MÜTEKABİLİYET ŞARTI

Uluslararası politikada mütekabiliyet (sanırım karşılıklılık olarak da tanımlanabilir) şartı çok önemlidir. Bu şartı yerine getirebilmekte çok önemlidir. Siyasetçinin bizden farkı yönetecek olmasıdır. Yönetme erki olaylara tepki vermek değildir. Yönetmek kavramı olasılıkları en ince ayrıntısına kadar hesaplayarak olayın oluş/icra ediliş biçimini yönlendirmek veya olumsuz bir sonuç bekleniyor ise olmamasını sağlamaktır.

Bu sabah İsrail tarafından gemilerimize uluslararası sularda saldırıldığı ve insanlarımızın öldüğü haberlerini izlemeye başladık. Şimdi ilk paragrafı ve bu haberi üst üste koyup bir süre yorum yapmadan beklemek, sadece beklemek ve açıklamaları belirli kavramları dikkate alarak dinlemek zorundayız.

* İsrail saldırısı kabul edilemez ve karşılıklılık şartı uygulanmalıdır dersek ne olacağını çok iyi hesaplamak zorundayız. Üstelik bu olay kabul edilemez. Kabul edilemeyecek bu olayın karşılıklılık şartının yazılması bile zordur.

* Peki bu olayın bu noktalara gelip gelemeyeceği hesap edilememişmidir? Çünkü İsrail ile yaşanan krizler (büyükelçi krizini anımsayın en azından) ortadayken ve İsrail' in bırakın ambargoyu suyu Filisten' e zor verdiği biliniyorken (üste parayla satıyor okuduğum kadarıyla) böylesi bir adımı bize karşı atamayacağı mı hesaplanmıştır?

* Hesaplandı ise nasıl cevap vereceğimizin de umarım bir planı vardır? Yineliyorum bu olayın karşılıklılık şartını yazmak bile zordur ?

* O gemilerde en azından bir dış işleri görevlisi ve/veya bir uluslararası hukuk veya deniz hukuku uzmanı var mıydı? Ki böyle bir durumda görüşmeleri yürütsün ve ilk verilecek tepkiyi ayarlasın organize etsin.

* Kim hangi yetkiyle donanmış olarak o yolculuğa çıkılmıştır.

Evet bu çok basit soruların şu anda cevaplarını beklemek zorundayız. Kim neyi neden ve nasıl yaptı, göze aldı ve daha kim daha neleri göze almak zorunda kalacak, şu anda beklemek durumundayız. Ama ne olur unutmayalım atılan her adım sadece bir adım değildir. Suya atılan bir taşın kenara yaydığı dalgalar gibidir bu tür olaylar. Etki nötralize oluncaya kadar aslında dalga çemberi büyür ve yayılır. Yönetmek her olasılığı düşünebilmek ve sonuçların sonuçmuş gibi gözüken olaylarla sınırlı kalmayacağını öngörebilmektir. Bu olay ne yazık ki sadece kaybettiğimiz yaşamlarla sınırlı olarak etkilemeyecek bizi. Günlük ekonomiden başlayarak, Kıbrıs sorunundan tutunda AB ile ilişkilere kadar gidecek yeni bir süreç var önümüzde.

Umarım bir yerde bir şekilde aklı selim kazanır.