Krizin nedeni keşfedildi!...

Ekonomimiz % 13 küçülmüş! Bütçemiz 13 Kat gelir kaybı yaşıyor! İşsizlik % 13’e fırlamış! Bütçe kemerine 13 yeni delik açılıyor! Peki sırada 13’lü ne var?

“Küresel krizle birlikte tırmanışa geçen ve 60 milyar liraya giden bütçe açığına vergi zamlarıyla çare bulmaya çalışan hükümet, gelir getirici yeni tedbirleri devreye sokmaya hazırlanıyor.”

Bütçe açığının yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre 13 kat artması üzerine ekonomi bürokrasisi tarafından 7 maddesi yürürlüğe sokulan toplam 27 maddelik önlem paketi hazırlamış.
Bu önlemlerden yedi adedi halen yürürlükte.
Pakette yer alan tüm tedbirlerin uygulanması halinde elde edilecek gelirin 2009 için 15.8, 2010 için 21.4, 2011 için ise 19.4 milyar lira olacağı belirtiliyor.

Yürürlüğe girme olasılığı yüksek olan diğer bazı düzenlemeler ve gelir beklentileri şöyle:

01 -) YURTDIŞI ÇIKIŞ HARCININ 30 TL’YE ÇIKARILMASI:
Sokaktaki vatandaşı pek etkilemese de yurtdışı çıkışları esnasında alınan ‘çıkış harcı’ yeniden ayarlanan gelir kalemlerinden biri. Amerika’ya tatile gitmeyi düşünenler, on TL’cik daha verecekler. Bunu da gider yazacak bir yer buluverirler.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bu yıl için 35 milyon lira.

02 -) HUSUSİ ARAÇLARDA MTV’NİN BİR TAKSİT FAZLA ALINMASI:
Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin taksit değerleri ile ilgili bir ayarlama yapılmazken. Bu sefer taksit adedinde “bir” adetlik artış yapılıyor. Böylece daha önceki yıllarda olduğu gibi değer hesaplamasında bin türlü eziyetin yaşanması da önlenmiş olacak.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 2009’da ve 2010’da 1 milyar, 2011’de 1 milyar 50 milyon gelir elde edilmesi planlanıyor.

03 -) EMLAK VERGİSİNİN BİR TAKSİT FAZLA ALINMASI:
Bir taksit fazla alma modasına uyan, bir diğer vergi kalemi de; emlak vergisi. Hesaplama derdi yaratmadan bir taksitçik daha ekleyivermişler… Allah razı olsun.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 2009 gelir beklentisi 850 milyon, 2010 925 milyon lira.

04 -) YOL VE KÖPRÜ ÜCRETLERİNİN YÜZDE 20 ARTIRILMASI:
Yol ve köprü ücretlerinin külliyen utanç durumu arz ettiği bir ortamda artışın nispetinin ön plana çıkarılması, ücretin olması yada olmaması tartışmasını gölgeleyecek ve ücretin var olma sebebini meşrulaştıracaktır.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bu yıl 93 milyon lira ek gelir planlanıyor.

05 -) VERGİ MUAFİYETLERİNİN YENİDEN AYARLANMASI:
İstisnaların kaideyi bozmadığı bir ortamda istisnayen yaşayan vatandaşların, elindeki bir istisnanın kısıtlanması da günlük yaşamın istisnaları arasında erir gider… Olan istisna denizinde boğulmadan yüzmeyi başaran mutlu azınlığa olur; “ucu bize de dokunur mu?” diyerek ödleri patlar yada da -yanlışlıkla- yüreklerine iner de tombul bedenlerine yazık olur.
Bu sayın kardeşlerimize de hemen belirtelim: Sadece gelir vergisi stopajında istisna ve muafiyetleri yeniden düzenlenecek.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 200 milyon lira bu yıl için gelir hedefleniyor.

06 -) İLAÇTA KATILIM PAYININ YENİDEN AYARLANMASI:
Emeklilerde yüzde 10’dan 15’e, çalışanlarda yüzde 20’den 30’a çıkarılıyor.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 2009’da 700 milyon, 2010’da 1.1 milyar, 2011’de 1.1 milyar lira.

07 -) SAĞLIKTA DÖNER SERMAYE KESİNTİSİ:
Sağlık personeline döner sermayeden yapılan katkı payı ödemesinden yüzde 15 kesinti yapılacak.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bu yıl 400, gelecek yıl 636, 2011’de ise 668 milyon lira tasarruf getireceği hesaplanıyor.

08 -) BELEDİYE PAYINDA KESİNTİ:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Tasarruf hedefi 2009 için 500, 2010 için 815, 2011 için 890 milyon lira.

09 -) AVRUPA BİRLİĞİ YARDIMLARINA ULUSAL KATKININ DURDURULMASI:
Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) kapsamında yapılacak ulusal katkı ödemelerinin bu yıl için durdurulması:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 90 milyon lira tasarruf getirecek.

10 -) KALKINMA AJANSLARINA AKTARILACAK TUTARIN SINIRLANMASI:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 2009’da 50 milyon lira tasarruf sağlayacak.

11 -) SOSYAL YARDIMLAŞMA FONUNA AYRILAN PAYIN YÜZDE 20 AZALTILMASI:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bu tedbirin bütçeye katkısı bu yıl 186, gelecek yıl 350, sonraki yıl 384 milyon lira olacak.

12 -) ÖZÜRLÜLER İLE İLGİLİ TASARRUFTAN UYGULAMALARI:

A -) Özürlülerin eğitim desteği ödemesinde 1/3 oranında indirime gidilmesi:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Eğer uygulanırsa bütçeye katkı 2009’da 178, 2010’da 367, 2011’de 400 milyon lira olacak.

B -) Özürlülerin evde bakım desteği ödemesinde 1/3 oranında indirime gidilmesi:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bütçeye katkısı bu yıl 191, gelecek yıl 333, 2010’da 430 milyon lira olarak hesaplanıyor.

13 -) ASKERLİK GÖREVİ VE SAVUNMA:

A -) Dövizle askerlik bedelinin 2 bin 388 euro artırılması.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Uygulamadan bu yıl 25 milyon lira ek gelir bekleniyor.

B -) Geçici süreli bedelli askerlik uygulanması.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Eğer hayata geçerse bu yıl 850 milyon lira, gelecek yıl 1.7 milyar lira bekleniyor.

C -) Savunma Sanayi Destekleme Fonu’na modernizasyon projesi tutarları için aktarılan ödeneğin iptali:
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: Bu yıl 750, gelecek yıl 791, sonraki yıl da 831 milyon lira tasarruf sağlanacak.

D -) Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na vergi gelirlerinden ayrılan payın yarıya indirilmesi.
Bu uygulama ile beklenene (tahmini) gelir hedefi: 2009’da 644 milyon lira, 2010’da 1, 2011’de 1.1 milyar lira kaynak sağlanacak.

SONUÇ OLARAK:

· - Görünen o ki; hükümet, krizin etkisi ile zayıflayıp bir deri bir kemik kalan vatandaşın pantolonunun düşmeden poposunda durması için; bütçe kemerinde yeni-yeni delikler açmış.

· - Şimdi vatandaş olarak; bizim de olanlara kuzu-kuzu rıza gösterip midemizi iyice içimize çekip, kemerin son deliğe kadar sıkılmasına yardımcı olmamız lazım.

Yoksa yakın gelecekte, aynı kemeri boynumuza tasma olarak takmamız içten bile değil.

Hep sevgi ile kalın.

Murat SEVGİ

Kaynaklar ve referanslar_________:
(1) Bu 'Ekonomik Tedbir Programı' Referans Gazetesinde yayınlanmıştır.
(2) Milliyet Ekonomi, “Bütçeye 37 maddelik tedbir”, 22 Temmuz 2009
http://www.milliyet.com.tr/Ekonomi/HaberDetay.aspx?aType=HaberDetay&KategoriID=3&ArticleID=1120073,