Ölüntü miras: Kelimelikler

Sözlük, insanın yol haritasıdır. Anlamsızlığında değer, kaybolmuşluğunda rehber, kuşkularında dingin bir limandır. Söz, dendiğinde bütünüyle bir cümle akla gelse de, sözlükler bizde “kelimelik” manasını yüklenir.

Kelimelikler, cümle kurmada ne çok yardım eder bize. Kargaşanın “hengame”, düşünceli seyredişin “temaşa” olduğunu; yaradılışın “hilkat”, ayrılığın “firkat”, acımanın ve affetmenin “rahmet” olduğunu söyler bize kelimelikler.   

Miladı ayrılık olanın kelimeliği eksiktir. A’da “aşk”, C’de “can” yoktur; V’de “vuslat”, T’de “tâkat” Y’de yâr olmaz. Gözyaşıyla yoğrulmuş bir kalbin izahına hangi kelimenin gücü yeter!  Nasıl anlarsınız “ân” olmadan, yarin açmadığına “yara” denir mi?

Kelimeliklerde, gerçek hayatta olması gerekenler yer alır çoğu zaman. “Âb” yani “su” başlangıçtır.  Hürriyet zürriyetten, vefa vefattan, hayat memattan önce gelir. Aşktan sonra ayrılık, merhametten sonradır zulüm. Asıl sahteden, sabır selametten öncedir. Sürer gider bu böyle.

Şimdi deseniz ki,  “Evvel-âhir, korku-sevgi, kibir-tevazu, ihanet-sadakat gibi ikilemlere ne diyeceksin?” Söz sanatıdır bu, harfleri oynatma işi, sorulamayan cevaplar var, ve işte kelimelikler. Bilmez misiniz ki,“sevmeyi bilmeyenin korku sarar etini, tevazu görünümlü bir kibirle anlar insan, âtî maziden önce ağlatır.”

Söz söylemeden çığlık atar, acıyla törpülenen ruhlar. Ufalanır cümleler. Bazen keskin bir bakışın attığı çizik binlerce söze bedeldir.

Acının gergefinde, bitimsiz ve biçimsiz sevmelerin ocağında, geceye bürünüp hıçkırmadan yatmayı öğrenir insan, dağa taşa çarparcasına susmayı bir de. Demlenir kalp, kan rengi ve sıcak; yazmak, soğuk ve tuzak… Üşütür, acıtır, çökertir. Bu siyah bitmez. Kelimenin cümleye, cümlenin sevdaya sürgünü bitmez.

Tükenen kalemlerle yazılsa da tükenmeyen umutlar, bu ses, bu cümle içinde barınamayan kelimeler bitmez. Tarifsizliği tanımlayanlar çoğalır, “keşke” cellâdını boğazlar birileri. Bir varmış, iki çokmuş diye yalnızlaşır öyküler. En sona sadece zürriyetsiz isimler kalır, ve bir kuşak öteye bile kalamayacak kelimelikler...