Sihir bitiyor

Dünya futbol yapısı her geçen gün kabuk değiştirmeye ve yenilenmeye devam ediyor. Özellikle Orta ve Kuzey Avrupa’dan dünyaya yayılan güç, kondisyon, çabukluk ilkeleri, tekniğin ve yeteneğin futboldaki tahtını iyiden iyiye tehdit eder oldu.

Yeni dönem Avrupa futbolunda, orta alanın ve forvet arkasının vazgeçilmez oyuncu profilini, mücadeleyi sevmeyen, üstün top tekniğine sahip futbolcu tipi değil, güç prensiplerini optimum kullanabilen futbolcular oluşturdu.

Geçtiğimiz dünya kupasında son derece keyifsiz bir oyun yapısıyla şampiyon olan İtalya, kanat hücumları ve temposuyla ön plana çıkan Almanya, ne amaçla kupaya katıldığı bir türlü anlaşılamayan İngiltere ve benzeri oyun tarzını sergileyen futbol ülkeleri gelinen noktanın en belirgin kanıtıydı. Buna baş kaldıran biraz Arjantin, birazda Portekiz olduysa da, sihrin güce boyun eğmesine engel olamadılar.

Dünyanın gelmiş geçmiş en başarılı teknik adamlarından biri olarak gösterilen Marcello Lippi, Alessandro Zauli’nin “Soccer Modern Tactics” isimli kitabında da konu edildiği gibi, sahada eli belinde dolaşan, üç maçta bir ortaya çıkarak takımı sırtlayan, izleyenleri büyüleyen sihirbazlara asla taviz vermeyen ve mevki ne olursa olsun, en faydalı oyuncunun sahada en fazla savaşan oyuncu olduğunun altını çizen teknik adamların öncülerinden olmuş, bu fikri savunanlara da önemli ölçüde referans teşkil etmiştir.

Nitekim, Chelsea, Manchester United, Bayern Munchen, Milan, İnter, Arsenal, Liverpool gibi kulüpler başta olmak üzere, Avrupa’nın pek çok kalburüstü ekibinde görev alan teknik adamlar, “takımın beyni” kavramını ortadan kaldırmış, oyunu tek ayaktan kuran, sistemi tek bir oyuncunun yapılandırmasına olanak veren hücum anlayışını reddederek, orta alanda görevlendirilen tüm oyunculara defans ve ofans görevlerini eşit ağırlıkta paylaştıran oyun yapısını benimsemişlerdir.

Tüm bunların ışığında, Alex, Ricardinho, Veron, Gallardo, Riquelme tipindeki futbol sihirbazlarının Avrupa’nın önde gelen liglerinde tutunamıyor oluşları onların futbolu unuttuğunun değil, gücün futbol üzerindeki etkisinin göstergesidir.

Türkiye Süper Lig’inde mücadele eden üç büyük takımımızın hücuma dönük orta alan oyuncusu tercihlerinin, ısrarla gelişen dünya futbol modeliyle çeliştiğini izliyoruz. Yıldız olarak addedilen, Alex, Ricardinho, Delgado ve İliç sitilinde, mücadeleyi sevmeyen yaratıcı orta alan oyuncularına karşı kolaylıkla önlem alınabildiğini, uluslararası arenada bu tip oyunculara hareket alanı bırakılmaksızın, rakiplerce tüm oyun planının rahatlıkla kilitlenebildiğini, bu tip oyuncuların üzerine kurulmuş sistemlerin kolaylıkla sıkıntıya girebildiğini görüyoruz.

Tüm bunların yanı sıra, topsuz oyunda olmayan, pres yapmayan, rakibe direnç göstermeyen ve savunmaya katılmayan oyuncuların varlığının, takımın diğer elemanlarının ekstra yorulmasına neden olduğunu ve bu durumun ekip kondisyonuna da çok olumsuz yansıdığını dünya futbolunun çoktan kabullenmişken, büyük takımlarımızın bunları halen fark edememesi oldukça düşündürücü gözüküyor.