Sınavlar nasıl okunuyor

Milli Eğitim Bakanlığında OKS ve ÖSS yerine okullarda yapılan sınavların notlarını kullanmak için çalışmalar yapıldığı dedikodularını duyuyoruz. Bu çalışmaları yapanlara bir önerim olacak:

Lisede bir dersten 30 kişilik bir sınıfta yapılan sınavın kağıtlarını alsınlar. Bu sınav kağıtlarını o branştaki 30’ar öğretmenden oluşan birbirinden habersiz öğretmen gruplarına verip değerlendirmelerini istesinler. Bunun için değişik yöntemler uygulansın. Öğrencilerin sınav kağıtlarıyla birlikte aşağıdaki bilgiler bu öğretmenlere verilsin ve her sınav kağıdına 100 üzerinden not vermeleri istensin:

A GRUBU: Yalnızca sınav soruları öğretmenlere verilsin.
B GRUBU: Sınav soruları ve çözümleri öğretmenlere verilsin.
C GRUBU: Sınav soruları, çözümleri ve değerlendirme şablonu öğretmenlere verilsin.

Değerlendirmeler bittikten sonra öğretmenlerin ve öğrencilerin adları gizli tutularak (S01, S02, .... S30) öğrencilerine (A01, A02, ... A30); (B01, B02, ... B30); (C01, C02, ... C30) öğretmenlerinin verdikleri notlar açıklansın. Bu sınavda 30 öğrenci için verilen 90’ar not MEB Internet sitesinde yayınlansın. Akademisyenler, eğitimciler ve istatistikçiler bu ham veriyi değerlendirip ulaştıkları sonuçları açıklasınlar.

Bu çalışma birkaç değişik dersler için yapılsın. Bir matematik sınavında veya bir edebiyat sınavında nasıl farkettiği de değerlendirilebilsin.

Böyle bir değerlendirme için tahminlerim var:
- Her öğrenci 90 öğretmenden en az 30 farklı not alır.
- Öğrencinin aldığı notun sınıf sıralamasındaki yeri en az +- 10 oynar.
- 90 öğretmenin verdiği notların sınıf ortalaması her öğretmen için farklı olur.
- A grubunda notlarda büyük uçurum olur, B grubunda notlarda önemli farklar gözlenir, C grubunda uyumlu olacak tahminlerini şaşırtacak farklılıklar ortaya çıkar.

Bu çalışmanın sonunda ortaya çıkacak sonuçları eğitimcilerin çoğu tahmin eder. Sonuç bellidir, her öğretmenin bir değerlendirme tarzı vardır. Bu tarzın diğer öğretmenlerle aynı olması beklenemez. Hatta aynı olursa ciddi bir sorun var demektir. Her öğretmenin sınav değerlendirmesi doğrudur. Doğru olmayan farklı değerlendirmelerle oluşan notları aynı potaya atmaktır.

Milli Eğitim Bakanlığındakiler, okullarda verilen notları kullanarak OKS ve ÖSS’ye alternatif yaratmaya kalkarlarsa bu aynen ne olur biliyor musunuz: Bir sepete elma, armut, kiraz, vişne, kivi, portakal, mandalina, badem, fındık, ceviz, hurma, muşmula, kızılcık, böğürtlen, şeftali, kayısı doldurup içinden domates seçmek gibi birşey...

Beğenelim veya beğenmeyelim, OKS ve ÖSS sepete domatesleri dolduruyor ve onların içinden iyi domatesleri seçiyor. Bu arada bazı domatesler sepete sağlam girip orada eziliyor, bazıları sepete girmeden eziliyor ama o sepete ezik girip sağlam olarak seçilen domates olmuyor.

Şu anda OKS ve ÖSS’ye alternatif yoktur. Bu gerçek ortadayken bu sınavları kaldırmaya kalkmanın sonucu vahimdir. OKS kalkarsa bunalım olur. ÖSS için durum çok ciddidir, çünkü ÖSS’nin kalkmasının sonu bir isyandır, bir gençlik isyanı.