- Kategori
- Haber
Uçan balıkların dansı başladı

Van Gölü'nün uçan balıkları İnci Kefalleri
Van Gölü’nün yüksek oranda tuzlu ve sodalı sularında yaşayan İnci Kefali, sazangiller türü olmasına rağmen, kefal adıyla tanımlanmıştır. Bilim dünyasındaki adı (Chalcalburnus Tarichi) olan İnci Kefali, Van Gölü’nün sodalı-tuzlu ortamına ayak uyduran iki canlıdan biridir ve endemik bir balık türüdür.
Yaz aylarında gölün 25-30 metre derinliğinde, kışları ise 70-75 metre derinlikte yaşarlar. Yedi yıl yaşayabilen İnci Kefali, üç yaşında üremeye başlar. Gölün suları elverişli olmadığından üremek maksadıyla sürüler halinde, Van Gölü’ne dökülen akarsu ağızlarına doluşarak, akarsuların ısınmasını bekler. Sular ısınmaya başladığında akıntının tersine doğru hareket ederek yumurtalarını tatlı sulara bıraktıktan sonra yeniden gölün derinliklerine dönerler. Yavruların göle dönmesi ise 2-3 haftayı bulmaktadır.
Her yıl Mayıs ve Haziran aylarında tekrarlanan muhteşem İnci Kefali göçü sırasında, akıntının tersine doğru yüzen balıkların dansları görenleri büyüleyecek kadar etkileyicidir. Akarsu ağızlarını dolduran yüz binlerce balığın avlanmaması için, 15 Nisan 15 Temmuz tarihleri arasında av yasağı uygulanmaktadır. Uygulanan av yasağı oldukça yerinde olup, balığın yok olmasını engellemiştir.
İnci Kefalleri yumurtalarını bırakmak için daha çok Van Gölü kuzeyindeki Deliçay, Zilan ve Bendi Mahi çaylarına doğru göç etmektedirler. İnci Kefali balığının tanıtımı ve korunması amacıyla her yıl Haziran ayı başlarında Erciş ilçesinde Deliçay suyunun göle döküldüğü akarsu ağzında festival yapılmaktadır.
Ortalama boyu 20 cm, ağırlığı ise 90 gram civarında olan İnci Kefali hakkında tarihi bilgilerde mevcuttur. 1468 yılında Kara Koyunlu başkenti Erciş’i topraklarına katan Ak Koyunlu hükümdarı Uzun Hasan, Van Gölü’nde yaşayan balığın avlanması ve satılması konusunda sınırlamalar getirerek koruma altına almıştır. Osmanlı devrinde de balığın satılması ve avlanması hakkında düzenleme yapılmıştır. 1655 yılında Erciş’i ziyaret eden meşhur seyyah Evliya Çelebi’nin balık hakkındaki ifadeleri şöyledir; “…Van Gölü’nde bir karış balık bile görülmezken, yılda bir gün Allah’ın emri ile orada balıklar görülür. Bu dereden yukarıya tam bir ay binlerce balık Bend-i Mahi denilen ziyaret yerinde toplanırlar. Oranın otlarından, eğri köklerinden otlayıp güya o zatı ziyaret ederler”. Evliya Çelebi’ye göre gölde yakalanan balıklar defterdar marifetiyle toplanarak tuzlanır, Acem ve Ermeni tüccarlar vasıtasıyla yüzlerce deveye yüklenen balıklar, Acemistan, Lahican, Bakü ve Azerbaycan taraflarına götürülerek satılırlar ve yılda 900 akçe gelir elde ederler.