Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

20 Haziran '07

 
Kategori
Eğitim
 

ÖSS için yeni bir model önerisi (2001)

ÖSS için yeni bir model önerisi (2001)
 

2001 yılında ÖSS için "beş seçenekten seçmeli" sınavın bir bölümünü "beşten seçmeli" olmaktan çıkarıp, kimi soruları daha çok seçenekli yapmak, kimi soruları da doğrudan sonuçları soracak şekle getirmek için bir model önermiştim. Bu blogda o zaman yazdığım yazıyı yayınlayacağım. 2007 sınavı ile değerlendirmesini ayrıca yazacağım.

(Milliyet Blog’da yazının içine doğrudan imaj ekleyemediğim için örnekleri ayrı imajlar olarak hazırladım ve bir imaj galerisinde derledim. Bu örnekleri toplu halde blogun sonunda bulabilirsiniz.)

GİRİŞ

Ülkemizde üniversiteler önünde yığılan öğrencilerin en adil şekilde seçilmesi büyük önem taşımaktadır. Sınırlı kontenjan vardır ve bu kontenjanların en doğru öğrenciler tarafından doldurulması gerekmektedir. Bu doğru öğrencilerin seçilmesi için sınavdan başka çare bulunmamaktadır.

Sınavsız öğrenci seçimi için yapılan öneriler ve girişimler çoğunlukla popülist yaklaşımlardan başka birşey değildir. Bir okulun 100 kontenjanı varsa ve bu okula 101 kişi girmek istiyorsa, 100 kişiye seçmek için iki yöntem vardır. Ya sınav yaparsınız ya da kura çekersiniz. Diğer tüm yöntemler haksız şekilde birşeyler elde etmeye çalışanların beklentileridir.

ÖSYM uzun yıllardır üniversite öğrencilerini olabilecek en hatasız ve en adil şekilde seçiyor. Zaman zaman çeşitli yöntem değişiklikleri olsa da tek değişmeyen "çoktan seçmeli sınav" yöntemiydi. Çoktan seçmeli sınav hep 5 seçenekten birini seçmek olarak uygulandı.

"ÖSS için yeni bir model önerisi" sınavın olanaklar ölçüsünde bu çoktan seçmeli yapısının değiştirilmesine yöneliktir.

Sınavın tüm sorularının çoktan seçmeli yapısının değiştirilmesi olanaksızdır. Ancak çok sayıda soru bu tür değişikliklere izin vermektedir.

Bu model için tüm örnekler ÖSS 2001'den seçildi.

ÖNERİ 1: SONUÇLARIN DOĞRUDAN KODLANMASI

Örnekler 1-A, 1-B, 1-C, 1-D sorularının yanıtlarının doğrudan kodlanması şeklindedir. Yani öğrencinin sonucu hesaplayıp kodlaması gerekmektedir.

Bunu sağlayacağı en önemli katkı, şans olasılığının çok azalması olacaktır.

ÖRNEK 1-A
BİR MATEMATİK SORUSU
2001 ÖSS'de sorulan sorulardan basına dağıtılan sıraya göre Sayısal 1. soru

… işleminin sonucu nedir.
A) 0, 1 B) 0, 2 C) 10 D) 20 E) 100

Bu sorunu yanıtı 10 yani C şıkkı... Yanıt kağıdındaki forma bunu aynen işaretleriz. (Örnek 1-A Çoktan seçmeli)

Bu yöntem çoktan seçmeli sınavlarda hep kullanılan sistemdir.

Aynı soruyu başka bir yanıt formuyla yeniden soralım ama seçenek vermeyelim:

… işleminin sonucu nedir.

Burada soru aynı olmasına karşın yanıt için çoktan seçme şansı yok. Sonucu bulup bunu yanıt formu üzerine işlememiz gerekiyor. (Örnek 1-A Yeni Model)

ÖRNEK 1-B
BİR MATEMATİK SORUSU
ÖSS 2001 Sayısal 45. Soru

… denklemleriyle verilen doğrular paralel olduğuna göre, a kaçtır?
A) -2 B) -1 C) 0 D) 1 E) 2

Doğru yanıt -2 yani A (Örnek 1-B Çoktan seçmeli)

Aynı soru yeni modele göre (Örnek 1-B Yeni Model)

ÖRNEK 1-C
BİR MATEMATİK SORUSU
ÖSS 2001 Sayısal 35. Soru

(…) Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
A) 45 B) 30 C) 22, 5 D) 20 E) 15

Doğru yanıt 20 yani D (Örnek 1-C Çoktan seçmeli)

Aynı soru yeni modele göre (Örnek 1-C Yeni Model)

Bu soruda doğru yanıt 22, 5 olsaydı, en alttaki ", " kullanılarak yanıtı yazabilirdik.

ÖSS 2001'de sorulan 45 Matematik sorusundan 26'sı bu tür formlarla yanıtlanmaya uygundur. Ayrıca diğer sayısal sorulardan 4'ü de bu şekilde yanıtlanabilir. Yani 90 sayısal sorudan 30'u çoktan seçmeli olmak zorunda değildir.

ÖRNEK 1-D
BİR MATEMATİK SORUSU
ÖSS 2001 Sayısal 42. soru

(..) Yukarıda ABCDEF üçgen tabanlı dik prizma ile köşeleri bu prizmanın ayrıtları üzerinde olan MLEK piramidi verilmiştir (…) Hacim (MLE) / Hacim(ABCDEF) oranı kaçtır?
A) 1/81 B) 1/64 C) 1/49 D) 1/36 E 1/27

Sorunun yanıtı 1/81 yani A (Örnek 1-D Çoktan seçmeli)

Sonuçları doğrudan kodlamaya yönelik örneklerimizden bu modelin zaaflarından birinin tam sayı olmayan sonuçların kodlanmasına yönelik olduğu düşünülebilir. Bunun için yanıt tablosundaki forma bir de / seçeneği ekleyerek çözüm bulabilir.

Tam sayı çıkacak sonuçların kesirli ifade edilmesini engellemek için sonuç kodlama alanı sınırlı sayıda verilebilir. (Örnek 1-D Yeni Model)

Modeldeki bu değişiklikle ÖSS 2001'de 8 sayısal sorunun daha çoktan seçmeli olmaktan kurtulması olanaklıdır.

ÖNERİ 2: ÇOKTAN SEÇMELİ SORU YAPISINDA DEĞİŞİKLİKLER

Yanıtlarda sonucun doğrudan kodlanmasını çok zorlaştırıcı karakterler olması durumunda çoktan seçmeliden başka bir seçenek kalmamaktadır.

Modelin bu önerisi çoktan seçmeli soruların aynı kalıpta olmasının önlenmesine yöneliktir.

1. Çoktan seçmeli yanıt sayısından daha çok seçenek bulundurulması:

Örnek 2'de çoktan seçmeli sorulardan klasik yapının değiştirilmesine yönelik bir öneri bulunmaktadır. Bu örnekte 5 yanıt varken, formda 12 seçenek bulunmaktadır. Seçenekler A, B, C, D, E seklinde değil ardışık olmayan harflerden oluşmaktadır.

Bunun sağlayacağı en önemli katkı, hiç düşünmeden atılan sorularda şans olasılığının 2-3 kez azalması olacaktır.

2. Seçenek sayısının farklı olması:

Her sorunun seçenek sayısının 5 olması gerekmez. Seçenekler 4-10 arasında değişen sayıda olabilir. Okunması zor uzun cümleler olduğunda seçenek sayısı az tutulurken, özellikle sayısal sorularda çok sayıda seçenekle yanıtlardan geri giderek çözüm yapılması önlenebilir.

ÖRNEK 2
BİR MATEMATİK SORUSU
ÖSS 2001 Sayısal 2. Soru

(…) işleminin sonucu kaçtır?
A) -1/32 B) -1/16 C) 16 D) 32 E) 64

Sorunun yanıtı 64 yani E (Örnek 2 Çoktan seçmeli)

Yanıtlarının yalnızca sayılardan oluşmaması nedeniyle ÖRNEK 1'de kullandığımız yanıt formunu bu soruda kullanmak olanaksızdır.

Yanıtların yalnızca forma uygun sayılardan oluşması da istenen bir durum değildir. Bu tür sorularda değişik yöntemler kullanılabilir:

Sorudaki çoktan seçme sayısı değişik olabilir. Kimi soru 5 seçenek içerirken kimi 8 kimi 4 seçenek içerir. Bu seçenekler de sıralı harfler olmaz. Yani soruyu görmeden tahmin yapan öğrencinin şansı iyice azalır.

(…) işleminin sonucu kaçtır?
A) -1/32 C) -1/16 F) 16 H) 32 K) 64

Sorunun doğru yanıtı 64 yani K (Örnek 2 Yeni Model)

Yalnızca yanıt kağıdı üzerinde atmaya çalışan öğrencinin bırakın doğru seçeneği bulmak, var olan bir seçeneğe rastlama olasılığı bile düşüktür.

Sayısal veya sözel tüm sorular bu tür yanıtlanmaya uygundur.

ÖNERİ 3: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARDA BİRDEN ÇOK YANIT

Çoktan seçmeli sorularda tek yanıt olması bir "çoktan seçmeli tabusudur". Bu tabunun yıkılması gerekir. Özellikle sözel sorular bu tür sorular için uygundur.

Aslında bu yöntem iki aşamalı bir soru yapısıyla ÖSS'de kısmen yıkılmıştır. ÖRNEK 3 verilen soruya benzer surular ÖSS 2001'de çok yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Soruların yaklaşık 6'da biri bu yapıdır.

Örnek 3 incelendiğinde 4 ayrı cümle verilmekte ve bunlardan doğru olanlar sorulmaktadır. Seçeneklerde ikişer ikişer cümlelerin numaraları verilmektedir. Bu modelde önerilen bu soru yapısının tek aşamalı bir formatta kullanılmasıdır. Yani cümleler birer seçenek olarak sunulmakta ve bunlardan doğru olanların seçilip işaretlenmesi istenmektedir.

Bu modelle "birden çok seçenek işaretlemek yasak" tabusu da unutulmuş olacaktır.

ÖRNEK 3
BİR TARİH SORUSU
ÖSS 2001 Sözel 48. Soru

İslamlıktan önceki Türk devletlerinin geleneklerinden bazıları şunlardır:
I. Siyasi, ekonomik, kültürel işlerin kurultayda görüşülüp karara bağlanması
II. Kimin kağan olacağının belirlenmesinde bazı özelliklerin ölçüt alınması
III. Kağanın belli bir ailenin üyesi olması
IV. Ülkenin, kağan ailesinin ortak malı sayılması

Geleneklerinden hangileri “demokratik” yönetimin özellikleriyle bağdaşabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Sorunun yanıtı I ve II yani A (Örnek 3 Çoktan seçmeli)

Bu soruyu daha aynı formda ancak alışık olmadığımız bir formatta yanıtlamak için küçük bir değişiklik yapalım (Örnek 4 Yeni Model)

İslamlıktan önceki Türk devletlerinin geleneklerinden bazıları şunlardır:
A) Siyasi, ekonomik, kültürel işlerin kurultayda görüşülüp karara bağlanması
B) Kimin kağan olacağının belirlenmesinde bazı özelliklerin ölçüt alınması
C) Kağanın belli bir ailenin üyesi olması
D) Ülkenin, kağan ailesinin ortak malı sayılması

Soru aynı soru, ancak Romen rakamları yerine seçeneklerin harfleri yerleştirildi. Yanıt formuna bunlardan ikisi işaretlendi. Bu çoktan seçmeli sınavlarda hiç kullanılmayan bir yöntem. Birden çok seçenek işaretlenmesi çoktan seçmeli sınava bir çeşni katacaktır. Burada öğrenci önce kaç doğru olduğunu bularak ilk yanıtı verecek sonra bu doğruları bulacaktır. Hem A hem de B seçeneğini işaretleyecektir.

4 seçenekli bu soruda doğru yanıt olasılıkları:
AB
AC
AD
BC
BD
CD
ABC
ABD
ACD
BCD
ABCD
Toplam 11 olasılık

Soru metni "hangisi/hangileri" şeklinde değiştirilseydi.
A
B
C
D
eklenecek ve olasılık sayısı 15 olacaktı. 5 yerine 15 olasılık sorunun değerini kat kat artıracaktır.

Örnek 2'de uyguladığımız seçenek sayısının abartılması yöntemini burada da uygulayabiliriz (Örnek 4 Yeni Model)

İslamlıktan önceki Türk devletlerinin geleneklerinden bazıları şunlardır:
C) Siyasi, ekonomik, kültürel işlerin kurultayda görüşülüp karara bağlanması
D) Kimin kağan olacağının belirlenmesinde bazı özelliklerin ölçüt alınması
J) Kağanın belli bir ailenin üyesi olması
L) Ülkenin, kağan ailesinin ortak malı sayılması

Öğrenci hem C hem de D seçeneğini işaretleyecektir.

Bu tür sorulara uygulanacak yeni model ÖSS'de geniş bir uygulamaya sahip olabilir. ÖSS 2001'de buna uyguna Sözel bölümde 15 soru, sayısal bölümde 13 soru olmak üzere toplam 28 soru bulunmaktadır. Bunu yanı sıra çok sayıda soru da buna benzer bir şekilde sorulabilirdi.

Bu tür sorularda iki yanıt olması durumunda her ikisini de işaretleyen tam puan alırken yalnızca birini işaretleyen 0.25-0.50 arasında bir puan alabilir. Birini doğru birini yanlış işaretleyen bu sorudan 0 puan alır ancak yanlışların doğru götürme hesabına katılmaz. Her ikisini de yanlış işaretleyenler yanlış soru işlemi görür.

Tek yanıt bulunması durumunda birden çok seçenek işaretleyen yanlış soru işlemi görür.

3 doğru yanıt olması durumunda 1 yanıt 1/5, 2 yanıt 1/2 ve 3 yanıt tam puan alır. 2 doğru 1 yanlış 1/5 puan alır., 1 doğru 2 yanlış durumunda yanlış soru işlemi görür.

ÖSS İÇİN YENİ BİR MODEL ÖNERİSİNİN SAĞLAYACAĞI YARARLAR

1. Tekdüzelikten kurtuluş
2. Şans olasılığının iyice azalması
3. Seçmek yerine çözmek
4. Daha doğru seçme yeteneği

ÖSS İÇİN YENİ BİR MODEL ÖNERİSİNİN UYGULAMA ZORLUKLARI

1. Sorulara göre yanıt formu tasarımı
2. Yanıt formunun çok büyümesi
3. Sınava girecek öğrencilerin yeni modele alışma süreci

ÖSS İÇİN YENİ BİR MODEL ÖNERİSİNE BEKLENEN TEPKİLER

1. Öğrencilerden tepki
2. Öğretmenlerden tepki
3. Dersanelerin tepkisi
4. Kitap/Dergi yayıncılarının tepkisi

SONUÇ

1. ve 2. önerilerin uygulanması için yapısal değişikliklere gerek vardır. Oysa 3. öneri şu andaki yapı içinde çok kolay uygulanabilecek bir modeldir.

 
Toplam blog
: 1735
: 2429
Kayıt tarihi
: 22.09.06
 
 

27 Mart 1959'da İnebolu Yeşilöz Köyünde doğdum. Yeşilöz Köyü İlkokulu, Yeniyol İlkokulu, İnebolu ..