Liderliğin yedinci penceresi: vizyoner liderlik

En büyük işler, büyük hayaller kurma özelliği olan insanlarca başarılmıştır. W. RUSSELL

Fikir benzin gibidir. Çok kişide benzin vardır. Fakat onu bir motora koyup çalıştırabilecek girişim, alevleyebilecek kibrit yoktur. Gassion

Vizyoner Liderlik (Visionary Leadership)

“ Vizyoner Liderlik ”, iki temel kavram üzerine oturmaktadır: Stratejik değişim ve proaktif vizyon. Geleceğe odaklanan ve geleceği görmeye çalışan bu anlayış, kurumun değişime ayak uydurmasını sağlama misyonunu vurguladığı için “ Transformasyonel Liderlik ” tarzına yakındır.

Stratejik değişime liderlik yapmak için gerekenler:

· Değişimi özümsemek ve farkına vardırmak

· Değişim için ortam hazırlamak ve değişim kültürünü yerleştirmek

· Bireylerin değişime uyum sağlamasını gerçekleştirmek

· Değişim sürecindeki yetki ve sorumlulukları paylaştırmak

· Gerekirse çalışma koşullarını ve şirket yapısını değiştirmek ve güncellemek

· Esnek ve öğrenmeye açık olmak

Proaktif vizyon oluşturmak, bu anlayışın ikinci yüzünü oluşturmaktadır:

· Gelecekten günümüze bakarak açık ve güçlü bir vizyon geliştirmek

· Bu vizyona erişmek için bir strateji belirlemek

· Vizyonunu ilerletmek ve herkese benimsetmek

· Güvenli ve iyimser bir şekilde davranmak

· Dramatik ve sembolik tavırlarla önemli değerleri vurgulamak

Vizyoner Liderliğin Boyutları

Değişim Yönetimi

Proaktif Vizyon Oluşturma

Beyin Fırtınası

Ufuk Dörtlüsü

Transformasyonel Yaklaşım

ARGE Yönetimi

Outsourcing

Strateji ve Gelecek Odaklılık

Yeni İş Fikirleri

Paradigma Değişimi

Proje Başlatma

Yeniden Yapılanma

Esnek Organizasyon

Esnek Çalışma Saatleri

Yeni Ekonomi

Paradigma Değişimi

Pratik bir yöntem isminden bahsetmiyoruz, değişimin beki de en uç sınırını ifade eden bir kavram bu. Algılama, anlayış, düşünme biçimi, ortam, herşey değişiyor. Einstein’in Quantum Fiziği kuramı ya da Interneti bu kategoride değerlendirebiliriz. Çünkü bu değişimler sadece bilimi ve teknolojiyi değil; toplumu, felsefeyi, dünyayı da kapsıyor. Genetik alanında yapılan araştırmaları da bu kategoride değerlendirmek mümkün. Bu çapta değişimler için gereken ön şart ‘kafaların değişmesi’.

Yeniden Yapılanma (Reengineering, BPR)

Firmanın tüm süreçlerini ve iş yapış şekillerini sıfırdan başlayarak radikal bir biçimde değiştirme, yeniden yapılandırma yöntemidir. Michael Hammer’ın ortaya koyduğu bu yaklaşım, Amerikalıların üst yönetimden aşağıya doğru köklü değişim anlayışını temsil eder. Yeniden yapılanma, riskli bir ameliyata benzetilebilir. Bu yöntem uygulanırken, teknoloji ve süreçlere verilen önem kadar insan faktörüne de önem verilmelidir. Hedefler her çalışanla paylaşılmalı ve iletişim/ikna üzerinde durulmalıdır.

Yedekleme (Outsourcing)

Tüm fonksiyonları firma içerisinde yerine getirmek yerine, bazı hizmetleri dışarıya verme işlemi. Firmalarda öncelikle yemek, güvenlik, kurye, lojistik, depolama gibi işler bu alanlarda hizmet veren firmalara yaptırılmaya başlandı. ‘Kendin pişir kendin ye’ mantığının yerini ‘Firmanın kaynaklara mutlaka sahip olması gerekmez, onlara erişmesi yeterlidir.’ anlayışı aldı. Hem bu alanlarda profesyonel olarak hizmet veren firmalar arasında da rekabet olduğundan, bu hizmetler ucuza ve kaliteli olarak satın alınabiliyor. Böylece firma kendi güçlü olduğu alanlarda yoğunlaşarak fark oluşturabiliyor. Tom Peters, ‘şirket ruhu hariç vereebildiğin her şeyi dışarıya ver!’ sözüyle bu uygulamayı destekliyor. Ancak, her zaman için ARGE, pazarlama, ürün geliştirme gibi stratejik önem ve gizli bilgi taşıyan süreçler firmanın tekelinde olmalı. Amerika’da Topsytail adındaki firma bu uygulamanın en radikal örneğini teşkil ediyor. Topsytail’in sadece iki çalışanı var ama şirket 800 bin dolar ciro yapıyor. Tüm işler bir ilişkiler ağıyla yürütülüyor ve Pazar araştırması, dağıtım, üretim gibi tüm fonksiyonlar dış ortaklara verilmiş.

Ar-Ge Yönetimi (Research and Development)

Araştırma ve geliştirme faaliyetleri, vizyon çizme, tasarım, modelleme konuları bilgi yığınları içerisinde rota belirlemeyi ve farklı alanlardaki bilgi parçaları arasında bağlantılar kurmayı gerektirir. Bilgiyi keşfederek ve anlamlandırarak yeniliklere ve projelere dönüştürmek böyle mümkün olabilir. Bunu yapabilmek için gerekli olan disiplinler arası bakış açısı, onun yönetim tarzının temel taşlarından biri ve ARGE departmanı için vazgeçilmez önem taşıyor.

Yeni Ekonomi

NETWORK- AĞ: Ülkelerin zenginliğinin artık kişi başına düşen bant genişliği ile ölçülmesi

HIZ: Var olan bilginin 40 günde ikiye katlanması

DİJİTALLEŞME: Kum Çağına girilmesi (silikonlar, çipler ve cam fiberlerin hammadesi kum)

BİLGİ: Entellektüel Sermayenin ve bu sermayeyi oluşturan “Altın Yakalılar”ın yükselmesi

ENTEGRASYON: B2B (işten işe) , B2C, (şirketten tüketiciye) C2C (tüketiciden tüketiciye)

ŞEFFAFLIK: Değer zincirinin Internete taşınması.

MOLEKÜLERLEŞME: Beyaz yakalı bilgi işçisini bir molekül olrak düşünürsek, moleküllerin proje takımları halinde birleşip ayrılmaları ve esnek hareket etmeleri

Yenilikçi ve Sıradışı Düşünme

Toplantılarda kreatif düşünceyi teşvik etmek ve bol alternatif üretilmesini sağlamak için elemanlarınıza aşağıdaki soruları sorun:

Başka düşünceler var mı? Başka kim katkıda bulunabilir?
Daha başka hangi bilgileri alabilirsiniz? Başka kimin görüşünü alabilirsiniz?
Harika fikir. Nasıl geliştirebiliriz?
Neden hep böyle yapıyoruz? Daha başka nasıl yapalım?

Kısaca Vizyoner Liderlik:

Yeniyi ve değişimi memnuniyetle kabul eden radikal değişimin ajanı gibi davranmayı, orijinal iş fikirleri ve düşünme modelleri oluşturmayı; mevcut sistemi, kuralları ve statükoyu sorgulamayı, entellektüel uyarım yoluyla ilham vermeyi esas alan liderlik anlayışı. Bu anlayışta gelecekle ilgili bakış açısı ve yenilikçilik ile projeler başlatma teşvik edilir. Vizyoner Liderliğin iki boyutu; stratejik değişimi üstlenmek ve proaktif vizyon oluşturmaktır.