Meslek Liseleri -3-

Her ne kadar, Türk Milli Eğitiminin Temel amaçlarından biriside; (özet olarak) ülkemizin ihtiyaç duyduğu meslek elemanlarını yetiştirmektir. Bu amacı Meslek Liseleri yoluyla sağlamak, işin gereğine uymamaktadır.
Çünkü;

1. Ülkemizde meslek seçim yaşının küçük olması nedeniyle, meslek seçimini, uzman öğretmen ve öğrenci birlikte yapmak yerine, halen aileler yapmaktadır. İşin doğrusu, temel öğretimden başlanarak, öğrencinin ilgi, kabiliyetine göre, uzman öğretmen yöneltmesinde, öğrenci, 19-22 yaş arasında karar vermelidir. Bir takım korkular ve kalıplarla, ülkemizde meslek seçim yaşının küçük, olarak gerçekleşmesi, ciddi olarak bir takım aksaklıklara ve geri dönmeyen yatırımlara yol açmaktadır.

2. Yukarıdaki giriş cümlesinde belirttiğim gibi, amaç meslek elemanı yetiştirmekse, Meslek Liseleri çoğunlukla, Ali beyin, yada Mehmet beyin dükkanına çırak yetiştirmektedir. Mesleki kuruluşlar, artık elini taşın altına iyice sokmalıdır. Dükkan ve atölyelere, gereken çırak elemanı için, ne diye bu görevi Milli eğitim, hem de bu kadar yatırımla üstlensinki?

3. Meslek Liselerinin, yetiştirdiği elemanların amaç isimlendirilmesinde de, karışık bir durum var. Bazılarına göre ara eleman, bazılarına göre müteşebbis, bazılarına göre teknisyen gibi, amaca uygun yada amaç dışı isimlendirmeler konulmuştur. Oysa gerçekte, Meslek Liseleri orta düzeyde çırak yetiştirmektedir. Meslek Liselerine giden öğrencinin zaten bir hedefi yoktur. Olamaz da. Öğrenci, Üniversite ve meslek öğrenmek gibi çifte amaçlar gütmektedir. Ne yazık ki, iki amaçta başarılı olamayacaktır. Meslek Liselerinden mezun olan öğrencilerden, üniversiteye gidenler mutlaka vardır. Fakat, biz burada geneli konuşuyoruz. Müthiş yatırımların, geri dönmesi açısından teraziliyoruz. Gerçekte, Meslek odaları ve mesleki kuruluşlar, Milli Eğitim ile asıl yükü omuzlarında hissederek, kendi elemanlarını, kendi yetiştirmelidir. Ülkemizde bir çok orta ve büyük ölçekli işletmelerde, bu işe gönüllü ve gerçekçi işbirliği ile çalışabilecek, müteşebbisler vardır. Sadece bunları gerçekçi bir biçimde, eksikse, yasal düzenlemelerle beraber, gelişmiş devletlerdeki sistemlerin ışığı altında, organize edecek, birilerinin bu işi hemen başlatması gerekmektedir. Mesleki kuruluşlarda, kendi işlerininin yanında meslek eğitimine bir an önce el atmalıdır.

4. Durum ve istatistikler böyleyken, hala en küçük ilçelerde bile meslek liselerinin açılması devam etmektedir. Bence bu geri dönmeyen bir pahalı yatırımdır.

5. Sonuç olarak, Meslek Liseleri yoluyla, Ali yada Mehmet beyin dükkanına, (yüzde on bile olsa), çırak yetiştirmeyi bu kadar pahalı bir yatırımla, bu işi sürdürmektan vazgeçmeliyiz. Gelişmiş devletlerdeki gibi sistemleri inceleyerek, kendi sanayimizin gerçekleri altında, mesleki eğitimde reform hareketini başlatmalıyız. Bundan sonraki yazılarımda da, Meslek Liseleri ve Mesleki Eğitim Merkezlerindeki, eğitim ve öğretimdeki aksaklıkları yazmaya devam edeceğim.