Umutlar sevginin içinde

İngiliz şair, roman ve hikaye yazarı. Joseph Rudyard Kipling’in yararlı olabileceğini düşündüğüm bir sözünü mealen aktarıyorum: 

“Benim altı hizmetçim var; yazarken onlardan yararlanırım. Bu hizmetçilerim: Neden, Niçin, Nasıl, Ne zaman, Nerede ve Kim…” 

Kiplig’in hizmetçilerinden, zaman zaman ben de yararlandım. Hatta, öğrencilerime de sık sık bu hizmetçilerden yararlanmalarını öğütlemişimdir. 

Daha önce de yazdığım bir anımı tekrarlayayım: 

1965’te Ordu Perşembe Ortaokulunda bir derste Kipling’in hizmetçilerini kara tahtaya yazdım. Teneffüste dışarı çıktık. Bir sonraki ders gördüm ki bu sıralı kelimelerin altına bir çizgi çizilmiş ve çizginin altına da 5N +1K yazılmış. 5N1K’yı yuvarlak içine aldım ve “Bunu yakanıza rozet gibi takın. Hiç unutmayın.” dedim. 

Çok zaman sonra, bir TV kanalında 5N 1K programları başlayınca hep bu anımı hatırlamışımdır. Bu 5N1K’nın isim babası, yazdığım kelimeleri ortak paranteze alan, ismini cismini hatırlayamadığım öğrencimdir. Zaman zaman düşündüm; “Sözünü ettiğim programı yapan benim öğrencilerimden birinin oğlu mudur acaba?” 

Bu hizmetçiler başta askeri kurumlar olmak üzere bir çok kurumda da kullanılmaktadırlar. Bir çok kişi de bu hizmetçilerden yararlanıyor. Ben de zaman zaman yararlanıyordum Kipling’in hizmetçilerinden. 

Bu hizmetçilerden niye söz ettiğime gelince, kısaca belirteyim: 

Biliyor musunuz, tüm hizmetçilerim de emekli oldu. Hepsi kendi alemlerinde. Sağ olsunlar zaman zaman beni görmeye geldikleri de olur. 

Bu anda yalnızım. Zaten belli oluyor değil mi? Öyle ya hizmetçilerimi kullansaydım girişi bu kadar uzatır mıydım… Kim yazıyor? Emekli bir öğretmen öğütlüyor. Kime yazıyor? Öğüt alabilenlere yazıyor. Niçin yazıyor? Yazmış olmak için, bir de düşündürmek için. Ne yazıyor? Hava civa. Nasıl yazıyor? Nasıl olursa….Evet. hizmetçilerim olsa açık, kesin, net olarak; planlı programlı yazabilirdim. 

İnsan kendi işini kendi görmeli; hizmetçileri olmasa da bir şeyler üretebilmeli. Doğru demiyor muyum? Çevremde ne olup bittiğini, Türkiye’min nereye gittiğini, dünyanın yörüngesinden kaymak üzere olduğunu anlatacak durumda değiliz: ama en azından yürek burukluğumdan söz edebilirim. Bunun için hizmetçilere ihtiyaç yok. Öyle ya kalp ağrılarından söz edenler hizmetçi mi kullandı. Sahi, aklıma geldi şimdi. Şairler, galiba hiç hizmetçi kullanmadılar. Onun için mısraları sanki kalplerimize doluyor. Galiba deneme yazarları da fazla hizmetçi kullanmıyorlar. Onların yazıları da gönül tellerine dokunmuyor değil. 

Yavaş yavaş gönlüm güçleniyor. “Yalnız olmak o kadar da zor değil.”diyesi geliyor insanın. Biliyor musunuz, büyük eserlerin bir çoğu inzivada yazılmıştır. 

Sabahın 06.00’sı, dışarıda sisli, çiseli bir hava; tıpkı içimdeki hava gibi. Güneş kendini gösterir mi bilmem. 

Ben hiçbir şey yazamamaktan söz ederken bir taraftan büyük eserlerden, güneşten söz edebiliyorsam bunda bir iş var demektir. Bu demektir ki hiçbir zaman, hiçbir durumda umutsuz olmamak gerekir. 

Kipling’in hizmetçileri olmasa da, ortak akıl yerine tek kişinin, ya da bir grubun aklı kullanıyor da olsa durum umutsuz değil. 

Gönlümde kaynıyor sevgiyle umutlar / Güneşi görecek bütün çocuklar. 

Sabahattin Gencal, Başiskele - Kocaeli, 02. 07. 2011