoca’da doğal gaz üreten yatırımı bulunuyor. Amasra’da toplam 500 milyon dolarlık yatırımı ile 2 bin megavatlık iki kömür santrali ve bin megavatlık metan gazı santralini içeren 3 milyar Euro’su yabancı bankalardan kredi olarak temin edilecek. Finansman tablo bu!

Milliyet’in haberine göre havzada 1, 2 trilyon metreküp civarında olduğu tahmin edilen metan gazı arama ve üretim sondaj faaliyeti devam ediyor. Kendisiyle konuştuğumuz TTK Gn. Md. Rıfat Dağdelen, ‘’Hema Endüstri, çıkardığı metan gazından yüzde 17 kira payı verecek. İş ve ekonomi yönünden yararlı olacak. Metan gazının bulunmasını ümit ediyoruz’ dedi.

Bartın Valisi Küçük’e bakarsanız, onun havası değişik. Devlet geleneği. Öyle olması, öyle konuşması gerekiyor. Rahmetli Erzincan Valisi Recep Yazıcıoğlu sağ olsaydı da, bizim Valimiz gibi mi konuşurdu acaba diye düşünmedik değil hani. Vali, ekolojik endüstri bölgesinin dengelerinden bahsediyor. Faydalarını sıralıyor. Kullanımda tasarruf, kirlilikte azalma, atık çıktılarında azalma, ana ürün değerlerinde artışlar sağlanacağını söyler. İyi...İyi de bir yandan atı alan Üsküdar’ı aştı bile. Ver oradan elini, Çin Sedlerine..

Velhasıl, Karadeniz’in bu iki şirin incisi, şimdiden kararmağa yüz tuttu. Kentin üstünde kara bulutlar dolaşıyor. Başına neler geleceğini biliyor, deniziyle, engin ormanlarıyle, ovasıyle, insanı ve mahsulü ile.

Bundan sonra artık, ’’At terli’’ Zor günler kapıda. Sessiz sedasız geliyor santral. Hücum boruları çalınıyor sanki. Son çırpınışlar mı acaba? Halk müsaade edecek mi?

Bartın ve Amasra. İlkten işi ağırdan alıyordu. Şimdi yumurta kapıda. O yumurta, 'Gıdaklamadan' doğacak dünyaya. Belki de Bartın ve Amasralılar, gıdaklama sesi bile duyamayacaklar. Şirket, sessiz ve derinden gidiyor. Kimi yerde, kulağı üzerine yatıyor, etrafı dinliyor, ümit veriyor. Halk ne diyor? Bu at bizim değil mi? Dam'a kadar bineriz, kim ne karışır demeğe getiriyorlar. Ve işte ‘’Ne olacak halimiz ve cevapları:

Bilal İşler: ‘'Bartın'lılar olarak Termik santral istemeyiz. Şiddetle karşıyız..Ülkesini seven vatandaş (İsimsiz) ‘’Santral istemiyoruz. Bartın’ın iki vekilinden Yalçınkaya duyarlılık gösteriyor. Diğeri nerede? Seçim zamanında gözümüze gözükmesin o.

Aksoy Ferdi:’’ Amasra gibi Fatih Sultan Mehmet’in çeşm-i Cihan dediği yere santral nasıl yapılır?! Efe Can: ‘’Ey Bartın'lılar, uyanın . Ne Amasra, ne Bartın, ne inkumu ne de Mugada kalır sonra. Ey esnaf, sizlere sesleniyorum. Adnan ‘’ Avrupa yıllardır termik santrali kullanıyor. Bir sorun yaşamıyor. Ezbere iş yapılmasın. Bartın’da bir sürü işsiz genç İstanbul’a kaçıyor.’’ Mehmet Yalçın:’’Dünyanın Cennetlerine santral ha! Sinop’a yapmak istedikleri nükleer santrali Karadenizliler unutmadı.‘’ Gezgin: ‘’Ben, Bartın ve Türkiye gönüllüsüyüm. Bu konuda sözcükleri tükettik. Geriye beddua etmek kalıyor. Buralara kıymak isteyenlere yazıklar olsun. AKP ve diğer vekillerin içi rahat mı? Ekolojik denge bozulursa, mahsulü de vuracak bu proje.’’ Neşe Öney: ‘’ Samsundaki termik santrali herkese örnek olmalı.Verimli Çarşamba ve Bafra, gün geçtikçe verimliliğini yitiriyor. Doğa harikası bu yerlere asla yakışmaz.’’ Emre Aşık ‘’Bartın ve Amasra’nın doğası ile kimse oynayamaz. Turizm cennetini kaybederiz. Tatilciler! Uyumayın. Sizler de sesinizi çıkarın!.

NOT: Diğer resimler, yayının ardından bu sütunlarda…