Türkiye'de arabesk akımları

Altkümeler:

1.1. Orhan Gencebay - Ferdi Tayfur - Müslüm Gürses: Gecekondu-varoş-zenginkondu-arabesk çizgisi:

Entek - gecekondulu - sefil lümpen ayrımları:

TC'de kentleşme, daha doğrusu gecekondulaşma, 1950’lerde başladı ama 1960'larda ivmelendi. Arabesk dinleyicisi de, bu yılların sonuna doğru gecekondularda yeşerdi. Müslüm'ün, kaybedecek zincirleri bile olmayan jiletçileri, bayağılıkta en dürüst olanlarıydı ama 'Baba', dürüst davranmayarak Alevi’liğini yıllarca sakladı. Durumu, ‘Haydar Haydar’ı söyleyince öğrendik.

Arabesk, türkü kökenlidir. Folktan farklı olarak, müziğin biçimini ve içeriğini (genelde şarkı sözlerini) bozundurur. Aşk, Ferdi'de olduğunca, ulumayla dışavurulur. Bu açıdan bakılınca, herkes icra edebileceği için, demokratiktir ama lümpendir de.

Ardıllarına bakılacak olunursa, 1960-'70 arasındaki arabeskçiler dürüsttür. Sonrakiler, onları yalnızca taklit ettiler. Daha önemlisi, Orhan Abi’miz bile, kendi kendini taklit etti. 1968'de feryat eder. 1990 sonrasında, sesi yumuşamış olduğundan dolayı, feryat bile edemez, gibi yapar. Şerh: Orhan Abi’nin Hint müziğinden alıntı yaptığını, kısa dalga boyundaki radyoları dinleyerek, bilfiil gözledim.

1.2. İbrahim Tatlıses - Burhan Çaçan - Mahzun Kırmızıgül: Folklor-arabesk-çizgisi:

İşin içine etnisite de sokulunca, 1980-2000 arasının arabeski önce kürtleşmiştir, sonra mafyalaşmıştır, denilebilir rahatlıkla... (Konunun uyuşturucu, medya, siyaset ile ilgileri ve açılımları bu yazının dışına taşıyor.) Artık harbi delikanlılar birbirlerine kalleşlik etmekte ve ayağına kurşun sıktırmaktadır ki 2000’li yılların Türkiye'sinin tam bir etik kromatiğini yansıtır bu durum.

1.3. Ferdi Özbeğen - Ümit Besen - Selami Şahin: Taverna-arabesk çizgisi:

Aşk bayağısının en doğrudan sunucuları onlardı. On beş yıl sonra onlar da, 'Best of'ladılar. İçkili gecelerin ‘dım cıs tak’lı danslarının mezesiydiler. Para kazanmış gecekonducular da, sınıf atladıklarını sanarak, bu tarzı dinlemeyi yeğledi.