Porsuk Ağacı ve Sembolik Anlamı

Zonguldak Alaplı İlçesi Gümeli ormanlarında bulunan Bölüklü mevkiindeki Tabiat Anıtı  Bölgesinde Porsuk meşceresi * (Taxus baccata L.) yaklaşık 47,5 Hektar. büyüklüğünde olup bunun içinde 1600 yıllık ve 1000 yıllık gibi çok yaşlı ağaçlar (Türkiye'nin en yaşlı ağaçları) bulunmaktadır.Bu bölge Türkiye'nin 105.ci tabiat anıtıdır.

Türkiye'de Porsuk ağacının nesli tehlikede olup, tohumdan porsuk ağacı yetiştirme oldukça zordur.

Porsuğun kendine has turuncu,kırmızı, yeşil meyveleri vardır, ticari değer taşımamakla birlikte meyve çekirdeğinin çıkarılması koşuluyla yenilebilir bir meyvedir

Bunun dışındaki tüm bölümleri “zehirlidir.”Özellikle çekirdeği-tohumu kesinlikle yenmemelidir.Bitkinin kerestesi, kabuğu, iğne yaprakları dahi zehirlidir.

PORSUK AĞACININ SEMBOLİK ANLAMLARI

Porsuk ağacı buz çağı öncesinden günümüze gelen bir ağaçtır.

Uzun ömürlü olmaları ve kendi kök gövdelerinden tekrar yeni gövdeler oluşturması nedeniyle insanlar tarafından kutsal görülmüşlerdir.Yenilenme, ölümsüzlük, yeniden doğuş ve başkalaşım sembolü olarak kabul edilmişlerdir.

Porsuk ağacının 200 milyon yıl önce ortaya çıkan Palaeotaxus rediviva’dan-kaydedilen ilk porsuk ailesi türü-türediği düşünülmektedirAynı zamanda 140 milyon yıl öncesine ait porsuk ağacı fosilleri de bulunmuştur.

Porsuk ağacının yeryüzüne böylesi uyum sağlayarak milyon yıllar içindeki değişimlere ayak uydurması ve hayatta kalabilme yeteneği  sayesinde insanlar için uzun yaşamın ve uyumun da sembolü olmuştur.

Özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinde kötülüklerden korunmada, rüyaların ve ahiret yolculuklarıyla ilgili çalışmalarda, eski büyücülükte, porsuk ağacını kullanmak önem kazanır. Sıcak havalarda da, reçineli bir buhar bırakır ve şaman ayinleri öncesinde şamanların bu buharı soludukları bilinir.

Genel sembolik anlamları şunlardır; Onur, sessizlik, gizem, güç, kutsallık,uzun yaşam, liderlik,iç gözlem.

Porsuk ağacı yalnızlığı da sembolize eder.Uzun ömürlülüğü, yavaş büyümesi bilgenin yalnızlığı anlatır aynı zamanda.Bu bilgelik nedeniyle , bilinmeyeni göstermesi anlamında da değer kazanır.

Kuzey Avrupa ülkelerinde eki çağlarda posruk ağacının kerestesinden kalkanlar ve oklar yapılırdı, bu ağaçtan yapılan savaş malzemeleri kutsal sayılır ve kullananı koruyucu oldukları düşünülürdü.Aynı zamanda pek çok eski su kaynakları ve adak yerlerinde porsuk ağacına oyulmuş motifler bulunmuştur.Kısacası porsuk ağacı kutsal nitelikleriyle  yaşama dair tüm törensel alanlarda yer almıştır.

Bununla birlikte ölüme dair alanlarda da porsuk ağacına öncelikli yer verilmiştir.Çağlar öncesinden gelen varlığı ve ydeğişimlere uyum göstererek hayatta kalması, ölüm ve onunla ilişkili olan konularda da bilgeliğine başvurulmasına ve kutsal sayılmasına yol açmıştır.Ölümün bir dönüşüm olduğu, dönüşümde  herşeyin kendine ait bir yeri ve görevi olduğu, hiçbir şeyin bir son olmadığı ve yeni başlangıçlar için bir geçiş olduğu anlamları porsuk ağacı sembolizminde görülür.

*Meşcere-Oluştuğu üreme materyali, yaş, ağaç türü, ağaç bileşeni, tabakalılık, kapalılık, sıklık ve belirgin bonitet farklılıkları gibi kuruluş özelliklerinin en az biri bakımından çevresinden ayrılan ve en az 1 hektar büyüklüğündeki bir alanı kaplayan orman parçasına denir.